Alfontso XII.a Borboikoa (Espainia): berrikuspenen arteko aldeak

| hasiera = [[1874]]ko [[abenduarenabenduak 29]]a

| bukaera = [[1885]]ko [[azaroarenazaroak 25]]a

'''Alfontso XII.a Borboikoa''' (izen osoa [[gaztelania]]z: ''Alfonso Francisco Fernando Pío Juan de Maria de la Concepcion Gregorio Pelayo de Borbon y Borbon''; [[Madrilgo Errege Jauregia]], [[Madril]], [[1857]]ko [[azaroaren 28]]a - [[El Pardo]], [[1885]]eko [[azaroaren 25]]a), '''''Baketzailea''''' ezizenez, [[Espainia]]ko errege izan zen [[1875]]etik [[1885]]era bitartean. [[Elisabet II.a Espainiakoa]]ren eta honen senarra Frantzisko Asiskoa Borboikoaren semea zen. [[Borboien berrezarkuntza (Espainia, 1874-1931)|Borboien berrezarkuntzaren]] lehen erregea izan zen, 27 urterekin tuberkulosiak[[tuberkulosi]]ak hil zuen arte. Haren seme [[Alfontso XIII.a Espainiakoa|Alfontsok]] hartu zuen orduan tronua, hasiera batean Alfontso XII.aren alarguna [[Maria Kristina Habsburgo-Lorenakoa|Maria Kristina Austriakoak]] agindu bazuen ere.

Alfontso [[Madrilgo Errege Jauregia]]n jaio zen [[1857]]ko [[azaroaren 28]]an. Gurasoak [[Elisabet II.a Borboikoa]] eta [[Frantzisko Asisko Borboikoa]] printzea izan zituen. Egia esateko, garaiko zurrumurruek Frantzisko homosexuala zela zioten eta benetako aita Enrique Puig i Moltó kapitaina edo [[Francisco Serrano]] jenerala izan zitekeela uste dazen, biak erreginaren maitale ezagunak baitziren<ref>{{es}} [http://www.plusesmastiempodehoy.com/nostalgiacultura/biografias/alfonso_xiihistoria/el-nacimiento-escandaloso-de-alfonso-xii ''El nacimiento escandaloso de Alfonso XII''] Tiempodehoy.com</ref>.

Jose Isidro y Silva-Bazan eta Burgosko artzapezpikua irakasle izan zituen, azken hau, [[Pio IX.a]] Aitaaita Santuarensantuaren aholkua jarraituz, erreginak berak aukeratua.

[[1868]]an, artean haurra zelarik, haren ama [[1868ko''La Iraultza]]renGloriosa'' deitutako iraultzaren ondorioz destronatua izan zen (''La Gloriosa'' deitua) eta, horrela, errege familia erbestera joan beharrean izan zen. Aspaldi bananduta zeuden zurrumurrua baieztatuz, errege-erreginak bakoitza bere aldetik bizitzen jarri ziren [[Paris]]en.

[[Europa]]ra irtetean, printze honek esperientzia berriak bizi izan zituen, hala frantsesa, austriarra edo ingelesa bezalako sistema politikoekin topo eginez. Gainera, Alfontso izan zen atzerriko ikastetxe eta akademia militarretan hezi zen lehenbiziko Asturiasko printzea. Aurreneko ikastetxea [[Paris]]ko Stanislas eskola izan zen. [[1869]]ko [[irailaren 29]]an, errege familia [[Geneva]]ra joan zen; bertan, banakako klaseak jaso zituen eta Akademia Publikora ere joan zen. Bere hezkuntzari jarraipena emanez, [[Viena]]ko Errege Akademia Inperial Teresiarrera joan zen. Azkenik, [[Ingalaterra]]ko Sandhursteko akademia militarrera ere joan zen. Herrialde honetan ezagutu zuen printzeak ingeles konstituzionalismoa. Alfontso eta Erreginaren arteko gutunen bidez jakin daiteke Erregeerrege Familiafamilia, garai haietanhartan, jasaten ari zen egoera ekonomiko estuaren berri.

Azken hau urtarrilean amaitu zen [[Manuel Pavía Rodríguez de Alburquerque|Pavía jeneralaren]] estatu kolpearen ondorioz eta, berriro ere, behin-behineko gobernuetako aroa hasi zen. Etapa historiko honetan zehar ([[Seiurteko demokratikoa|Seiurteko Demokratikoa]]), Alfontsoren kausa [[Antonio Canovas del Castillo]]k ordezkatu zuen gorteetan.

Alemania espainiarren esku zeuden [[Karolina uharteak]] okupatzen saiatu zen, bi herrialdeen arteko gatazka sortuz. Espainia, azkenik, irabaztenirabazle atera zen, [[1885]]eko espainiar-alemaniar akordioa sinatu zenean.

Urte hartan bertan, [[Valentzia]]n [[kolera]] epidemia zabaldu zen, ondoren herrialdearen barnealdera hedatuz joan zena. Gaixotasuna [[Aranjuez]]era heldu zen eta, Alfontsok kaltetuak bisitatzeko nahia erakutsi arren, Canovas del Castilloren gobernuak, arriskutsua zela eta, ez zion utzi. Erregeak, orduan, aurrez abisatu gabe, hiriraAranjuezera joan eta bertako Errege Jauregia irekitzeko agindua eman zuen, tropak bertan sartzeko. Behin han zegoela, gaixoak bisitatu eta laguntza eskaini zuen. Gobernuak honen berri izatean, Grazia eta Justizia Ministroa, Kapitain jenerala eta Gobernadore Zibila bidali zituen hara, erregea [[Madril]]era bueltan eraman zezaten. Iristean, herriak ongietorria eman zion erregeari.

Handik denbora gutxira, [[azaroaren 25]]ean, [[tuberkulosia]]k hil zuen Alfontso XII.a [[El Pardo jauregia]]n, ([[Madril]]en). Alfontsoren emazte [[Maria Kristina Habsburgo-Lorenakoa|Maria Kristina]] [[Espainia]]ko erreginorde izan zen [[Alfontso XIII.a Espainiakoa|Alfontso XIII.a]] semeak 16 urte bete zituen arte ([[1902]]).

* Lehenengo emaztea bere lehengusina [[Maria de las Mercedes Orleansekoa]], Montpensierko dukeen alaba, izan zen. [[1878]]ko [[urtarrilaren 23]]an ezkondu ziren; zoritxarrez, bost hilabete geroago, tifusak hil zuen erregina gaztea<ref>{{es}} [http://www.hola.com/bodaprincipe/2004/01/30/alfonsoxii// ''Así fue la boda de Alfonso XII y María de las Mercedes''] Hola.com</ref>; zoritxarrez, bost hilabete geroago, [[tifus]]ak hil zuen erregina gaztea.

* Bigarren emaztea [[Maria Kristina Habsburgo-Lorenakoa]], [[Frantzisko Josef I.a Austriakoa]]ren bigarren lehengusina, izan zen. [[1879]]ko [[azaroaren 29]]an ezkondu ziren<ref>[http://www.hola.com/bodaprincipe/2004/01/30/alfonsoxii_cristina/ ''Alfonso XII y María Cristina, una boda de estado''] Hola.com</ref> eta hiru seme-alaba izan zituzten:

Seme-alaba legitimoez gain, Alfontso XII.ak gutxienez bi seme sasiko ere izan zituen, Elena Sanz kontraltoarekin<ref>{{es}}Matilde MOLINERO: [http://anecdotas-historiawww.blogspotmujerhoy.com.es/2011corazon/01realeza/alfonso-xiielena-ysanz-susamor-amores812978052014.html</ref><ref>{{es}} http://desanlucar.blogspot''Alfonso XII y Elena Sanz, un amor prohibido''] Mujerhoy.com.es/2012/01/alfonso-xii-y-maria-de-las-mercedes.html</ref>. Bi haur hauek ez zuten tronurako inolako eskubiderik: