Apartheid: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Apartheid lotu du, Wikidataren arabera. |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:DurbanSign1989.jpg|thumb|right|300px|Durban hondartzako ([[Hegoafrika]]) apartheid seinalea [[ingeles]]ez, [[afrikaans]]ez eta [[zulu]]z, hondartza zurieentzako bakarrik dela ohartaraziz]]
'''Apartheid''' hitzak "arrazazko bereizketa" esan nahi du [[afrikaans]]ez. Gutxiengoan zeuden [[kaukasoar|zurien]] gobernuek [[Hegoafrika]]n aplikatu zuten erregimen sozio-politikoaz aritzeko erabiltzen da batik bat. Garai luze
== Aurrekariak ==
* [[1917]]an [[Jan Smuts]]-ek, 1919an Hegoafrikako Lehen Ministro
* [[1948]]an Fagans Komisioa deiturikoak ikertu zituen bereizketaren zantzuak, ordurako hasiak zirenak, Jan Smuts jaunaren jendarteko ospea gutxitzen ari zela aprobetxatuz.
10. lerroa:
* [[1948]]an [[Daniel François Malan]] hautagaiak hauteskundeak irabazi zituen. Berehala hasi ziren eratzen "apartheid"-aren sistema.
* [[1949]]an, ''"The Prohibition of Mixed Marriages Act"'' ezkontza mistoak debekatzen zituen legea onartu zuten; Urte berean, [[African National Congress]] (ANC) alderdia protestak eta grebak antolatzen hasi zen.
* [[1950]]an ''"Group Areas Act"'' legeak zurien esku utzi zituen hiriko gunerik hoberenak, eta beltzak kanpoaldeko guneetara ("township") bidali zituzten. [[Soweto]] (''"South Western Township"'') da gune horietako adibiderik ezagunena, [[Johannesburg]]-en; ''"The Immorality Act"'' legeak kriminalizatzen zituen zurien eta beltzen arteko sexu
* [[1953]]an ''"The Reservation of Separate Amenities Act"'' legeak galarazi zuen arraza ezberdineko jendeak leku publiko bera erabiltzea (iturriak, komunak etab.); ''"The Bantu Education Act"'' dekretua jende beltzaren hezkuntza maila murrizteko diseinatu zuten.
* [[1956]]an ''"The Mines and Work Act"'' legeak lan arloan arrazaren araberako bereizketa ahalbidetzen zuen.
* [[1958]]an ''"The Promotion of Black Self-Government Act"'' dekretuaren bidez, beltzentzako eremu independenteak ("homelands") sortzen hasi ziren. Haatik, Hegoafrikako Gobernuak eragin handia zeukan lurralde
* [[1960]]an, '''Sharpville-ko Sarraskia'''n poliziak 69 manifestari beltz hil zituen.
* [[1964]]an [[Nelson Mandela]] mugarik gabeko kartzelaldian jarri zuten, beste ekintzaile batzuekin batera.
* [[1966]]an [[Hendrik F. Verwoerd]] presidente zuria hil zuten.
[[Fitxategi:ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg|thumb|right|300px|''Zuriek erabiltzeko'']]
* [[1971]]an ''"Black Homeland Citizenship Act"'' legearen arabera, "homelands"-etan bizi
* [[1973]]an [[NBE|Nazio Batuen Erakundearen]] Biltzar Orokorrak ''"Apartheid krimena zigortzeko eta ezabatzeko nazioarteko akordioa"'' erdietsi zuen.
* [[1974]]an ''"The Afrikaans Medium Decree"'' dekretuak
* [[1976]]an '''istilu larriak''' gertatu ziren Soweton,
* [[1977]]an [[Steve Biko]] ikasleen buruzagia eta ekintzailea hil zen, poliziak atxilotu eta torturatu ondoren.
* [[1978]]an (eta [[1983]]an) NBEak ''"World Conference Against Racism"''
* 1985-88: [[Pieter Botha]]ren agindu zorigaiztokoan
* [[1990]]an [[Frederik de Klerk]] presidente
* [[1994]]an [[Nelson Mandela]]k
== Zineman ==
|