Sentimentalismo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Assar (eztabaida | ekarpenak)
t Assar wikilariak «Empfindsamkeit» orria «Sentimentalismo» izenera aldatu du
Assar (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
2. lerroa:
''Empfindsamkeit'' terminoa]]
 
'''''Empfindsamkeit''Sentimentalismoa''' ([[euskara]]z:Argien ''sentimentalismoa'') [[erromantizismoGaraia]]an Europan barrena iragarrisortu zuenzen arte- eta literatura-joera izan zen.
 
Haize berriak Ingalaterran sortu ziren ([[Edward Young]]en poesia eta, batez ere, eleberri modernorako ateak zabaldu zituen ''Pamela, or Virtue Rewarded'' [1740, ''Pamela, edo eskerturiko bertutea''] eleberria, [[Samuel Richardson]]en obra), eta Europara hedatu XVIII. mendearen erdialdean, Alemaniara bereziki. [[Gotthold Ephraim Lessing]] alemaniar idazleak proposatu zuen ''Empfindsamkeit'' izena, ingelesezko ''sentimental'' hitza adierazteko (1768); ''Aufklärung'' edo Ilustrazioaren ikuspegi arrazionalistaren aurkako joerak bildu ohi dira deitura horren barnean. Itzulpen-lanen ugaltzeak zerikusi handia izan zuten ideia berrien zabaltzearekin. Garai hartan hedatu ziren Europara Ingalaterrako literatura-moldeak: [[James MacPherson]]ek eman zituen [[Ossian]]en poemak ezagutzera, [[William Shakespeare|Shakespeareren]] obra hasi zen Europako hizkuntza nagusietara bihurtzen eta Edward Young-en eta beste zenbait olerkariren lanek berehala izan zuten harrera ona. Samuel Richardsonen obraren jarraitzaileak izan ziren, neurri handi batean, [[Jean-Jacques Rousseau]] (''Julie ou La Nouvelle Héloïsse,'' 1761) eta [[Goethe]] (''Die Leiden des jungen Werthers, Werther gaztearen atsekabeak'', 1774). Aldi honetako poeta aleman nagusiak [[Friedrich Gottlieb Klopstock]] (1724-1803), [[Christian Fürchtegott Gellert]] (1715-1769), [[Johann Timotheus Hermes]] (1738-1821) eta [[Sophie de La Roche]] (1730-1807) izan ziren.