|
'''Mekako jerifeaxerifea''' ([[arabiera]]z '''شریف مکة''', ''šarīf makka''), Goi [[Erdi Aro]]tik eta [[1924]] arte, [[Meka]] eta [[Medina]] ([[Saudi Arabia]]) hirietako erregeordeek eraman zuten titulua. JerifearenXerifearen funtzioa, hasiera batean behintzat, [[Islam]]aren bi toki santuak eta bertara joaten ziren erromesak babestea zen.
[[JerifeXerife]] hitzak (''sharif'' [[arabiera]]z), "noblea" esan nahi du, eta, bere alaba [[Fatima az-Zahra]] eta honen senar [[Ali ibn Abi Talib]]en bidez, [[Mohammad|Mahomaren]] ondorengo diren pertsonei erreferentzierreferentzia aegitenegiten die. Tribu zentzu batean, tribu edo lurralde batetakobateko pertsonen babeslea denarentzako ere erabil daiteke. Mekako jerifeenxjerifeen kasuan, bi ezaugarriak ematen ziren.
Titulua, [[1201]]etik aurrera, [[haxemiar]]rek izan zuten, kargu hau, desagertu arte mantenduko zutenak. [[1517]]an, jerifeakxerifeak, otomandar [[kalifa]]ren autoritatea onartu zuen, hala ere, jerifeekxerifeek, autonomia zabal bat izan zutelarik.
[[1916]]an, azken jerifeaxerifea izan zen [[Husayn ibn Ali]] eta bere semeak, otomandar boterearen aurkako altxamendu baten buru izan ziren, altxamendu honek, [[Arabiar Matxinada]] izena jaso zuelarik. Matxinada honen ondorioz, [[Hiyaz]] eskualdea Estatu independente bihurtu zen. Husayn jerifeaxerifea, une horretan, kalifa bihurtu zen. Baina, [[1924]]an, [[Hiyaz]] eskualdea, [[Banu Saud]] klanak hartu zuen, ondoko [[Netxd]] eskualdeko erregeordeak, Erdialdeko Arabian. Haxemiarrak, boteretik boteak izan ziren, eta Hiyaz, Netxdi erantsia, [[1932]]an, [[Saudi Arabia]] estatu berria eratzeko. Saudiar dinastia ez da jerifeaxerifea, hau da, ez da Mahomaren ondorengo, eta, beraz, Estatu berriko erregeak ezin zuen beretzat aldarrikatu Mekako jerifexerife titulua. Honela, titulua desagertu zen, etengabe existitu zena Islamaren hasieratik. Hau nolabait konpondu nahian, [[Toki Santuen Zaindaria]] izeneko titulu berria sortu zen, Saudi Arabiako erregearen irudiarekin lotuta doana.
[[Kategoria:Islama]]
|
