Bearnoko Bizkonderria: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t added Category:Bizkonderriak using HotCat |
→Historia: Zuzenketak, info gehitu |
||
3. lerroa:
== Historia ==
Nahiz eta [[843]]an [[Verdungo Hitzarmena]]k [[Frantzia]]ko erresuman kokatu, 851z geroztik ez dago Frankoen Erresumari men egin ziola adierazten duen probarik, eta bai, ordea, [[Baskoniako dukerria]]ren baitan tokiko agintarien menpe izan zela.
Nahiz eta [[843]]an [[Verdungo Hitzarmena]]k [[Frantzia]]ko erresuman kokatu, orduko bere egoera eztabaidatsua da. Bere lehendabiziko legebiltzarra, ''Cour Major'' izenekoa, [[1080]]. urtean sortu zuten, hau da [[Ingalaterra]]koa baino 185 urte aurrerago. Bearnok [[Akitaniako dukerria]] osatu zuen, [[Leonor Akitaniakoa]]ren bitartez [[Ingalaterrako Erresuma]] mende baten zehar (1242-1347) osatu zuena. [[1290]]ean Bearno [[Foix konderria]]ren eskuetan geratu zuten; [[1347]]an ingelesak [[Akitania]]tik joan zirenean, [[Gaston III.a Febus]] erregeari Foix konde moduan gorazarre egin bazion ere, ez zuen Bearnoko bizkonderriagatik egin bere burujabetasuna aldarrikatuz. Orduan [[Paue]] bizkonderriko hiriburu bilakatu zen. Laster jaraunspenen ondorioz [[Nafarroako errege-erreginen zerrenda|Nafarroako erregeek]] lortu zuten eskualdea. Hauek [[Hego Euskal Herri]]ko lurraldeak [[Nafarroako konkista|galdu zutenean]] [[Bearno]] mantendu zuten.▼
▲
[[Henrike III.a Nafarroakoa]] [[Frantzia]]ko errege bilakatu zenean, ez zizkion bere herrialdeak koroari lotu. [[1620]]an berriz, bere heriotzatik hamar urte pasa zirenean, oinordekoak Frantziako koropean batu zituen bai Bearnoko bizkonderria bai [[Nafarroa Beherea]].▼
1473tik aurrera Foix etxeko familia [[Nafarroako errege-erreginen zerrenda|Nafarroako errege-erregin]] ere bilakatu zen oinordetza bidez, eta harrezkero Nafarroak eta Bearnok elkarrekin egin zuten bidea Foix-Labrit leinuaren eskutik 1512 arte. 1512tik aurrera, Espainiako armadek Nafarroaren Pirinioz hegoaldeko [[Nafarroako konkista|lurraldeak menpean hartu]] ondoren, Nafarroa Beherea eta [[Bearno]] burujabe jarraitu zuten Nafarroako Erresuma independentearen barruan.
▲[[Henrike III.a Nafarroakoa]] [[Frantzia]]ko errege bilakatu zenean, ez zizkion bere herrialdeak Frantziako koroari lotu. [[1620]]an berriz, bere heriotzatik hamar urte pasa zirenean, oinordekoak Frantziako koropean batu zituen bai Bearnoko bizkonderria bai [[Nafarroa Beherea]].
== Ikus, gainera ==
| |||