Zibilizazio minoiko: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 82.130.228.157 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Xabier Armendaritz wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-errito +erritu)
94. lerroa:
 
=== Zeramika eta pintura ===
[[Fitxategi:Knossos bull.jpg|thumb|300px|Knossosen aurkitutako [[fresko]]a, zezen-jauziaren erritoerritu edo kirola irudikatzen duena (grezieraz "ταυροκαθάψια"). Azal ilunekoa gizona da eta azal argiko bi irudiak emakumeak.]]
 
Lehenengo jauregien garaian (K.a. 2000-1700 inguruan) [[zeramika]] mota berezi bat egin zen Kretan, teknikaren bikaintasunarengatik eta apaindura zurrunbilotu dinamikoagatik ezaguna. Apaindurazko pintura horretan, ordea, ez da 1600-1450 bitarteko loraldi arestian aipatu horretan hain pintura lan bikainak egingo zirenik aurreikusten.
 
[[Horma irudi]] haietan [[Izadi]]tik ateratako pasarteak irudikatzen dira gehienetan : animaliak, hegaztiak, landareak, itsasoko izakiak. Aditu batzuen ustez, Egiptoko pintura moldea gogorarazten dute eta animaliek eta landareek ere arte [[nilo]]tikoaren eragina nabaritzen da. [[Izurde]]en freskoa da (Knossosko jauregia) horma irudirik ederrenetako bat, zeinetan kretarren artearen gai kutunena azaltzen baita : itsasoa eta itsasoko izakiak. Itsasoko gauzekiko zaletasun hori hain zen handia, non itsasoarekin zerikusirik ez zuten gaietan ere nola edo hala islatzen baitzen, Zezen-jauziaren [[fresko]]a deritzon margolan bikainaren irudien mugimenduan (ur gainean jauzi egiten duten izurdeak bailiran), esate baterako. Hori da, hain zuzen, Minosko artearen beste maisulan aipagarrienetako bat, aurkitu den handiena eta dinamikoena. Margolanak zezenaren gainetik jauzi egitearen erritoaerritua erakusten du (zezen handi bat erdian eta hiru giza irudi inguruan : aurrean, zezenaren gainetik jauzian eta atzean). Zezena animalia sakratua zen kretarrentzat eta haren gainetik jauzi egiteak esanahi garrantzitsua izango zuen erlijio bizitzan. Aditu batzuen ustez hiru irudi horiek ekintza bat beraren hiru aldi erakusten dute, haina heste batzuen ustez, berriz, artista hura jauziaren mugimenduak zehaztasunez erakusten ez baizik eta mugimendu horren jariakortasuna eta naturaltasuna adierazten saiatu zen.
[[Fitxategi:AMI - Oktopusvase.jpg|150px|thumbnail|eskuinera|Olagarroen pitxerra, K.a. 1500]]