|
| heriotza hiria = [[Leon (Nikaragua)|Leon]]
| heriotza herrialdea = [[Nikaragua]]
| sinadura = Firma_de_Rubán_Darío.svg
}}
'''Félix Rubén García Sarmiento''' (Metapa/Ciudad Darío, [[Matagalpako departamendua|Matagalpa]], [[1867]]ko [[urtarrilaren 18]]a – [[Leon (Nikaragua)|Leon]], [[1916]]ko [[otsailaren 6]]a) poeta, [[nikaragua]]rrikr ospetsuenapoeta, dakazetari eta diplomazialaria izan zen. '''Rubén Darío''' izengoitia erabili zuen eta horrela da ezaguna. [[Modernismo]] literarioaren sortzailea izan zen [[gaztelania]]z, eta [[José Martí]] [[kuba]]tarra korrontekidea izan zuen. ''Gaztelaniazko literaturaren printzetzat'' daukate askok.
[[Modernismo]] literarioaren sortzailea da [[gaztelania]]z, [[Jose Marti]] [[kuba]]tarra ere korronte kidea izanda. ''"Gaztelaniazko literaturaren printze''"tzat daukate askok.
== Biografia ==
Gaztetandik hasi zen poesia lanak idazten. Hamalau urte besterik ez zuela dei egin zioten politikari liberalek [[Managua]]ra. Garai hartan eman zituen argitara ''Manuel Acuña'' eta ''Cada oveja'' dramak. [[1882]]. urtean [[El Salvador]]rera jo zuen eta bertan ezagutu zuen [[Victor Hugo]] frantsesaren poesia. [[1886]]. urtean Txileko[[Txile]]ko ''La Epoca'' egunkariko erredaktore postua lortu zuen. Hurrengo urtean eman zuen ''Abrojos'' obra argitara, [[Ramón de Campoamor]] poeta espainiarraren tono poetikotik gertu oraindikartean. Urte berekoak dira halaber ''Emelina'' eleberri erromantikoa eta ''Canto épico a las glorias de Chile'' poema bilduma. [[1888]]. urtean bere maisu lanalanak izango zenziren ''Rimas'' yeta ''Azul...'' poema guztiz original eta modernoak eman zituen argitara Valparaison[[Valparaiso]]n.
[[1890]]. urtean ezkondu zen [[San SalvadorrenSalvador]]ren Rafaela Contrerasekin (bere poesietako Stella), baina ezkontzaren biharamunean [[Guatemala]]ra erbesteratu behar izan zuen estatu kolpearen ondorioz. Bertan ''El correo de la tarde'' egunkaria zuzendu zuen urte betez. [[1892]]. urtean [[Espainia]]ra joan zen, Nikaraguako ordezkari gisa, Ameriketako aurkikuntzaren IV. mendea ospatzen zela- eta. Bertan Campoamor eta [[Castelar]] ezagutu zituen. Nikaraguara itzulitakoan emaztea hil zela jakin zuen. Berriro ere ezkondu zen, baina berehala bereizi zen bigarren emaztearengandik.
[[New York]], [[Buenos Aires]] eta Parisen[[Paris]]en barrena ibili ondoren, Espainiara itzuli zen 1898an[[1898]]an, eta [[Valle Inclán]], [[Jacinto Benavente]], [[Antonio Machado]] eta abarrekin sendotu zituen harremanak. Espainian Nikaraguako enbaxadore izendatu zuten [[1907]]. urtean.
== Bibliografia ==
* ''Primeras notas: epístolas y poemas'' ([[1886]])
Beste obra garrantzizkoak ''Primeras notas: epístolas y poemas'' (1886), ''Los raros y Prosas profanas'' (1896), ''Cantos de vida y esperanza'' (1905), ''El canto errante'' (1907), ''Canto a la Argentina'' (1909), ''Poema de Otoño y otros poemas'' (1910) eta ''La vida de Rubén Darío escrita por él mismo'' (1916) dira, bere bizitzari buruzkoa azken hori.
* ''Abrojos'' ([[1887]]).
* ''Canto épico a las glorias de Chile'' ([[1887]]).
* ''Rimas'' ([[1887]]).
* ''Azul...'' ([[1888]]).
* ''Los raros'' ([[1896]])
* ''Prosas profanas y otros poemas'' ([[1896]]-[[1901]]).
* ''Peregrinaciones'' ([[1901]]).
* ''La vida de Rubén Darío'' ([[1914]]).
* ''La isla de oro'' ([[1915]]) (amaitu gabea).
* ''La vida de Rubén Darío escrita por él mismo'' ([[1916]]), bere bizitzari buruzkoa.
== Ikus, gaineraErreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}} ▼* [[Gaztelaniazko literatura]]. ▼* [[Literatura amerikar]]ra.
== Kanpo loturak ==
{{commonskat}}
* [http://ekarriak.armiarma.com/?i=493 Euskarari ekarriak: Rubén Darío] Ekarriak.armiarma.com
{{bizialdia|1867ko|1916ko|Dario, Ruben}}
== Erreferentziak ==
▲* [[ Kategoria:Gaztelaniazko literaturapoetak]] .
▲{{ lur | data=2011/12/26}}
[[Kategoria: ModernismoarenGaztelaniazko idazleak |D]] ▼
[[Kategoria:GaztelaniazkoNikaraguako poetak|Didazleak]]
[[Kategoria:GaztelaniazkoNikaraguako idazleak|Dpoetak]]
[[Kategoria:NikaraguakoModernismoaren idazleak|D]]
[[Kategoria:1867ko jaiotzak|D]]
[[Kategoria:1916ko heriotzak|D]]
[[Kategoria:Nikaraguako poetak|D]]
▲[[Kategoria:Modernismoaren idazleak|D]]
{{NA lotura|es}}
| 