Kosako: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Repin Cossacks.jpg|thumb|350px|right|''[[Zaporozhiako kosako]]en [[Zaporozhiar kosakoak sultanari gutun bat idazten|erantzuna]] [[Turkia]]ko [[Mehmed IV.a]] [[sultan]]ari''. [[Ilya Repin]]ek margotua [[1880]] eta [[1891]] bitartean.]]
 
(Ukrainian: козаки́, koza'ky; Russian: каза́ки, ka'zaki), are a group of predominantly East Slavic people who became known as members of democratic, semi-military communities,[1] predominantly located in Ukraine and in Southern Russia.
'''Kosakoa''' ([[errusiera]]z ''казак'', "kazak" transliteratua, pluralean ''казаки'', [[ukrainera]]z ''козак'') [[X. mendea]]ren aldean gaur egungo [[Errusia]] eta [[Ukraina]]ren hegoaldeko estepetan modu iraunkorrean ezarri zen herri nomada batek jasotzen zuen izena da. Herri gerraria eta askatasunzalea izan zen, bere trebezia militarragatik eta bere buruarengan zuen konfiantzagatik ezagutua zena. Izena, ziuraski, ''quzzaq'' [[hizkuntza turkiko|hitz turkikotik]] dator, "abenturazalea" edo "gizaki librea" esan nahi duena. Izen hau lehendabizi [[1395]]ean datatua dagoen [[rutenia]]r agiri baten aipatzen da.
 
'''KosakoaKosakoak''' ([[errusiera]]z{{lang-uk|козаки́|koza'ki}}; {{lang-ru|каза́ки|ka''казак'',zaki}}; "singularrean {{lang-uk|козак}}; {{lang-ru|казак|kazak"}}) transliteratua,gehienbat pluralean ''казаки'',ekialdeko [[ukraineraeslaviar]]zrak ''козак'')diren [[X. mendeaetnia]]ren aldeanbat gaurdira, egungokomunitate [[Errusia]]demokratiko eta [[Ukraina]]renerdi-militarrak hegoaldekoeratzen estepetanzituztelako moduospetsu iraunkorreanegin ezarrizirenak, zeneta herrigehienbat nomada[[Errusia]]ren batekhegoaldean jasotzeneta zuen[[Ukraina]]n izenabizi dadirenak. Herri gerraria eta askatasunzalea izan zen, bere trebezia militarragatik eta bere buruarengan zuen konfiantzagatik ezagutua zenaezaguna. Izena, ziuraskiziur aski, ''quzzaq'' [[hizkuntza turkiko|hitz turkikotik]] dator, "«abenturazalea"» edo "«gizaki librea"» esan nahi duena. Izen hau lehendabizi [[1395]]ean datatua dagoeneko [[rutenia]]r agiri batenbatean dago aipatuta aipatzenlehen daaldiz.
 
Soziopolitikoki, [[XV. mendea|XV. mendetik]] egundaino kosakoek primitibo demokratiko eta federaltzat har daitekeen barne egitura administratibo bat dute, erabat ez ohikoa, berritzailea eta onartezina [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] [[Europa]] ekialdeko eta [[Asia]]ko kasu guztietan.
19 ⟶ 21 lerroa:
 
Kosakoen bizitza idazle askok landu dute: Gogolek (''Taras Bulba'', 1837); Tosltoiek (''Kosakoak'', 1862); Isaak Babelek (''Zalditeria Gorria'', 1926) besteren artean.
 
== Kosako ospetsuak ==
* [[Petro Doroxenko]]
* [[Bohdan Khmelnitski]]
* [[Petro Konaxevitx-Sahaidatxni]]
* [[Ivan Mazepa]]
* [[Jemelian Pugatxov]]
* [[Stenka Razin]]
* [[Ivan Sirko]]
* [[Pavlo Skoropadski]]
* [[Jermak Timofeievitx]]
* [[Ivan Vihovski]]
* [[Andrei Xkuro]]
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/-12/-26}}
 
{{commonskat}}