Epifania: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robotak {{Commonskat}} gehitu du. Txantiloiak commons:category:Epiphany lotu du, Wikidataren arabera.
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Epifanía de Roland de Mois.jpg|thumb|''Epifania'' (1589 ingurukoa), [[Roland de Mois]].]]
[[Kristau]]tasunean, '''EpifaniaEpifaniak''' ([[greziera|grekoko]]: ''επιφάνεια'': ''manifestazioa'', ''gertakari mirarizkoa''). Kultura[[Jesus askotanNazaretekoa]] ezagutzenEkialdeko dira[[Errege epifaniakMagoak]] '''errebelazio'''akgurtzera edoetorri '''agerpen'''akzireneko zeinetangertakaria aztiak,ospatzen sazerdoteakda, txamanak ala[[urtarrilaren orakuluak6]]an. mundu[[Eguberriak|Eguberrien]] honetatikjai-zikloaren kanpokoazken gertakariakospakizuna agertzenda. [[Espainia]]n eta argitzen[[Latinoamerika|hispanoamerikako]] leku batzuetan [[Epifania]] ospatzeko ohitura dago, haurrei eta helduei opariak eginez.{{erref behar}} Bezperan, Errege Magoen Kabalgata ospatzen da toki zituztenbatzuetan.
 
== Historia ==
Bada ere festa erlijiotsua [[kristau]]a zeinetan [[Jesukristo|Jesus Nazaretekoak]] bere burua ezagutzea ematen duen.
[[BibliaItun Berri]]ko pasarte batean [[Kristo]]ren araberamunduratzea bezala azaltzen da gertakaria, bere erreinuaz jabetzera datorren enperadore modura.{{erref behar}} Abiapuntu honetatik Ekialdean [[Kristo]]ren haragiztatzeaz mintzo ziren, eta segidan, [[IX. mende]]tik aurrera, [[Jesus]] paganoei ezagutzera ematen zaienekoa. Hala ere, [[Jesus]]ek une desberdinetan eman zuen ezagutzera bere jainkotasuna, bainoeta horrela hiru dira epifania modura ospatzen diren gertakariak: [[Errege Magoak|Ekialdeko jakitun]] edo aztiek gurtu zutenekoa (Mateo 2, 1-12n kontatzen dena) eta urtarrilaren 6an oroitzen dena; Joan Bataitzailearen aurreko agerpena, honek bataiatu zuenekoa [[Jordan]] ibaiaren uretan; eta bere jarraitzale apostoluen aurreko agerpena Kanako eztaietan, jendaurreko lanari ekiten dionekoa.{{erref behar}}
 
Bibliak ez ditu aipatzen ez zenbat ziren ezta hauen izenak, geroagoko tradizioak izendatu zituen ''Gaspar'', ''Meltxor'' eta ''Baltasar''.
Giacomo Cannobioren arabera, '''Epifania''' terminoa lehen mendearen zazpigarren hamarkadan erabili zen "Jainkoaren haintza" adierazteko.
 
[[Itun Berria]]n, epistola paulino berrandiarretan, hain zuzen ere, [[Kristo]]ren munduratzea bezala aurkezten du, bere erreinuaz jabetzera datorren enperadore modura. Abiapuntu honetatik Ekialdean [[Kristo]]ren haragiztatzeaz mintzo ziren, eta segidan, [[IX. mende]]tik aurrera, [[Jesus]] paganoei eagutzera ematen zaienekoa. Hau da urtarrilaren 6ean ospatzen den festa.
 
[[Biblia]]ren arabera [[Jesus]]ek une desberdinetan eman zuen ezagutzera bere jainkotasuna, baino hiru dira epifania modura ospatzen diren gertakariak: [[Errege Magoak|Ekialdeko jakitun]] edo aztiek gurtu zutenekoa (Mateo 2, 1-12n kontatzen dena) eta urtarrilaren 6an oroitzen dena; Joan Bataitzailearen aurreko agerpena, honek bataiatu zuenekoa [[Jordan]] ibaiaren uretan; eta bere jarraitzale apostoluen aurreko agerpena Kanako eztaietan, jendaurreko lanari ekiten dionekoa.
 
Gehien ospatzen den epifania, halere, urtarrilaren 6ean ospatzen dena da, zeinetan hainbat ekialdeko azti edo jakitun umea gurtzera etorri zitzaizkion, [[urre]]a, intzentsua eta mirra eskainiz. Bibliak ez ditu aipatzen ez zenbat ziren ezta hauen izenak, geroagoko tradizioak izendatu zituen ''Gaspar'', ''Meltxor'' eta ''Baltasar''. Ez da inon aipatzen ere errege zirenik, beraz, monarkiaren aldetik propagandazko jukutria dirudi honek.
 
==Kanpo loturak==
{{commonskat}}