Senoiak: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
{{wikitu}}
 
'''Senones-ak tribua''' ( Antzinako Grekotik: Σήνωνες) Antzinaroko Galiar Zeltarreko kulturako tribu bat ziren.izan zen, hiru taldetan banatua:
 
'''* Gallia Cisalpina-ko Senones-ak'''
Edukiak
2* Gallia Transalpina-ko Senones-ak
 
3* Kanpo Estekak'''
''' 1 Gallia Cisalpina-ko Senones-ak
2 Gallia Transalpina-ko Senones-ak
3 Kanpo Estekak'''
 
'''Gallia Cisalpina-ko Senones-ak'''
 
''' 1== Gallia Cisalpina-ko Senones-ak ==
K.a. 400 urte inguruan Alpeak igaro zituen Senones tribuaren zati batek, eta Umbriar tribuak kanporatu eta gero, Italiako Ekialdeko kostaldean ezarri zuten haien bizilekua, [[Forli]]tik [[Ancona]]ra doan eremuan. Eremu horri hortik aurrera ''ager gallicus'' ( latinez, galiarren lurra) deitu zitzaion, eta bertan etorri berriek Sena Gallica herria fundatu zuten ( gaur egungo [[Senigallia]]), ''ager gallicus'' horren hiriburu bilakatu zena. K.a. 391. urtean Senones Zisalpinarrek [[Etruria]] inbaditu eta Clusium hiria ( gaur egungo [[Chiusi]]) setiatu zuten. Klusiarrek Erromari laguntza eskatu zioten, eta honek, Erromaren ordezkariek galiarren aurrean erakutsi zuten jarrera eta nazioen legeei egin zioten zapalketarekin batera, Senones tribua Erromaren aurkako gerran sartu zuen. Hori horrela, Senones-ek Erromatarrak garaitu egin zituzten [[Alliako Gudua]]n ( K.a. 390. urteko uztailaren 18an usadioaren arabera) eta horrek ondorengo [[Erromaren Arpilaketa]] ekarri zuen.
 
Gertakari hauek gertatu eta hurrengo 100 urteetan Senones-ak Erromaren aurkako gerran aritu ziren etengabe K.a. 283. urtean [[Publius Cornelius Dolabella]]-k menderatu eta ager gallicus-etik kanporatu zituen arte. Hortik aurrera, ez ziren Italian gehiago gelditu. Posiblea da Danubio inguruan, Mazedonian eta Asia Txikian zehar hedatu ziren galiar tribuenetariko bat izana. Haien lurretan Sena Gallica kolonia erromatarra sortu zen, galiar hiria egon zen inguruan.
 
'''== Gallia Transalpinako Senones-ak''' ==
 
Italian ezarri zen tribuaren adar bat ziren, edota izen bereko beste tribu bat. Gaur egungo Seine-et-Marne, Loiret eta Yonne eskualdean zuten bizilekua. Haien herri nagusiak Agendicum ( gero Senones deitua, gaur egungo [[Sens]]), Metiosedum ( gaur egungo [[Melun]], A. Holder-en iritziz, [[Meudon]]) eta Vellaunodunum ( toki ezezagunekoa) ziren. K.a. 53 eta 51 urteen inguruan [[Julio Zesar]]ren aurka borrokatu ziren Cavarinus buruzagia ( berau Zesarrek ezarria) kanporatu eta gero. K.a. 51. urtean Drappes izeneko buruzagi Senon batek Probintzia ( Gallia Narbonensis) mehatxatu zuen, hala ere, azkar atxilotua izan zen. Hortik aurrera Galiar Senones-ak historiatik desagertzen dira.