Mendizaletasun: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Ezabatua: qu:Qaqa siqay (strongly connected to eu:Eskalada) |
Informazioa gehitu diot |
||
44. lerroa:
Alpinismo, andinismo eta himalaismo terminoak askotan erabiltzen dira altuera handietako mendizaletasunaren sinonimotzat, baina ez da guztiz zuzena. Alpinismo hitzak [[Alpeak|Alpeetako]] igoera adierazten du, beraz 5000 m baino txikiagoak diren mendien igoera. Andinismoak, aldiz, [[Andeak|Andeetako]] mendi baten igoera adierazten du, hau da, 5000 m baino altuagoak eta 7000 m baino txikiagoak diren mendiak igotzea. Himalaismoa egitea, azkenik, 7000 m baino gehiago dituen [[Himalaia]]ko mendi bat igotzeari deritzo.
== Historia ==
Mont Blanc muturrera heltzean, alpinismoaren kirol historiari hasiera eman zion
zenbaezinak diren igoerei izena. Mendizale hasiberriak saiatzen ziren mendiak konkistatzen eta kirolaren erregistroa pila handitu zen. Muturrak konkistatzen joan ziren, baina mendizaleek mendiak igotzeko ibilbide eta modu berriak egin ahal zirela antzeman zuten eta alpinismoa basatia etxekotzeko garai batean sartu zen, hau da, muturrak konkistatu ibilbide zailen zehar.
Horren ondorioz XIX. mendeak alpinismoaren aroa dela esan dezakegu. Baino ez zen kirola bezala kontuan hartu E. Whymperrek Matterhorn mendia igo arte.
XX. mendean baliabide artifizialak sortu eta zailtasun muga handitu zen. Horren odorioz, alpinismoa praktikatzeko disziplina berriak sortu eta teknikak eta filosofiak garatu ziren.
1960. urtean, EE.BB-n sortu ziren ainguratze naturalak eta momentu berean kirol eskalatzea giro lehiakor batean sartzen da.
== Materiala ==
Ibilbidearen arabera, oso garrantsitsua da ekipamenduaren pisua. Hobetoak dira material txikiak eta ez pisudunak.
Elikadura:
* Edaria: ezinbestekoa da kantinplora bat ur eramatea eta edari isotonikoa.
* Janaria: Askotan ibilaldia luzea da eta gehienetan ez da egongo hornitzeko, gainera, kontuan hartu behar da galdu ahal zarela. Ona da elikagai energetikoak eramatea, adibidez: txokolatea, frutu lehorrak energia asko ematen dutelako eta txikiak direlako.
Jantzkera:
* Zapatak: Gehienetan bota motzak erabiltzen dira eta zola ez labaingarrikoak.
* Arropa: Gehienetan pantaloi luzekoak eta kamiseta manga luzekoak erabiltzen dira. Lekuaren arabera, haizea mozteko alkandora bat.
Betaurrekoak eta kapelak: Kapela txapela baino egokiagoa da. Betaurrekoak maila zuzen batekoak izan bejar dira, argia ez pasatzeko eta kornea babesteko.
* Zapia: Burua estaltzeko balio du. Oso baliagarri izan behar da frutak hartzeko edo kordegabetu bat errefreskatzeko.
Funtzezko osagarriak:
* Piolet eta krapoiak
* Motxila
* Labana
* Soka
* Linterna
* Txilibitu
* Krema solarra
* GPS edo brujula
Kanpaketako tresnak:
* Lo egiteko zakua
* Kanping denda
* Behe alfonbra
* Mang plastikoa
== Ikus, gainera ==
| |||