Hatz-agnosia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orrialde berria: Garuna goitik begiratuz gero, aurrealdetik atzealdera banaketa bat dagoela argi eta garbi antzeman dezakegu: bi hemisferio ditugu, materia zurizko arku batek hertsiki loturik. Era... |
No edit summary |
||
2. lerroa:
Era ezberdinetan ikertzaileek zati horietako bakoitzak berezitasun batzuk dituela deskubritu dute. Ezkerreko hemisferioak gorputzaren eskuineko aldearekin harremanetan dago (normalean),eskuineko hemisferioa aldiz gorputzaren ezkerraldearekin. Ezker hemisferioak du mintzaira eta matematika nahiz logika sistemen ardura nagusia. Eskuineko hemisferioak zerikusi handiagoa du orientazio espazialarekin.
Gerstmann-en sindromea, gaixotasun arraroa da, garun lesio batek sortua. 4 sintoma barne hartzen dituena: agnosia digitala, agrafia, akalkulia eta ezker-eskuin orientazio eza. Oraingoan, hala ere, lehenengo bietan zentratuko gara.
AGRAFIA DIGITALA
Bi urte bete aurretik, umeek, kopurua ezagutu ez arren, esku nahiz oinetan behatzak dituztela badakite. Batetik bostera eta bostetik hamarrerako zenbakien ezagutza hatzen ezagutzarekin batera garatzen da. 4 urtetik aurrera zenbatzeko, gehitzeko eta kenketak egiteko erabiltzen dira.
Agnosia digital hitza Gerstmannek sortu zuen 1924ean norberaren eskuko hatzak nahiz beste batenak identifikatzeko gaitasun eza izendatzeko.
Gerstmannek agnosia digitalaren lehenengo deskribapena egin zuenean, lotura parieto-okzipitalean kokatu zuen lesioaren kausa. Era berean, Hecaen-ek buruturiko ikerkuntzetan baieztatu zuen ezker hemisferioa mindurik duten pazienteen %20ek dutela agnosia digitala, eskuin hemisferioa mindurik dutenen artean aldiz %3a da agnosia digitala duena. Hala ere, alterazio afasia edo dementzia testuinguruan ere sarritan agertzen da eta egoera hau ezin dugu akats kognoszitibo zehatz bezala hartu.
Hecaenek horrela deskribatzen du agnosia digitalaren adierazpen klinikoa:” agnosia digitalak ezaugarri du hatzak, izendatzeko eta aukeratzeko gaitasun eza. pazienteak, era berean, bere hatzak mugitzeko zailtasuna aurkezten du, erratu egiten da, nahasten ditu, ez da gai esploratzaileak ukitutako hatza errekonozitzeko; gainerako agindu guztiak zehaztasunez eta arin betetzen dituelarik; halako pazienteak gai dira orratz bat albainutzeko edo pianoa jotzeko. Aipatzekoa da erdialdeko hatzen akatsak ugariagoak direla. Hasieran, pazienteak ez du bere gaitasun eza ezagutzen eta zuzentzeko esfortzurik ez du egiten; azken hau, hala ere, ez da kasu guztietan gertatzen.”
AGRAFIA
Agrafia hitza grezieratik dator. “A” aurrizkiak (a= gabe) eta -k (agrafia=idatzi) osatzen dute. Idazteko zailtasuna duenari egiten dio erreferentzia. Idatzizko adierazpena antolatzeko gaitasun eza ezaugarri duen gaitza da (erabat motoreak diren arazoak at utzita, zeinak logikoki, idazketan ere eragina duten). Idatzizko komunikazioa eragozten du eta aipatzekoa da ez duela zerikusirik gaitasun mental eta eskola aurrekariekin. Sarri gaitz afasikoekin batera agertzen da eta berezkoa edo jasotakoa izan daiteke.
Haurrek zailtasun gehiago dute idazten ikasteko orduan gaixotasunaren aurretik erabiltzen zituen kontrako zentro psikomotoreak sortu beharko baitira. Idazketaren berreziketaren bidez, idazteko ekintzan zehar martxan egon behar duten mekanismo moto-kinestesiko eta mentalen ereduak berriro ere finkatu behar dira.
Ezartzen diren teknikei dagokienez, kontuan hartzekoa da eskuineko eskua erabiltzeko paziente askoren ezintasuna pairatzen duten hemiplegiaren ondorioz.
| |||