'''Otxate''' (gaztelaniaz ''Ochate'') [[Trebiñuko Konderria|Trebiñuko Konderriko]] herria da. Herria abandonatu egin zuten eta ez zen inor geratzen XX. mendeko bigarren erdirako.
1982ko apirilean Gasteizko bankuko langile ohi batek artikulu bat idatzi zuen Otxateri buruz gai paranormalak hedatzen zituen aldizkari batean, ''[[Mundo Desconocido]]'' aldizkarian, alegia.<ref>"Luces en la puerta secreta", Prudencio Muguruza. SasiinformazioSasi informazio horiek behin eta berriro errepikatu dira prentsan, inongo kritikarik gabe, ikus esaterako http://www.elmundo.es/elmundo/2012/12/30/castillayleon/1356894897.html</ref> Pertsona horren arabera, Otxate [[herri madarikatu]]a omen zen: hainbat [[izurrite]] pairatu omen zituen biztanle guztiak desagertzeraino, eta [[psikofonia]]k, fenomeno [[paranormal]]ak, bai eta [[objektu hegalari ezezagun|OHE]] bat ere, behatu zirela defendatu zuen.<ref>[[Lorenzo Fernández Bueno]]: ''99 lugares encantados donde pasar una noche en vela'', 111-113 or.</ref> Izan ere, [[Antonio Arroyo]] idazleak azalpen horietako askoren oinarri eskasa erakutsi du.<ref>http://www.ochate.com/pasado-fraudulento.htm</ref>
