Fitxategi sistema: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: eo:Dosiersistemo
Telle (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
20. lerroa:
 
Fitxategi sistemak hiru adarretan bereiz daitezke: diskoko fitxategi sistemak, sare fitxategi sistemak eta asmo bereziko fitxategi sistemak.
 
==Fitxategi sistemaren aukeraketa==
Gaur egungo ([[2007]]) sareko sistema eragileek fitxategi-sistema aukeratzea ahalbidetzen dute.
 
Esate baterako [[Windows NT]]-ek hiru motako partizioak onartzen ditu:
:*[[FAT]]: [[MSDOS]] eta [[Windows 9x]]-eko fitxategi-sistema. Oso mugatua da izenekin, zortzi letra izenerako eta hiri luzapenerako baino ez ditu onartzen. FAT16 eta FAT32 aldaera bi ditu
:*[[HPFS]]: [[OS/2]]-ren sistema propioa. NT 4.0-an erabil daiteke baino ez windows 2000-rekin.
:*[[NTFS]]: Kudeaketa aurreratu bat egitea ahalbidetzen digu. Bere ezaugarri nagusiren artean:
::* '''Fitxategi eta partizio handiak''' izateko ahalmena.
::* '''Fitxategien izen luzeak''', [[UNICODE]] kodeketa jasanez
::* '''Fitxategien eta direktorioen atzipenen optimizazioa'''
::* '''Fitxategien eta direktorioen gainean segurtasuna eta auditoria'''
::* '''Akatsak jasateko fitxategi-sistema'''. Fitxategi-sistemaren aldaketa guztiak transakzioetan gordetzen dira, berreskuratzea errazagoa izanik. Baita '''disko ispiluak eta disko multzoak (RAID) ''' ere onartzen ditu.
::*[[Disko kuota]]k
::* '''Fitxategien atributu hedatuak'''
 
[[UNIX]]-ek ere fitxategi-sistema desberdinak onartzen ditu: [[ext2]], [[ext3]], [[S5]], [[UFS]] (UNIX-en datu-basena sistema), [[BFS]], [[AFS]], [[DOS]]...
 
[[Netware]]-k behar bada ezaugarri honetan sistema eragilerik malguena da. DOS fitxategiak onartzen ditu baina [[Microsoft]]-en sistema baino ahaltsuagoa ahalbidetzen du (segurtasun, konpresio, disko-kuota ezaugarriak onartzen ditu). Baita [[Mac]], Windows 9x, OS/2, UNIX (NFS) eta NT fitxategi sistemak jasaten ditu ere.
 
Edozein arrozi dela medio, fitxategi sistemak hondatze bat pairatuko balu, erabiltzaileen datuak arrisku handian leudeke. Arazo hau dela eta, instalazio handietan fitxategi-sistemaren fidagarritasuna bermatzeko segurtasun prozedurak beharrezkoa dira. Ondoren fidagarritasuna hobetzen dituzten prozedurak:
 
:* '''Bloke-akastunak maneiatzea''' (kudeatu): Hardwareren bidez bloke-akastun beste bloke bategatik ordez daiteke. Softwareren bidez, bloke-akastunak fitxategi baten sartzen dira, beste fitxategiek ez erabiltzeko akastun bezala markatzen dira.
:* '''Segurtasun kopiak''': sistema fidagarrienetan ere egokiak dira. Bai beste disko gogorretan edo zintetan egin daitezke
:* '''Berreskuratzeko prozedurak''': Fitxategi-sisteman akats bat gertatzen bada, momentuko eragiketak (transakzioak) ez galtzeko teknika hau erabiltzen da (NTFS). Berreskuragarritasuna hau lortzeko SISTEMA ERAGILE-ek, erregistroz oinarritutako transakzio sistema erabiltzen dute.
:* '''Sistema oker-toleratzaile''': Nahiz eta osagairen bat ondo ez ibili bat egon sistemak funtziona dezake. '''Fitxategi-sistemetan erredundantziaz lortzen da'''. Ohizko teknikak dira: ispilua (mirror) eta paritatea ([[Hamming kode]]a)
:* '''Osotasun egiaztapenak''': Sistema askok irakurtzen dute blokeak, aldatu eta geroxeago idazten dituzte. Idatzi baino lehenago sistemak huts egiten badu, osotasun (integritate) akatsak egon daitezke. Scandisk-ek osotasun egiaztapenak egiten ditu MSDOS-en eta Windows9x-en.
 
 
== Diskoko fitxategi sistemak ==