José Manuel Caballero Bonald: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Bot: hizkuntza arteko 3 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:Q3081177 orrian |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{Biografia infotaula oinarria
'''José Manuel Caballero Bonald''' ([[Jerez de la Frontera]], [[Cádiz]], [[Espainia]], [[1926]]) [[gaztelania]]zko poeta, nobelista eta saiakera-idazlea da. Literaturgintza eta irakaskuntza elkarri uztartuta ibili izan da. Kolonbiako, Frantziako eta beste hainbat herrialdetako unibertsitateetan literatura-irakasle izan da, eta hainbat sari jasoa da poesiaren eta eleberriaren arloan ([[Poesiako Boscán saria]], ''Biblioteca Breve'' izenekoa, eta hiru bider [[Espainiako Kritikaren Saria]]). 1948an hasi zuen bere ibilbide poetikoa, ''Poesías'' (''Poesiak'') obrarekin. 1952an plazaratu zuen lehen poema-liburua, ''Las adivinaciones'' (''Asmakizunak''). Horren segidan etorri ziren ''Memorias de poco tiempo'' (1954, ''Denbora gutxiren oroimena''); ''Anteo'' (1956); ''Las horas muertas'' (1959, ''Ordu hilak''); eta ''Pliegos de cordel'' (1963, ''Lokarridun orriak''). ''Vivir para contarlo'' (1969, ''Ezagutarazteko bizi'') liburuan bildu zituen aurrez aipatutakoak. ▼
| izena = José Manuel Caballero Bonald
| irudia = Caballero Bonald.jpg
| oina = Caballero Bonald 2012an.
| izen osoa =
| ezizena =
| jaiotza data = [[1926]]ko [[azaroaren 11]]
| jaiotza hiria = [[Jerez de la Frontera]]
| jaiotza herrialdea = [[Espainia]]
| heriotza data =
| heriotza hiria =
| heriotza herrialdea =
}}
'''José Manuel Caballero Bonald''' ([[Jerez de la Frontera]], [[Cádizko probintzia|Cádiz]], [[Espainia]], [[1926]]) [[gaztelania]]zko poeta, nobelista eta saiakera-idazlea da. [[2012]]an [[Miguel de Cervantes saria]] jaso zuen<ref>[http://www.eitb.com/eu/kultura/literatura/osoa/995376/cervantes-2012--jose-manuel-caballero-bonald-cervantes-saria/ José Manuel Caballero Bonald, Cervantes saria] Eitb.com</ref>.
== Bizitza eta lanak ==
Caballero Bonald literaturgintza eta irakaskuntza elkarri uztartuta ibili izan da. [[Kolonbia]], [[Frantzia]] eta beste hainbat herrialdetako unibertsitateetan literatura-irakasle izan da, eta hainbat sari jasoa da poesiaren eta eleberriaren arloan ([[Poesiako Boscán saria]], ''Biblioteca Breve'' izenekoa, eta hiru bider [[Espainiako Kritikaren Saria]]).
▲
Poesia sinbolikoa eta intimista da berea, bere garaiko gizartearekiko adostasunik eza erakusten duena. Hizkera aberatsa darabil, barrokismoa eta herri-hizkuntza bateratzen dituena. 1950eko belaunaldi poetikoko kide da, [[José Ángel Valente]], [[Ángel González]], [[Jaime Gil de Biedma]], [[Carlos Barral]], [[Claudio Rodríguez]] eta beste hainbatekin batera. [[1984]]an, ''Laberinto de fortuna'' (''Zortearen labirintoa'') kaleratu zuen, eta handik urte batzuetara ''Diario de Argónida'' ([[1997]], ''Argonidaren egunkaria'').
Eleberrigintzan hasi zelarik, 1961ean Biblioteca Breve saria eman zioten ''Dos días de setiembre'' (''Iraileko bi egun'') liburuagatik. [[Errealismo sozial]]aren kutsu nabarmena du nobela honek, eta [[Andaluzia]]ko herri batean aberatsen eta nekazari txiroen arteko ezberdintasunak ditu oinarritzat. ''Agata ojo de gato'' ([[1974]], ''Agata katu-begi'') idatzi zuen ondoren, errealismo magikoaren mugetan dabilena. ''Tiempo de guerras perdidas''ek ([[1995]], ''Gerra galduen garaia'') kutsu autobiografikoa du, baita ''La costumbre de vivir'' ([[2001]]) lanak ere. ''La novela de la memoria'' ([[2010]]) lanak aurreko biak biltzen ditu ale bakar batean.
Saiakera-libururik ere idatzi izan du Caballero Bonaldek, hainbat gairen ingurukoak: ''Breviario del vino'' ([[1980]], ''Ardoaren eskuliburua''); ''Narrativa cubana de la revolución'' ([[1968]], ''Iraultza garaiko Kubako narratiba''); ''Luces y sombras del flamenco'' ([[1975]], ''Flamenkoaren argiak eta itzalak''); ''Sevilla en tiempos de Cervantes'' ([[1991]], ''Sevilla Cervantesen garaian''); ''Mar adentro'' ([[2002]]); ''José de Espronceda'' (2002); Encuentros con la poesía ([[2006]]) eta ''Un Madrid literario'' ([[2009]]).
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
{{erreferentzia_zerrenda}}
{{commonskat}}
{{Bizialdia|1926ko|Caballero Bonald, José Manuel}}
[[Kategoria:Espainiako poetak]]
[[Kategoria:Gaztelaniazko idazleak]]
[[Kategoria:Cádiz probintziako jendea]]
| |||