Joanes Etxeberri: berrikuspenen arteko aldeak

'''Joanes Etxeberri''' ([[Sara]], [[Lapurdi]], [[1668]] - [[Azkoitia]], [[Gipuzkoa]], [[1749]]) [[euskal idazleaidazle]]a eta sendagilea[[sendagile]]a izan zen.<ref>[http://zubitegia.armiarma.com/aipa/bid/0116.htm «Joanes Etxeberri»], literaturaren''Literaturaren zubitegian]Zubitegia''.</ref> [[Euskaltzale]] handia zen, eta aurreko gizaldiko euskal idazleen lanak irakurriak zituen. [[Axular]] buruzagi eta aitzindaritzat zeukan, eta haren lanari jarraipena eman nahi izan zion. Idatzi zituen bere idazlan guztiak [[euskara]]ren ingurukoak izan ziren. Bere garaian [[erlijio]]soa ez zen idazle bakanetakoa dugu, eta erlijio gaiez kanpora ibili zen ia bakarra.

== BiografiaBizitza ==

Etxeberrik lehenengo ikasketak [[Paue]]n [[Jesusen Lagundia|jesuitekin]] egin zituen, jarraian [[Okzitaniako Tolosa]]ko Unibertsitatean lortu zuen medikuntzako batxiler-gradua. [[Medikuntza]]tik at letra-gizona ere izan zen. Sendagile lanari [[Sara]]n ekin zion, momentu eta une hartan bertan Maria Itsasgaraterekin ezkondu zelarikzen. Hamaika seme-alaba izan zituzten eta; haien artean aipagarriena da Agustin, [[Mutriku]]ko mediku izanen zena, da aipagarriena. Gerora

Gero [[Hego Euskal Herri]]ra joan zen, [[1713]]ko [[abenduaren 11]]n [[Bera]]ko udalarekin sinatu zuen bere lehenbiziko kontratua, [[1716]]an berretsiko zuena. [[Baztan]]go [[Elizondo]]n ere lan egin omen zuen denbora batean baina betezbatez ere Beran bizitubizi izan zen [[1722]]ra arte. Urte hartan [[Hondarribia]]ra joan zen, horrezkeroordurako zeukan ospeak eramanda. Baina Hondarribian jasotzen zuen soldata urriak eta hura jasotzeko atzerapenak eraginda, Etxeberri Hondarribitik aldegiteraalde eramanegin zuen. [[1725]]eko [[urri]]rako [[Azkoiti]]ko mediku ageri zen. Bezeroen artean [[Loiola]]ko [[Jesusen Lagundia|josulagunak]] zeuzkan, haienbesteak arteanbeste [[Agustin Kardaberaz|Kardaberaz]] edota [[Manuel Larramendi|Larramendi]] zituelarik. Azkoitian jarraitu zuen mediku lanak egiten bertako udalak zaharturik zegoelako erretiratu zuen arte, eta [[1749]]ko lehenengo erdialdean zendu zen, 81 urterekinurte zendu zelarikzituelarik.<ref>[http://www.wikiteka.com/apuntes/joanes-etxeberri-sarakoa-bukaube/ www.wikiteka.com: Joanes Etxeberri Sarakoa]</ref>. [[Euskaltzale]] handia zen eta aurreko gizaldiko euskal idazleen lanak irakurriak zituen. [[Axular|Sarako erretorea]] buruzagi eta aitzindaritzat zeukan eta haren lanari jarraipena eman nahi izan zion. Idatzi zituen bere idazlan guztiak [[euskara]]ren ingurukoak izan ziren, bere garaian [[erlijio]]soa ez zen idazle bakanetakoa, eta erlijio gaiez kanpora ibili zen ia bakarra.