Jakutia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{lanean|xirkan}}
{{Errusiako errepublika infotaula
|izena=Sakhako Errepublika<br />Республика Саха<br />Саха Өрөспүүбүлүкэтэ
7 ⟶ 8 lerroa:
|mapa=Map of Russia - Sakha (Yakutia) Republic (2008-03).svg
|hiriburua=[[Jakutsk]]
|sorrera=[[1922]]ko [[apirilaren 27]]a
|barrutia=[[Ekialde Urruneko Barruti Federala|Ekialde Urruna]]
|eskualdea=Ekialde Urruna
|kodea=14
|iso=RU-SA
|azalera=3.103083.200523
|biztanleria=958.300528
|dentsitatea=0,331
|hizkuntzak=[[Errusiera]], [[Sakha hizkuntza|Sakhera]]
|presidentea=[[ViatxeslavYegor Shtirov]]Borisov
|legebiltzarra=[[Sakhako Errepublikako Estatu Biltzarra|Estatu Biltzarra]]
|web=www.sakha.gov.ru/
}}
'''Sakhako Errepublika'''<ref name= euskaltzaindia>{{erreferentzia |url = http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0038.pdf |izenburua = 38. araua - Munduko estatu-izenak |egilea = [[Euskaltzaindia]] |data = 2007-03-30}}</ref> ({{lang-ru|Республика Саха|Respublika Sakha}}; [[sakhera]]z: Саха Өрөспүүбүлүкэтэ, ''Sakha Öröspǖbülükete'') edo '''Jakutia'''<ref name= euskaltzaindia></ref> ({{lang-ru|Якутия|Yakutiya}} [[Errusia]]ko [[Errusiaren banaketa administratiboa|subjektu federal]] bat da, [[Errusiako errepublikak|errepublika]] bat zehazki, [[Ekialde Urruneko Barruti Federala|Ekialde Urruneko Barruti Federalean]] kokaturik dagoena. Errusiar federazioko errepublika autonomo zabalena da, 3.083.523 km²ko eremuarekin, eta [[2010]]ean 958.528 biztanle besterik ez zituen<ref name=gks>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm «Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1 ''2010eko Errusiako erroldaren emaitzak, 1. liburukia''»] ''Gks.ru''</ref>. Hiriburua [[Jakutsk]] da.
 
== Geografia ==
'''Sakhako Errepublika''' edo '''Jakutia'''<ref name= euskaltzaindia>{{erreferentzia |url = http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0038.pdf |izenburua = 38. araua - Munduko estatu-izenak |egilea = [[Euskaltzaindia]] |data = 2007-03-30}}</ref> [[Errusiar Federazio]]ko [[Errusiako errepublikak|errepublika]] bat da; federazio horretako errepublika autonomo zabalena da, Errusiaren beraren ondotik: 3.103.200 [[kilometro koadro]]. [[Siberia]]ko ipar-ekialdean dago, [[Ozeano Artiko]]ra doazen Lena, Jana, Indigirka eta Kolima ibaien artean. Sakhako hiriburua [[Jakutsk]] da. 2010ean, 958.300 biztanle zituen (jakutak, % 37; errusiarrak, % 50).
[[File:Sakha Yakutia rep.png|left|thumb|220px]]
 
Sakhako Errepublika [[Siberia]]ko ipar-ekialdean dago, [[Ozeano Artiko]]ra doazen Lena, Jana, Indigirka eta Kolima ibaien artean.
== Orografia eta klima ==
 
[[Fitxategi:Amga.jpg|thumb|left|Amga ibaia, Jakutian.]]
 
Mendiek hartzen dituzte Sakhako ekialdea ([[Verkhoiansk]] eta [[Txerski]]ko mendiak) eta hegoaldea ([[Aldansk]]eko mendiak). Lautadak hedatzen dira erdialdean, eta ibaiek ([[Lena]], [[Indigirka]], [[Kolima]]) sakonune luzeak eratzen dituzte.
35. lerroa:
 
== Ekonomia ==
[[File:Sakha Yakutia rep.png|right|thumb|250px]]
Aberatsak dira Sakhako basoak (lurraldearen % 70). Harrikatza, eztainua, mika, urrea eta diamanteak. Abere-hazkuntza (behi-azienda eta elur-oreinak). Arrantza. Laborantza hegoaldean (garia, garagarra eta lekadunak).
 
== Demografia ==
{| class="wikitable" style="text-align: right;"
|- style="background:#e0e0e0;"
! rowspan="2" | Talde<br />etnikoa
! colspan="2" | 1926ko errolda
! colspan="2" | 1939ko errolda
! colspan="2" | 1959ko errolda
! colspan="2" | 1970ko errolda
! colspan="2" | 1979ko errolda
! colspan="2" | 1989ko errolda
! colspan="2" | 2002ko errolda
! colspan="2" | 2010ko errolda
|- style="background:#e0e0e0;"
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
! Kopurua
! %
|-
| style="text-align:left;"| [[Sakha]]k
|235,926
|81.6%
| rowspan="2"| 233,273
|rowspan="2"| 56.5%
| rowspan="2"| 226,053
|rowspan="2"| 46.4%
| 285,749
|43.0%
| 313,917
|36.9%
| 365,236
|33.4%
| 432,290
|45.5%
| 466,492
|49.9%
|-
| style="text-align:left;"| Dolgan
| 0
| 0.0%
| 10
|0.0%
| 64
|0.0%
| 408
|0.0%
| 1,272
|0.1%
| 1,906
|0.2%
|-
| style="text-align:left;"| Evenk
| 13,502
|4.7%
| 10,432
|2.5%
| 9,505
|2.0%
| 9,097
|1.4%
| 11,584
|1.4%
| 14,428
|1.3%
| 18,232
|1.9%
| 21,008
|2.2%
|-
| style="text-align:left;"| Even
|738
|0.3%
| 3,133
|0.8%
| 3,537
|0.7%
| 6,471
|1.0%
| 5,763
|0.7%
| 8,668
|0.8%
| 11,657
|1.2%
| 15,071
|1.6%
|-
| style="text-align:left;"| Jukaghir
|396
|0.1%
| 267
|0.1%
| 285
|0.1%
| 400
|0.1%
| 526
|0.1%
| 697
|0.1%
| 1,097
|0.1%
| 1,281
|0.1%
|-
|align="left"| Txuktxi
|1298
| 0.4
| 400
|0.1%
| 325
|0.1%
| 387
|0.1%
| 377
|0.0%
| 473
|0.0%
| 602
|0.1%
| 670
|0.1%
|-
| style="text-align:left;"| [[Errusiar]]rak
|30,156
|10.4%
| 146,741
|35.5%
| 215,328
|44.2%
| 314,308
|47.3%
| 429,588
|50.4%
| 550,263
|50.3%
| 390,671
|41.2%
| 353,649
|37.8%
|-
|align="left"| [[Ukrainia]]rrak
|138
|0.0%
| 4,229
|1.0%
| 12,182
|2.5%
| 20,253
|3.0%
| 46,326
|5.4%
| 77,114
|7.0%
| 34,633
|3.6%
| 20,341
|2.2%
|-
|align="left"| [[Tatariar]]rak
| 1,671
|0.6%
| 4,420
|1.1%
| 5,172
|1.1%
| 7,678
|1.2%
| 10.976
|1.3%
| 17,478
|1.6%
| 10,768
|1.1%
| 8,122
|0.9%
|-
|align="left"| Besteak
|5,260
|1.8%
| 10,303
|2.5%
| 14,956
|3.1%
| 19,770
|3.0%
| 32,719
|3.8%
| 59,300
|5.4%
| 48,058
|5.1%
| 46,124
|4.9%
|-
|}
 
== Erreferentziak ==