|
'''Jaun Zuria''' iparraldeko lur hotzetatik, Eskoziatik-edo, [[Euskal Herri]]ratu zela diote batzuk. Beste batzuk, ordeaberriz, [[Sugaar]] eta [[Mundaka]]ko printzesa baten ([[Mari]]rena beste batzuen esanetan) semea delazela diote. Izotza bezalakobezain azal zuria zeukan, gariak eguzkitaneguzkitako distiratzeandistiran duen antzeko koloreko adats luzeluzea, eta zeruari kendutako isla urdina begietan.
LasterLaister egin omen zen Bizkaiko lurrarenlurren jaun eta jabe. Denek gurtzenzioten zutenbegirunea, manbru eta trukuak (mairuak, musulmanak) lur hauetatik bidaltzeagatikbidali zituelako. Doña Arrosa andrearekin ezkondu zen, baina ez zuten seme-alabarik izan. Hala ere, Jaun Zuria gizon gihartsu eta lerdena omen zen eta inguruko emakume askokasko, txoratutaberarekin beretxoraturik, egitenberarekin zutenoheratu ziren. Horretatik, BizkaikoBizkai kostaldekokostaldean, azal zuri eta ile hori jaiotakoak, haren nolabaiteko oinordekoak direla usteauste da.
Gaztelako erregeak '''Jaun Zuriaren''' beharra zuela-eta Butroeko gaztelu atzean, manbruak izutzeko ezpata lagata, erregearen gerla-osteetan buru jarri zen. HistoriaBenetako errealeanhistorian, ahozko tradizioak Jaun Zuria izena eman izan zaiozion [[Bizkaiko III]]. jauna izan zen Haroko Diego Lopez I.ariIari. Alegiak diodioenez, ArrosaDoña Errosa andreak senarra gerran hilahil zelazitzaiola ustean, Errodrigo izeneko kondearenkontearen besoetan jarri zelaomen zen, baina '''Jaun Zuria''' itzuli eta biak erailezpataz zituenhil ezpatazzituen. Beste kondaira batek dio emaztea eta amorantea hil ondoren, burua galdurik, itsasontzizitsasontzi urrundubatean etaBizkaitik Ameriketaraalde ereegin eta Ameriketaraino iritsi zela.
Bere gaineko istorioen berri Bizkaiko hainbat elezahar eta baladetan aurki dezakegu. Balada horietako bat, [[Hiru Truku]] musika taldeak egokitu zuen ''Jaun Zuriano'' izenburuarekin, ''Mendebaleko Euskal Baladak'' diskorako (1994).
{{Euskal mitologiako izakien aurkibidea}}
|
