Muhammad Ali: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
{{Boxeolari infotaula
[[Fitxategi:Muhammad Ali NYWTS.jpg|right|thumb|300px|Muhammad Ali boxealaria.]]
| izena = Muhammad Ali
| irudia = Muhammad Ali NYWTS.jpg
| irudi_zabalera = 310px
| alt = Ali 1967an
| irudi_oina = Muhammad Ali 1967an
| izen_osoa = Cassius Marcellus Clay
| ezizena = {{lang|en|''The Greatest''}}
| pisua = [[Pisu astun]]a
| altuera = {{convert|6|ft|3|in|cm|abbr=on}}<ref>{{erreferentzia|izenburua=Cassius Clay|url=http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/cl/cassius-clay-1.html|bilduma=sports-reference.com|izenburua=Sports Reference LLC}}</ref>
| irismen = {{convert|78|in|cm|0|abbr=on}}
| herritartasuna = {{USA|1}}
| jaiotza_data = {{data|1942|1|17|adina}}
| jaiotza_hiria = [[Louisville (Kentucky)|Louisville]], [[Kentucky]], AEB
| heriotza_data =
| heriotza_hiria =
| estiloa = Ortodoxoa
| guztira = 61
| garaipena = 56
| KO = 37
| porrota = 5
| berdinketa = 0
| borrokaldi_barik = 0
}}
'''Muhammad Ali'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/es/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/onomastika/IZEN_ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak'']</ref> ('''Cassius Marcellus Clay Jr.''' jaioa, [[Louisville]], [[Kentucky]], [[1942]]ko [[urtarrilaren 17]]a - ) boxeolari [[estatubatuar]] ohia da.
 
7 ⟶ 30 lerroa:
 
== Bizitza ==
Cassius Clay [[1942]]ko1942ko [[urtarrilaren 17]]an17an jaio zen [[Louisville]]n ([[Kentucky]]). 12 urte zituela bizikleta lapurtu zioten eta denuntziatu zuenean, lagundu zion polizia izango zen aurrerantzean [[boxeo]] munduan sartzen lagunduko ziona: Joe Martin.
 
Eskolan ez zuen inoiz emaitza onik atera, baina hala eta guztiz ere graduatzea lortu zuen. Ikastetxeko zuzendariak behin esan zuenez, etorkizun handiko gaztea izan zitekeela igartzen zitzaion.
 
Bere bizitza boxeora bideratu behar zuela argi utzi zuen Clayk, [[1960]]ko [[Olinpiar Jokoak|olinpiadetan]] urrezko domina eskuratzean pisu arinetan. Lorpen honen ostean, profesional mundura egin zuen salto [[Angelo Dundee]] txapeldun ohiaren esanetara.
 
Laster eman zen ezagutzera, emaitza bikainak ematen zizkion estilo bitxi eta desegokiari esker. ''[[Islamaren Nazioa]]'' izeneko talde musulmanaren alde egiten zituen aldarri propagandistak oso kritikatuak ziren, baina batzuei atsegina ez irudituta ere, Clay dagoeneko izugarri ospetsua zen. Kirol honetako borrokalari nagusien aurka garaipen garrantzitsuak lortu zituen.
 
Bere honako esaldi hauek oso ezagunak egin ziren: ''“handiena naiz”'' edo ''“ gazte, eder eta azkarrena naiz eta inork ezin nau garaitu”''. Behin, eskola garaiko emaitza kaxkarrak gogorarazi zizkiotenean, zera esan zuen: "Handiena naizela esan nuen, ez adimentsuena".
 
 
Cassius Clay-ek 2 aldi ezberdin izan zituen txapeldun bezala.
25 ⟶ 47 lerroa:
''Islamaren Nazioa'' musulman beltzen erakunde erradikalaren jarraitzaile egin zenean, "Cassius X" izena erabiltzen hasi zen, [[Malcom X]] bere burkidea bezala. "X" deitura hartzea, jabe zuriek emandako izenari uko egiteko modu bat zen, eta sinesmen musulmanean behar bezalako jakituria lortzen zuten fededunei, taldeko buruzagiak izen musulman bat ematen zien. Munduko txapela lortu eta gero, Cassius Clay Muhammad Ali bihurtu zen.
 
[[Sonny ListorenListor]]en aurka izan zuen ordurako borrokaldirik garrantzitsuena, munduko titulua jokoan zela. Garaipena lortu zuen, apustu guztiak aurka eduki arren. Bere titulua defendatuz izan zuen bigarren burrukaldianborrokaldian, aurkaria lehena asaltoan K.O. utzi zuen muturrekoarekin.
Honela jarraitu zuen Alik bere titulua babesten, [[Vietnameko Gerra]]ra joateari ezetza eman zion arte. 5 urteko espetxe zigorra eta 10.000 dolarreko isuna jarri zioten. Espetxea ez zuen ikusi, baina titulua kendu zioten eta urte luzez ringera igotzea debekatu zioten.
 
== Bigarren txapeldun aldia ==
Bere lehen porrota, munduko txapeldunaren gerrikoa berreskuratzeko egin zuen lehen saiakeran jazo zen. [[Joe FrazierrenFrazier]]ren aurka izan zen puntutan galdu zuen 15 asaltakoroundeko burrukaldiborrokaldi batean.
 
Alik bigarren saiakera izan zuen, [[George ForemanenForeman]]en aurka oraingoan, [[Kinshasha]]n. Izugarri ospetsua izan zen garaipena lortu zuen, munduko txapeldunaren gerrikoa berreskuratuz.
 
Frazier berberaren aurka eta beste boxealariboxeolari garrantzitsu askoren aurka defendatuko zuen gerrikoa Alik aurrerantzean. Baina harrigarria iruditu arren, [[Leo Spinks]] boxealariboxeolari gaztearen aurka galdu zuen titulua, profesional moduan 8 burrukaldiborrokaldi besterik ez zeramatzana.
 
Bere erretiroa jakinarazi zuen arren, [[1980]]an itzuli zen [[Larry HolmessenHolmess]]en aurka. Limite barruan galdu zuen burrukaldiaborrokaldi.
 
[[1981]]ean1981ean puntutan galdu zuen [[Trevor BerbickenBerbick]]en aurka. Azken porrotaldiporrota honen ostean, behin betiko erretiratu zen, askoren ustez, historiako boxealaririkboxeolaririk itzelena: Muhammad Ali.
 
 
== Boxeotik urrun ==
Ghandi Fundazioak, pakearenbakearen sarirako proposatu zuen Muhammad Ali. Hala, 65 urteko kirolari historikoa saritua izan zen umeen aldeko lanagatik.
 
Ali ''Haurren Biltzar Nagusia'' izeneko taldearen sortzaileetako bat izan zen. Bertan, ehundaka umek laguntza jasotzen dute [[New YorkenYork]]en.
 
Sari hau eman baino aste bete lehenago, [[Ghandi]]ren fundazioak eskutitza bidali zuen Nobel Fundaziora, non sarirako hautagai izateko proposatzen duten.
 
Hiru aldiz munduko txapeldun, eta bere kirolari ibilbidean 56 aldiz garaitu eta 5 aldiz besterik ez, galdu zuena, [[1999]]. urtean Mendeko Kirolaririk Hoberena izendatu zuen COI elkarteak.
 
[[1982]]. urtetik Ali, berriro Cassius Clay izena harturik, AEBetako Kentucky estatuan [[Parkinson]] gaixotasunarekin ari da borrokan.