Khakasia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
18. lerroa:
|presidentea=[[Viktor Zimin]]
|legebiltzarra=[[Khakasiako Kontseilu Gorena|Kontseilu Gorena]]
|web=http://www.
}}
'''Khakasia'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0154.pdf Euskaltzaindia, 155. araua - Europako eskualde historiko-politiko nagusiak]</ref> ({{lang-ru|Хака́сия}}) edo '''Khakasiako Errepublika''' ({{lang-ru|Респу́блика Хака́сия|Respublika Khakasiya}}; [[khakasera]]z: Хакас Республиказы) erdialdeko [[Errusia]]ko [[Errusiaren banaketa administratiboa|subjektu federal]] bat da, [[Errusiako errepublikak|errepublika]] bat zehazki, [[Siberiako Barruti Federala|Siberiako Barruti Federalean]] kokaturik dagoena. 61.900 km²ko eremua du eta [[2010]]ean 532.403 biztanle zituen<ref name=gks>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm «Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 ''2010eko Errusiako erroldaren emaitzak, 1. liburukia''»] ''Gks.ru''</ref>. Hiriburua [[Abakan]] da.
== Geografia ==
[[Fitxategi:Khakassia republic map.png|left|thumb|200px]]
Khakasia [[Jenisei]] ibaiaren goiko arroan dago, [[Abakan ibaia|Abakan]] ibaiadarraren arroan, [[Altai mendiak|Altai mendien]] iparraldean. Iparralde eta ekialdean [[Krasnoiarsk kraia]]rekin du muga, hego-ekialdean [[Tuva]]rekin, hego-mendebaldean [[Altaiko Errepublika]]rekin eta mendebaldean [[Kemerovo oblasta]]rekin. Abakan haranaren hego-ekialdean dauden [[Saian|Mendebaldeko Saian]] mendien gailurra Karagosh (2.930 m) da; mendebalde eta ipar-mendebaldean dauden [[Abakan mendilerroa|Abakan]] eta [[Kuznetsk Alatau]] mendilerroek, berriz, Verkhny Zub (2.178 m) dute punturik garaiena<ref>[http://global.britannica.com/EBchecked/topic/316072/Khakasiya Khakasiya] Global.britannica.com</ref>.
Lurralde lehorra da, kontinente barruko klima oso gogorra duena. Landaredia beheko lurretan estepakoa da eta goiko lurretan basoa gehienbat{{lur erref}}.
Hiri nagusiak [[Abakan]], hiriburua, [[Abaza]], [[Txernogorsk]], [[Saianogorsk]] eta [[Sorsk]] dira<ref>[http://www.berria.info/estiloliburua/mundua/K#145 Khakasia] Berriaren Estilo Liburua. Berria.info</ref>.
== Ekonomia ==
Abere hazkuntzaz gainera, meatzaritza ([[kobre]]a, [[molibdeno]]a eta [[burdin]]a) eta elektrizitate produkzioa dira aberastasun iturriak{{lur erref}}.
== Demografia ==
[[2010]]ean Khakasiak 532.403 biztanle zituen<ref name=gks></ref>; %81,7 [[errusiar]]rak ziren eta %12,1 [[khakas]]ak, %1,1 germaniarrak, %1 ukrainarrak eta %0,6 [[tatariar]]rak. Erlijiorik hedatuena [[Eliza Ortodoxoa|kristautasun ortodoxoa]] da (biztanleriaren %31,6 [[2012]]an<ref>[http://sreda.org/arena Arena - Atlas of Religions and Nationalities in Russia] Sreda.org</ref>).
{| class="wikitable" style="text-align: right;"
|- style="background:#e0e0e0;"
! rowspan="2" | Talde<br />etnikoa
! colspan="2" | 1926ko errolda
! colspan="2" | 1939ko errolda
! colspan="2" | 1959ko errolda
! colspan="2" | 1970ko errolda
! colspan="2" | 1979ko errolda
! colspan="2" | 1989ko errolda
! colspan="2" | 2002ko errolda
! colspan="2" | 2010ko errolda<sup>1</sup>
|- style="background:#e0e0e0;"
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
|-
| style="text-align:left;"| [[Khakas]]ak
| 44.219
|%16,8
| 48.512
|%11,8
| 54.750
|%12,3
| 57.281
|%11,5
| 62.859
|%11,1
| 65.421
|%12,0
| 63.643
|%12,1
|-
| style="text-align:left;"| [[Errusiar]]rak
| 41.390
|%46,6
| 205.254
|%75,3
| 314.455
|%76,5
| 349.362
|%78,4
| 395.953
|%79,4
| 450.430
|%79,5
| 438.395
|%80,3
| 427.647
|%81,7
|-
| style="text-align:left;"| [[Germaniar]]rak
| 46
|%0,1
| 333
|%0,1
| 10.512
|%2,6
| 10.547
|%2,4
| 11.130
|%2,2
| 11.250
|%2,0
| 9.161
|%1,7
| 5.976
|%1,1
|-
|align="left"| [[Ukrainia]]rrak
| 836
|%0,9
| 7.788
|%2,9
| 14.630
|%3,6
| 9.480
|%2,1
| 10.398
|%2,1
| 13.223
|%2,3
| 8.360
|%1,5
| 5.039
|%1,0
|-
| style="text-align:left;"| Besteak
| 2.381
|%2,7
| 13.556
|%5,0
| 22.938
|%5,6
| 21.685
|%4,9
| 23.622
|%4,7
| 29.099
|%5,4
| 24.735
|%4,5
| 21.409
|%4,1
|-
| style="text-align:left;" colspan="17"| <sup>1</sup> <small>8.689 pertsona datu base administratiboetan erregistratu ziren talde etnikoa adierazi gabe. Talde horretako banaketa etnikoa adierazi zutenena bezalakoa zela jo da.</small><ref>[http://www.perepis-2010.ru/news/detail.php?ID=6936 Перепись-2010: русских становится больше]. Perepis-2010.ru.</ref>
|}
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}
== Kanpo loturak ==
{{commonskat}}
* {{ru}} [http://www.r-19.ru/ Webgune ofiziala] R-19.ru
{{Errusiaren banaketa administratiboa}}
{{geografia zirriborroa|RUS}}
| |||