Ehun Urteetako Gerra: berrikuspenen arteko aldeak

== Frantziako zilegizkotronuko legezko ondorengoa ==

[[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] legeak errege bat beste baten basailua izaten baimentzen zuen, baldin eta erresumatik kanpoko tituluak heredatu bazituen. Hori izan zen Ingalaterrako erregeen kasua. Izan ere, [[Ingalaterrako WilliamGilen I.a Ingalaterrakoa|WilliamGilen I.ak]], [[Normandia]]ko dukea izanda, Ingalaterra konkistatu zuen [[1066]]an.

Ezkontzek, aliantzek eta gerrek Frantzian Ingalaterrako erregeek zituzten tituluen natura aldatu zuten, baina [[Frantziako Karlos IV.a Frantziakoa|CharlesKarlos IV.aren]] heriotzarako ([[1328]]an), [[Ingalaterrako EdwardEduardo III.a Ingalaterrakoa]] Guienako dukea ([[Akitania]]n) eta Ponthieuko konteakondea (Mantxako kanalean) ere bazen. Gainera, bere ama CharlesKarlos IV.aren arreba izanda eta Frantziako erregea seme-alabarik gabe hil ondoren, EdwardEduardo III.ak Frantziako tronua aldarrikatu zuen. Beste aukera nagusia [[Frantziako PhilippeFilipe III.a Frantziakoa|PhilippeFilipe III.aren]] biloba Valois-koValoisko konteakondea izan zen.

Frantzian, gatazka konpontzeko deitutako asanbladakbiltzarrak Valoisko hautagaia izendatu zuen errege, [[Frantziako Philippe VI.a|Philippe VI.a]] titulupean. Hasiera batean Edward III.ak ebazpena onartu izana eman bazuen ere, PhilippeFilipe VI.a [[Guiena]] bereganatzeabereganatzen saiatu zenean ([[1337]]an), Frantziako tronuaren gaineko aldarrikapen berretsi zuen Ingalaterrako erregeak, eta armada [[Flandria]]ra eraman zuen.

Erdi Aroko gerragintza harresitutako hirien kontrako kostu handiko setio luzeetan zetzan. Eduardo III.aren armadak Filipe VI.a (h. [[1350]]ean hila) eta honenharen semeaseme [[Frantziako Joan II.a|Joan II.a]] ([[1350]]-[[1364|64]]) defentsan aritzera behartu bazituen ere, Ingalaterraren menpeko lurraldeak hedatzea oso motela izan zen.

Eduardo III.ak [[1346]]ko [[Crécyko gudua]]n lortutako abantailaz baliatzean porrot egin zuen, eta ez zuen [[Calais]] hiria hartu. Haren semea, [[EdwardEduardo Printze Beltza]]k Jean II.a atzeman zuen [[Poitiers]]eko garaipenean ([[1356]]an). Honela, frantziarrak hitzarmena bilatzera behartu zituen. Calaisko Itaunetan ([[1360]]), Eduardo III.ak lehen Filipe VI.aren menpean zituen lurraldeen gaineko burujabetza osoa lortu zuen.

Alabaina, [[1422]]an Henrike V.a hil zen, ondorengo mutila utzita. Aste batzuk geroago, [[Frantziako Karlos VI.a]] hil zen, eta koroa semea [[Frantziako CharlesKarlos VII.a Frantziakoa|CharlesKarlos VII.ak]] hartu zuen. Gerrako atzera bueltarik gabeko unea [[1429]]an iritsi zen, [[Joana Arc-ekoa]] buru zuen armadak Ingalaterrakoa [[Orleans]] gaineko setioa altxatzera behartu zuenean. Burgundiarrek Joana atzeman eta ingelesei saldu bazioten ere, Filipe borgoinarren burua ohartu zen Ingalaterrak ezin izango zuela Frantzia adinako lurraldea mendean hartu baldin eta tokian tokiko nobleziak bere alde egiten ez bazuen. Hori dela eta, taldez aldatu zen [[1435]]ean, eta Paris Frantziako erregearen azpian izatera itzuli zen. [[Karlos VII.a Frantziakoa|Karlos VII.ak]] Normandia konkistatu zuen, eta, Ingalaterrako [[Arrosen Gerra|Arrosen Gerrez]] baliatuta, Akitania osoa ere [[1453]]rako. Ingalaterrak [[Calais]] baino ez zuen bere menpe, zein [[1558]]an bueltatu zuen.