Afasia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
1. lerroa:
{{Ohar medikoa}}
{{Gaixotasun infotaula
'''Afasia''' [[burmuin]]ean gertatutako [[traumatismo]] edo ''[[shock]]'' baten ondorioz [[mintzaira]] edota hizkuntza idatzia galtzeari deritzogu. Normalean ez du [[adimen]]a kaltetzen baina pertsonarentzat ondorio larriak ditu.<ref>Olivares-Simón-Esteva eta Gómez: Pautas básicas y sistemas alternativos de comunicación, 69.or.</ref>
| izena = Afasia
| irudia =
| alt = 150px
| oina =
| GNS10 = {{GNS10|F|80|0|f|80}}-{{GNS10|F|80|2|f|80}}, {{GNS10|R|47|0|r|47}}
| GNS9 = {{GNS9|315.31}}, {{GNS9|784.3}}, {{GNS9|438.11}}
| DiseasesDB = 4024
| ICDO =
| OMIM =
| MedlinePlus = 003204
| eMedicineSubj = neuro
| eMedicineTopic = 437
| MeshID = D001037
}}
'''Afasia''' [[burmuin]]ean gertatutako [[traumatismo]] edo ''[[shock]]'' baten ondorioz [[mintzaira]] edota hizkuntza idatzia galtzeari deritzogu. Normalean ez du [[adimen]]a kaltetzen baina pertsonarentzat ondorio larriak ditu.<ref>{{erreferentzia|egilea= Olivares-Simón-Esteva eta Gómez: |izenburua= Pautas básicas y sistemas alternativos de comunicación, |orrialdea= 69.or.}}</ref>
 
== Jatorria eta etimologia ==
Hitz hau [[Armand Trosseau]] ([[1801]]-[[1867]]) medikuak sortu zuen. Etimologikoki [[antzinako greziera]]ren ἀφασία (hitzik gabe) hitzaren deribazioa da. Harrezkero, [[ahots-aparatu]]tik kanpo gertatzen den hizkuntza nahaste bat da; adierazpen edo hizkuntzaren ulermena edo idatzizko edozein defizit sentsorial edo matxura esanahia hartu du, hau da, oso modu zabalean autoreen arabera nahiz eta definizio zehatza goikoa izatea.<ref>[http://www.profesorenlinea.cl/Ciencias/afasia.htm www.profesorenlinea.cl]</ref>
 
== Zerk eragiten du afasia? ==
33 ⟶ 48 lerroa:
=== [[Afasia osoa]] edo unibertsala ===
=== Afasia arinak (jariakorrak) ===
Erlatiboki hizkera arina dutenak dira; gai izan ohi dira minutuko 20 hitz inguru esatera, hau da, 5-6 elementuz osaturiko esaldiak egiteko gai dira. Esaldiek, askotan luzeak, ez dute sintasiaten araudia betetzen. Kasu larrienetan, zentzurik ez duten hitz solteak askatuko ditu afasia duen pertsonak. Modu horretan, hizkuntza "huts" bat besterik ez du sortuko. Orokorrean ez dira heureneuren ezintasunaz ohartzen. Afasia arinak, ezkerreko hemisferioko lesioen eraginez sortzen dira.
 
=== Afasia ez-arinak (ez-jariakorrak) ===
39 ⟶ 54 lerroa:
 
== Tratamendua ==
Batzuetan, gaixoa tratamendurik gabe erabat suspertu edo errekuperatuko da. Horrelako kasuetan, [[lengoaia]]ren gaitasuna ordu batzutan edo egun gutxitan bueltatu daiteke. Hala ere, kasu gehienetan, lengoaiaren suspertzea ez da horren azkarra izaten, ezta erabatekoa ere. Ondorioak edukitzea ohikoa izaten da. Tratamendua bakarka edo taldean eskaintzen da. Bakarkakoa, indibiduoaren beharretan oinarrituz egiten da eta taldekoan, beste partaideekin komunikatuz, hobetzeko aukera eskaintzen da. [[Neuropsikologo]]aren eta [[logopeda]]ren laguntzak ezinbestekoak dira gaur egungo suspertze tratamenduetan.<ref>[http://www.sld.cu/galerias/pdf/sitios/rehabilitacion-logo/afasias_1.pdf www.sld.cu]</ref>
 
== Errekuperaketa ==
Paralisi baten ondoren, errekuperaketakerrekuperazioak bi edo hiru hilabete baino geihagogehiago irauten badu, seguru asko gaixoa ez da erabat errekuperatuko. Hala ere, horietako batzuek hobetzen jarraitzen ahalegindu dira urteetan zehar. Hobetzearen prozesua, oso mantsoa da eta pazientzia handia eskatzen zaie bai gaixoari eta baita gaixoaren familia edo laguntzaileari ere.
 
== Familiarentzako aholkuak edo jarraibideak ==
73 ⟶ 88 lerroa:
 
[[Kategoria:Ikastea oztopatzen duten gaigabeziak]]
[[Kategoria:GaixotasunGarunaren neurologikoakgaixotasunak]]