'''Lope II.a Gaskoiniakoa''' edo '''Lupo II. Gaskoiniakoa''', GaskoniaGaskoinia edo Baskoniako Duke ([[768]]-[[770]]) izan zen<ref>[http://www.euskomedia.org/aunamendi/90279?op=4&primR=61&idi=es®s=10&EIKVOGEN=lupo&bGen=S&bAun=S&pos=68 Lupo II.a. Euskomedia.org]</ref>. [[Karlomagno]]ren erregealdian bizitzea suertatu zitzaion, [[Pepin Laburra]]k erresuma bere semeen artean banatu baitzuen, Karlomagnori atlantiar kostaldeko erresuma eta dukerri guztiak eman zizkiolarik, GaskoniaGaskoinia edo Baskonia barne. [[Akitania]] frankoen menpean zegoen. Honela bada, [[768]]an dukerria bitan banatuta zegoen: Lupo II.a erregetzan eta Hunaldo I.a [[Akitania|akitaniar]] erregegaia. [[769]]an akitaniar errekonkistaren borroka aurkako zoriz hasi zen, Hunaldo Luporen babespean GaskoniaGaskoinia edo Baskonian babesa hartzen baitu. Gertakari hau enperadore frankoak desio nahi zuena zen, nahiz eta ordurarte [[baskoi]]en aurka oraindik asmorik agertu ez honela hauen aurka ekiteko aitzakia baitzuen.
Karlomagnok ez du Hunaldo GaskonianGaskoinian babes dadin onartzen. Fronsac gaztelua eraiki eta bere gudaroste boteretsuekin [[Garona]] ibaia zeharkatzen du. Ondoren, Karlomagnok iheslaria entregatu diezaion Lupo II.ari mandataria bidaltzen dio. Hori egiten ez baldin badu Karlomagnok pertsonalki bertaratzeko mehatsua jaurtikitzen dio. Lupo II.ak egoera galdutzat ikusirik eta zuhurtziaz jokatuz Hunaldo eta bere emaztea entregatzen dizkio eta bera eta errege den bere herrialdea frankoen menpeko jartzen ditu. Karlomagno, frankoen errege, GaskoniaGaskoinia edo Baskoniaren jabe bilakatu zen, bere jabegoen mugak, [[Pirinioak]] barne, [[Ebro]] ibairarte hedatuz (...usque ad Hiberum amnen...). [[Baskoi]] matxinada egoera jazotzen da. Hegoaldeko buruzagiek, dirudienez bere kabuz, errebelde aldarrikatzen dira, honela [[Pirinio]]z hegoaldeko baskoiak nolabaiteko askatasun batean daudelarik; [[Karlomagno]]k bere jabegoen beteazko mugak [[Ebro]] ibairarte ezartzen ditu, mugakide dituen buruzagi [[musulman]]ekin ere akordioak burutzen dituelarik.
Karlomagnol [[Euskal Herria|Euskal]] eta [[Katalunia]]r aldetatik [[Pirinioak]] gurutzatu eta Iberiar penintsula inbaditu eta bere bi gudarosteak [[Zaragoza]] hiriaren aurrean elkartuko dira. [[778]] bere egitasmoak porrot egingo du, gudaroste franko erraldoiak atzerakadari hasiera eman eta [[Iruñea]] hartu eta suntsituko du, ondoren [[Orreaga]]ra zuzendu eta bertan [[Orreagako gudua|Orreagako gudu]] ospetsua gauzatuko da, frankoen porrota emango delarik.
Segada hura nork antolatu zuenataz hausnarketa egin izan da. rancos. Se especula sobre quién organizara una emboscada tan hábilmente preparada y con un potencial militar nada corriente. Honen arduraduna Lupo II.a ote zen uste da, Alaonen gutun faltsuetan honela aipatzen den bezala. Arrazoiak soberan zituen, behinzat GaskoniaGaskoinia edo Baskoniaren menpekotasun nominala gauzatu berria baitzen. Karlomagnok Lupo II.a atzeman eta modu iraingarrian urkatu zuela ere aipatu izan ohi da.
