Jōmon Aroa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Assar (eztabaida | ekarpenak)
t Assar wikilariak «Jōmon garaia» orria «Jōmon Aroa» izenera aldatu du
Assar (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{Japoniako historia aurkibidea}}
[[Fitxategi:JomonPottery.JPG|thumb|200px|Jōmon garaiAro goiztiarreko ontzia ([[K. a. 10.000]]-[[K. a. 8.000]], munduko ontzirik antzinakoena. [[Tokioko Museo Nazionala]]]]
{{nihongo|'''Jōmon garaiaAroa'''|縄文時代|Jōmon-jidai}}), [[Japonia]]n duela 12.000 urte inguru hasi zen, duela,aro gutxihistoriko bat izan zen. Gutxi gora-behera, 1210.000 urte iraun zuen, K. a. XII. milurtekotik [[K. a. III. mende]] ingururaino.
 
Jōmon izenak, [[zeramika|zeramiken]] azaleretan ikus daitezkeen "soka" inprimaketak izendatzen ditu.
 
GaraiAro hau, [[geologia historikoa]]ren arabera, [[Pleistozeno]] amaieratik [[Holozeno]] hasieraraino garatu zen [[Japonia]]n, eta, munduaren historian, [[Mesolito]] (edo [[Paleolito]] amaieratik) garaitik [[Neolito]]rainoko garairaino doan tarteari dagokio, [[Harri Aro]]an. Aipatu behar da zeramikaren aurkikuntza eta "etxebizitza-lubaki" deritzotenen garapena (竪穴住居) (hau da, sakon zulatutako solairuak dituzten etxebizitzak) beste fenomeno kultural batzuen artean.
Jōmon garaiak, gutxi gora-behera, 10.000 urte iraun zuen, K. a. XII. milurtekotik [[K. a. III. mende]] ingururaino.
 
Garai hau, [[geologia historikoa]]ren arabera, [[Pleistozeno]] amaieratik [[Holozeno]] hasieraraino garatu zen [[Japonia]]n, eta, munduaren historian, [[Mesolito]] (edo [[Paleolito]] amaieratik) garaitik [[Neolito]]rainoko garairaino doan tarteari dagokio, [[Harri Aro]]an. Aipatu behar da zeramikaren aurkikuntza eta "etxebizitza-lubaki" deritzotenen garapena (竪穴住居) (hau da, sakon zulatutako solairuak dituzten etxebizitzak) beste fenomeno kultural batzuen artean.
 
Tokiko aldaerak onartu arren, Jōmon kulturak antzeko patroiak mantendu zituen uharte guztietan, [[Hokkaido]]tik [[Okinawa]]ra. Bere oinarri ekonomikoa, ehiza, arrantza eta fruitu biltzeaz osatua zegoen, laboreen nekazaritza oso primitibo baten existentzia ere suposatu den arren. Kultura honen berezitasunetako bat, Jōmon zeramikak izan ziren, izen hau, euren azaleran dituzten soka inprimaketagatik jasotzen dutenak.
13 ⟶ 12 lerroa:
 
== Izenaren jatorria ==
''Jōmon'' hitzak (japonieraz 縄文),"soka arrastodun zeramika" esan nahi du, eta [[Edward S. Morse]] zoologoak erabili zuen lehen aldiz [[1877]]an, [[Ōmori]]ko maskor aztarnategian aurkitutako zeramikari erreferentzia egiteko. Zeramika hori Harri Aroko elementurik bereizgarrienetako bat bezala hartu izan zen [[Japonia]]n. Geroago Yayoi zeramika aurkitu eta azterketa tipologikoak garatu ondoren, Jōmon zeramika eta Yayoi zeramikaren arteko ezberdintasuna ezarri zen, egungo "Jōmon garaiarenAroaren" (縄文時代) eta "Yayoi garaiarenAroaren" (弥生時代) arteko banaketaren oinarria.
 
{{commonskat}}