Anarkismo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
Gorkaazk (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Anarchy_symbol_neat.png|220px|right|thumb|Anarkismoaren ikurra.]]
'''Anarkismoa''' agintea, [[hierarkia]] eta aginpidez diharduten erakundeak, [[estatu]]a bereziki, ukatu eta [[anarkia]], [[akrazia]] eta banakoaren erabateko [[askatasun]]a aldezten duen filosofia eta praktika politikoa da. Korronte zenbait daude anarkismoaren baitan, hala nola [[komunismo libertarioa]], [[anarkosindikalismo]]a, sozialismo libertarioa, [[anarkokapitalismo]]a, [[kristau anarkismoaanarkismo]]a eta [[matxinada-anarkismo insurrekzionala]]a.
 
== Oinarriak ==
41. lerroa:
Antolaketaren arloan, mota guztietako anarkistak daude. Oro har, autoantolaketaren eta federazioaren aldeko jarrera du anarkismoak eta, hori dela eta, erakunde indartsu eta zurrunak baino, talde dinamiko eta aldakorrak hobetsi ohi dituzte.
 
Anarkista batzuek antolaketaren aurkako jarrera dute, norbanakoen elkarketa puntuala defendatuz. Batzuetan, mota horietako jarrerak defendatzen dituztenei ''insurrekzionalistak'' edo matxinada-anarkistak deitu izan zaie, [[Italiako Federazio Anarkikoa]]ri (FAI) bezala, adibidez. Alabaina, anarkismoaren korronte nagusiak federazioetan antolatzeko hautua egin izan du, [[Iberiar Federazio Anarkista]] (FAI) bezalako antolakundeak sortuz.
 
Erakunde anarkista esanguratsuenak lan munduan jardun izan duten [[sindikatu]]ak izan dira, [[anarkosindikalismo]]aren korronteari jarraiki.
51. lerroa:
Langileen artean [[analfabetismo]] handia zenean, kapitalismoaren hasieran batez ere, [[ateneo libertario]]etan irakurketa ikastaroak oso arruntak ziren. Irakurtzen jakiteak ematen zuen kulturak, norberak bere kabuz, jarrera kritikoa mantentzen laguntzen zuelako. Gaur egun, aldiz, kultura zabaltzeko beste motatako erak arruntagoak dira, hala nola aldizkariak, [[fanzine]]ak, musika eta literatura.
 
Beste alde batetik, anarkistek askotan defendatu dute ikasketa gizakien arteko harremanen berezko osagaia dela. Horrek hezitzaile eta hezituen errolakrolak ezabarazten ditu, edonork beti daukalako zeozerzer edo zer ikasteko eta irakasteko. Horrela, pedagogo libertario askok ukatu dute eskola tradizionala, horrek bultzatzen dituen boterearen eta hierarkiaren baloreak direla eta. Historian zehar hainbat saiakera egon dira; esaterako, [[Francesc Ferrer i Guardia]]ren eskola modernoa deitutakoa.
 
[[Ivan Illich]] eta [[Everett Reimer]] ere [[pedagogo anarkista]] legez sailkatu izan dira. Lehenengoa anarkista kristau legez.
 
== Anarkismoaren sinbologia ==
70 ⟶ 72 lerroa:
* [[Noam Chomsky]]
* [[Buenaventura Durruti]]
* [[Francesc Ferrer i Guardia]]
* [[Emma Goldman]]
* [[Kasilda Hernáez]]
90 ⟶ 92 lerroa:
* [[Anarkosindikalismo]]a
* [[Komunismo libertario]]a
* [[Asanblearismo]]a edo [[batzar-anarkismoa]]
* [[Autogestio]]a
* [[Okupazio]]a
106 ⟶ 108 lerroa:
[[Kategoria:Anarkismoa| ]]
[[Kategoria:Politika]]
 
{{NA lotura|eo}}