Erromantizismoko musika: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Xirkan wikilariak «Erromantizismo (musika)» orria «Erromantizismoko musika» izenera aldatu du |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Berlioz young.jpg|thumb|upright=0.8|[[Berlioz]], [[Émile Signol|Signolen]] margolana, 1832]]
'''Musika erromantikoa''' [[XVIII. mende]] bukaeran abiarazi eta [[XIX. mende]]an zehar garatu zen musika-mugimendua da, [[erromantizismo]]aren printzipioetan oinarritu zena. Joera honetako ordezkari nabarmenak [[Hector Berlioz]], [[Felix Mendelssohn]], [[Frédéric Chopin]], [[Franz Lizst]], [[Anton Rubinstein]], [[Alexander Borodin]] eta [[Johannes Brahms]] dira.▼
[[Fitxategi:Franz Schubert by Wilhelm August Rieder 1875.jpg|thumb|upright=0.8|[[Franz Schubert|Schubert]], [[Wilhelm August Rieder|Riederren]] margolana]]
▲'''
[[Beethoven]] eta [[Schubert]] izan ziren zubi klasizismoaren eta erromantizismoaren artean; forma klasikoak erabili bazituzten ere, haien musikaren indar bereziak eta manifestu gisako elementuen erabilpenak eredua eman zien XIX. mendeko musikari erromantikoei. Adierazpen dramatikorako aukerak zabaldu egin ziren bai tresnen errepertorioaren aberastearekin, bai musika forma berriak ([[lied]], intermezzo, preludio, mazurka) sortzearekin. Musika sarritan oinarritzen zen poesian, elezaharretan, herri ipuinetan, eta hitzaren eta musikaren arteko lotura arreta handiz zaindu zen.
Erromatizismoaren lehen aroko musikari nagusiak [[Hector Berlioz]], [[Frédéric Chopin]], [[Felix Mendelssohn]] eta [[Franz Liszt]] dira; haien lanaz [[orkestra]]k oso adierazkortasun handia lortu zuen, [[eskala kromatiko]]a osoa erabili zuten, eta musikaren eta giza ahotsaren arteko harremanak ikertu zituzten. Geroxeago nabarmentzekoak dira [[Antonín Dvořák]], [[Edvard Grieg]] eta [[Piotr Ilitx Txaikovski]]. Erromantikoek beren aberrien musika gauzatzeko egin zituzten ahaleginak [[Bohemia]]ko Dvořák eta [[Bedrich Smetana|Smetanaren]] obretan ageri dira batez ere, eta baita [[Errusia]]ko, [[Frantzia]]ko eta [[Eskandinavia]]ko zenbait musikarirengan ere.
[[Kategoria:Musika]]▼
Opera erromantikoak emaitza ezin hobeak eman zituen [[Italia]]n, [[Gaetano Donizetti]], [[Vincenzo Bellini]] era [[Gioachino Rossini]]ren lanekin; [[Giuseppe Verdi]]ren operetan jo zuen gorena. Alemanian [[Karl Maria von Weber]]rekin hasi zen opera erromantikoa lantzen, eta [[Richard Wagner]]rek eraman zuen gailurrera, erromatizismoaren ezaugarriak eta abertzaletasun sutsua elkartuz.
Musika erromantikoaren azken aroan XIX. mendearen bukaerako eta XX.aren hasierako musikagileak aipatu behar dira: [[Gustav Mahler]], [[Richard Strauss]], Sir [[Edward Elgar]] eta [[Jean Sibelius]].
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2014/8/22}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
{{commonskat}}
| |||