Wittelsbacheko etxea: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:House of Wittelsbach lotu du, Wikidataren arabera.
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Wittelsbach Arms.svg|thumb|260px|right|Wittelsbacheko etxearen harmarria.]]
'''Wittelsbach-eko etxea''' germaniar [[noble]] familia izan zen, 1180tik 1918ra [[Bavaria]]ko eta [[Palatinatu]]ko agintari izan zena. 1124an Scheyern-eko konde Oton V.ak bere familiaren egoitza Wittelsbacheko gazteluan finkatu zuen, eta hartatik hartu zuen izena familiak. Oton VI.a Bavariako konde izan zen (Oton I.a); 1214an Bavariako [[Oton II.a]]k [[Renania-Palatinatu]]a eskuratu zuten ezkontza bidez, eta hala hasi zen Wittelsbacheko etxearen erresuma zabaltzen. 1329an [[Paviako Ituna]]ren bidez Wittelsbacheko etxearen lurrak bereizi ziren, eta bi adar sortu ziren: Bavariakoa eta Palatinatukoa.
'''Wittelsbacheko etxea''' germaniar [[noble]] familia izan zen, [[1180]]tik [[1918]]ra [[Bavaria]]ko eta [[Palatinatu]]ko agintari izan zena. [[Suabia (Bavariako eskualdea)|Suabiako]] [[Aichach]] herritik hurbil zegoen Wittelsbacheko gaztelutik dator izena.
 
== Historia ==
Lurraldearen lehen zatiketa hartatik aurrera zatiketa eta gorabehera ugari izan ziren; besteak beste, XVI. mendean Palatinatuko adarra erreformaren alde agertu zen, eta Bavariakoak berriz katoliko jarraitu zuen. XVIII. mendean, ordea, bi adarrek bat egin zuten. [[Karlos Teodoro]]k Palatinatua eta Bavaria jaso zituen, eta Wittelsbacheko etxearen ondasun guztiak haren ondorengo Maximiliano I.a Joseren (1799) esku geratu ziren hala. Oro har, [[Germaniako Erromatar Inperio Santua]]ri leial izan zen Wittelsbacheko etxea, eta horri esker titulu ugari eskuratu ahal izan zituen; [[Brandenburgo]]ko (1323-1373), [[Bohemia]]ko (1619-1620) eta [[Suedia]]ko (1654-1718) errege izan ziren, eta [[Maximiliano Jose I.a]]ri errege titulua eman zion [[Napoleon]]ek, [[Luis III.a]]k 1918an abdikatu zuen arte gorde zutena.
'''Wittelsbach-eko etxea''' germaniar [[noble1124]]an familia izan zen, 1180tik 1918ra [[Bavaria]]ko eta [[Palatinatu]]ko agintari izan zena. 1124an Scheyern-ekoScheyerneko konde Oton V.ak bere familiaren egoitza Wittelsbacheko gazteluan finkatu zuen, eta hartatik hartu zuen izena familiak. Oton VI.a Bavariako konde izan zen (Oton I.a Bavariakoa); 1214an Bavariako[[1214]]an [[Oton II.a Bavariakoa]]k [[Renania-Palatinatu]]a eskuratu zuten ezkontza bidez, eta hala hasi zen Wittelsbacheko etxearen erresuma zabaltzen. 1329an[[1329]]an, [[Paviako Ituna]]ren bidez, Wittelsbacheko etxearen lurrak bereizi ziren, eta bi adar sortu ziren: Bavariakoa eta Palatinatukoa[[Palatinatu]]koa.
== Erreferentziak ==
{{commonskat}}
 
Lurraldearen lehen zatiketa hartatik aurrera zatiketa eta gorabehera ugari izan ziren; besteak beste, [[XVI. mendeanmende]]an Palatinatuko adarra erreformaren[[Erreforma Protestantea]]ren alde agertu zen, eta Bavariakoak berriz [[katoliko]] jarraitu zuen. [[XVIII. mendeanmende]]an, ordea, bi adarrek bat egin zuten. [[Karlos Teodoro Bavariakoa|Karlos Teodorok]]k Palatinatua eta Bavaria jaso zituen, eta Wittelsbacheko etxearen ondasun guztiak haren ondorengo [[Maximiliano I.a JoserenJosef (1799) esku geratu ziren hala. Oro har, [[Germaniako Erromatar Inperio Santua]]ri leial izan zen Wittelsbacheko etxea, eta horri esker titulu ugari eskuratu ahal izan zituen; [[Brandenburgo]]ko (1323-1373), [[Bohemia]]ko (1619-1620) eta [[Suedia]]ko (1654-1718) errege izan ziren, eta [[Bavariakoa|Maximiliano Jose I.a Josefen]]ri erregeesku tituluageratu eman zionziren [[Napoleon1799]]ek, [[Luis IIIan.a]]k 1918an abdikatu zuen arte gorde zutena.
 
Oro har, [[Germaniako Erromatar Inperio Santua]]ri leial izan zen Wittelsbacheko etxea, eta horri esker titulu ugari eskuratu ahal izan zituen; [[Brandenburgo]]ko ([[1323]]-[[1373]]), [[Bohemia]]ko ([[1619]]-[[1620]]) eta [[Suedia]]ko ([[1654]]-[[1718]]) errege izan ziren, eta [[Maximiliano I.a Josef Bavariakoa|Maximiliano Josef I.ari]] errege titulua eman zion [[Napoleon]]ek, [[Luis III.a Bavariakoa|Luis III.ak]] [[1918]]an abdikatu zuen arte gorde zutena.
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
 
{{commonskat}}
 
[[Kategoria:Alemaniako historia]]