Solido (txanpona): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Marklar2007 wikilariak «Bizantziar solido» orria «Solido (txanpona)» izenera aldatu du
1. lerroa:
'''Bizantziar solidoa''' [[324]] eta [[337]] urteen artean erromatar enperadorea izan zen [[Konstantino Handia]]k [[aureo (txanpona)|aureo]] zaharra ordezteko sortu zuen [[urre]]zko txanpon bat izan zen. "Nomisma" eta "bezant" izena ere jasotzen zuen. Bere pisua 4,5 gramokoa da, 22 milimetroko zabalera du eta bere urrearen purutasuna 0,900ekoa da. Bi zatiki ditu. Bata semis deritzona, eta solido erdiko balioa duena. Bestea trientes, solido herena balio duena. Latinez, solidoaren plurala {{lang|la|''solidii''}} da.
 
Bizantziar solidoaren sorrerarekin, Konstantino I.ak krisian zegoen [[Erromatar Inperioa]]ren ekonomia egonkortzea lortu zuen txanpon erreforma bat hasi zuen, inolako zalantzarik gabe lortu zuena, [[Bizantziar Inperioa]] edo Ekialdeko Erromatar Inperioko ekonomiaren oinarri bihurtuz. Solidoak valió iraunkor bat mantendu zuen Mendebaldean [[IX. mendea|IX. menderartemende]]ra arte, Ekialdean nazioarteko merkataritzan truke txanpon bezala [[XI. mendea|XI. menderartemende]]ra arte erabili zen bitartean.
 
Bere ospea bere pisu eta purutasunaren iraunkortasunean oinarritzen zen.
 
Lehen solidoek ({{lang|la|''solidii''}}) Konstantino Handiaren aurpegia zeramaten aurpegiaren aldean eta erromatarren erlijio zaharraren alegiaren bat beste aldean, [[313]]an [[kristautasun]]a legeztatua izan ondoren [[greziar gurutze]] bat edo [[aingeru]] bategatik ordeztua izan dena.
 
[[Justiniano II.a]] enperadorearen erregealdian ([[685]]-[[695]] eta [[705]]-[[711]]), enperadoreen aurpegiak atzealdean jarrojarri ziren, aurrealdea [[Jesus]]en irudiarentzat utziz.
 
[[Abd al-Malik]] ibn Marwan]] [[omeiaOmeiatar Kaliferria|omeiatar]]r [[kalifa]]k bizantziar solidoaren pisu eta purutasun ezaugarri berberak siguenzituen [[dinar]] izeneko txanpon bat sortu zuen [[691]] eta [[692]] urteen artean, hala Bizantziar Inperioa eta OmeiaOmeiatar Kaliferriaren artean zegoen gatazka politiko, erlijioso eta militaresmilitarrak areagotuz. Bi herrialde horien arteko gatazkak jarraitu bazuen ere, kalifak, [[697]]an dinarrak txanpon aren bi aldeetan [[Koran]]aren bertsoak jartzea agindu zuen.
 
agindu zuen.
Bizantziar solidoaren aurrekari historikoa soilik aureo bezala ezagutzen den solido aureo erromatarra izan zen.
 
Bizantziar solidoa txanpontzeari [[Alexios I.a Komneno]] enperadorearen agintaldian ([[1081]]-[[1118]]) utzi zitzaion [[hyperpyron]] izeneko purutasun handiagoko txanpon bategatik ordeztua izan zelarik.
 
{{oinordekotza
| aurrekoa = [[aureoAureo (txanpona)|aureoaAureoa]]
| titulua = Erromatar txanponak
| epea = [[IV. mendea]]-[[XI. mendea]]
19 ⟶ 22 lerroa:
}}
 
[[Kategoria:ErromatarAntzinako InperioaErromako ekonomia]]
[[Kategoria:Bizantziar Inperioa]][[Kategoria:Txanponak]]
[[Kategoria:Jada erabilera legalekoak ez diren diru modernoak]]
 
Bizantziar solidoaren aurrekari historikoa soilik aureo bezala ezagutzen den solido aureo erromatarra izan zen.
 
Bizantziar solidoa txanpontzeari [[Alexios I.a Komneno]] enperadorearen agintaldian ([[1081]]-[[1118]]) utzi zitzaion [[hyperpyron]] izeneko purutasun handiagoko txanpon bategatik ordeztua izan zelarik.
 
{{oinordekotza
| aurrekoa = [[