Giuliano da Sangallo: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{Biografia infotaula oinarria
| izena = Giuliano da Sangallo
17 ⟶ 16 lerroa:
== Bizitza eta lanak ==
[[Fitxategi:Villa Medicea di Poggio.jpg|thumb|left|250px|[[Poggio a Caiano]]ko ''Villa Medicea''.]]
[[Toscana]]n egin zituen bere lan nagusiak, eta [[Lorentzo Medici]]ren arkitekto gogokoena izan zen. Harentzat egin zituen, hain zuzen, arkitektura lan nagusiak, [[Poggio a Caiano]]ko jauregia (Florentzia eta [[Pistoia]] artean), besteak beste. Jauregia arku galeria batez inguratutako soilaru baten gainean dago eraikia. Solairu hau zerbitzuarentzat zen bereziki. Jauregia ia guztiz karratua zen: eraikin nagusiaren erdian egongela bat zegoen, eraikina alderik alde zeharkatzen zuena eta bi solairu garai zena. Egongelaren aurretik zeuden lau atariek [[greziar gurutze]]aren irudia osatzen zuten. Sangallok simetria lortu nahi zuen, nola edo hala, eta, horretarako, tenplu klasiko baten frontisaren antzeko egitura arkupedun bat jarri zuen eraikinaren kanpoaldean. Goi Pizkundeko arkitekturaren harmonia geometrikoa aurreratzen zuen ezaugarri hark.
Diseinuaren argitasun hori
Giuliano da Sangallok eraikin zibil (Florentziako Palazzo della Gherardesca, [[Savona]]ko Palazzo Della Rovere, etab.) eta militar ([[Sarzana]] eta Poggio Imperialen) ugari egin bazituen ere, erlijiozko eraikuntzetan nabarmendu zen batez ere. [[Prato]]ko Santa Maria delle Carceri
Giuliano da Sangallo
▲Diseinuaren argitasun hori hera Quattrocentoko azken jauregi handienetako batean ikus daiteke, Strozzi jauregian hain zuzen. Jauregi horretarako proiektu nagusia Sangallok egin zuen, baina eraikuntza lanetan zerikusi handia izan zuen Simone del Pollaiolok (Il Cronaca deitua). Bai jauregiaren oina (patio lauki-zuzen bat erdian duena), bai aurretiko hista, erabat erregularrak dira. Kanpoaldean erlaitz bat da osagai nagusia, eta harri biribilduak, berriz, Lx kitu egiten dira solairutik solairura. Klasizismo nabarmen hori bera antzeman daiteke patioan, non zutabe mota desberdinak elkartzen dituen : beheko solairuan, zutabe korintotan- ek puntu erdiko arkuak eusten dituzte ; lehenengo solairuan, harrizko zokalo baten gainean, harroinak daude, eta goiko solairuan, azkenik, balaustrada gainean ditu jarrita zutabeak.
▲Santa Maria delle Carceri (Prato) eliza XV.mendeko Florentziako arkitekturaren maisulantzat hartzen da. Eliza hura 1485ean hasi ziren eraikitzen Ama Birjinaren agerraldi bat ospatzeko. Greziar gurutzeko oinak balioa hartu zuen lan hartan, eta berezko indarra zuen osagai bihurtu zen, ez gurutze latinoaren eranskin soila. Eraikinaren erdi-erdian zegoen lauki nagusi baten inguruan lau lauki gangadun eta elkarren berdinak jarri zituen Sangallok ; kanpotik argi eta garbi antzeman daiteke lauki horien egittua.
▲Giuliano da Sangallo Quattrocentoaren eta Cinquecentoaren arteko Toscanako arkitekturaren ardatz izan zela esan ohi da. Alde batetik, Brunelleschik hasi zuen lana goreneko mailara eraman zuen eta, bestetik, bere arkitektura klasizismoko maisuen ondo-ondoan dago, Bramante izan baitzen haren ordezko San Pedroko basilikan, eta Michelangelo Florentziako San Lorentzo elizaren fatxadan.
== Erreferentziak ==
|