15:55, 22 urria 2013ko berrikusketa aldatu Andekalarrea (eztabaida \| ekarpenak) 82 edits →‎Ontologia Etiketa: Ikusizko edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		11:30, 23 urria 2013ko berrikusketa aldatu desegin Andekalarrea (eztabaida \| ekarpenak) 82 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Parmenides.jpg\|thumb\|right\|200px\|Parmenides irudikatzen duen eskultura.]] [[Parmenides]] edo '''Parmenides Eleakoa''' ([[greziera]]z Παρμενίδης), ([[Elea]], [[K. a. 510eko hamarkada\|K.a. ~~535~~515]]?- [[K. a. 450eko hamarkada\|K.a. 450]]) [[Antzinako Grezia]]ko filosofo [[presokratiko]]a izan zen. [[Eskola eleatiko]]ko sortzaile eta filosofo garrantzitsuena kontsideratu ohi da. Parmenidesek Eleako gobernuan parte hartu omen zuen. Filosofia ~~Hasieran,~~ikasten hasi zen [[~~Pitagoras~~Aminia]]en ~~jarraitzailea~~filosofo ~~izan omen zen, baina berehala gainditu zuen pitagorismoa, bere sistema filosofikoa garatzeko~~[[pitagorikoa]]<nowiki/>rekin. Parmenidesen eragina nabarmentzekoa da mendebaldeko pentsamendu metafisikoaren historian, lehendabizikoz ''Izatea''ri buruzko hausnarketa garatu baitzuen. Parmenidesekin kosmologia ontologia bihurtzen da. Bere lanak eragina nabaria izango du [[Platon]]<nowiki/>en pentsamenduan. ==Bizitza== Parmenides Elean jaio zen. [[Herodoto]]<nowiki/>aren arabera, greziar kolonia hau K.a 535 urte inguruan sortua zen. Bere daten gainean ez dago akordiorik. [[Diogenes Laerzio]]<nowiki/>k K.a. 500 urtea aipatzen du Parmenidesen loratze-urtea bezala eta, onartzekotan, bere jaioteguna K.a. 540 inguruan. Baina [[Platon]]<nowiki/>ek (''Parmenides ''elkarrizketan) esaten du Parmenides Atenasen egon zela 65 urte zituela Sokrates gaztea zenean (K.a. 450). Honek, egia izatekotan, K.a. 515 jaioteguna ekarriko luke. [[Xenofanes\|Xenofanesen]] eta Aminiaren ikaslea omen zen, nahiz eta bere pentsamenduan Xenofanesen eragina argiagoa izan. Nolanahi ere, kultu bat eskaini zion Aminas bere maisuari Eleako hirian. Parmenidesek Eleako Eskola sortu zuen. Eleako [[Zenon Eleakoa\|Zenon]] eta [[Melisos Samosekoa\|Samoseko Meliso]] Eleako filosofoak izan ziren. Zenon bere ikasle eta eromenos<sup>1</sup> izan zen. ==Ontologia== Parmenidesek poema bat idatzi zuen, ''Naturaz. ''Lan honetako zati garrantzitsuak, hexametroetan idatzita, [[Sexto Empiriko]] eta [[Simplizio]]<nowiki/>ri esker kontserbatu dira, 160 bertso guztira. Poemak hiru atal ditu: Proemioa, Egiaren (''[[aletheia]]'') bidea eta Iritziaren (''[[doxa]]'') bidea. Parmenides bere ideia filosofiko berriak aurkezten saiatzen da poeman nahiz eta lengoai metaforiko-sinbolikoaren erabilerak interpretazio-arazo batzuk ekarri. 23 ⟶ 27 lerroa: * Arrieta, A./Uribarri, I. (koor.)(2008) : ''Filosofiaren historia, ''Donostia, Elkar. ISBN 978-84-9783-403-2. * Kirk, C.S./Raven, J.E. (1970): ''Los filósofos presocráticos'', Madrid, Gredos. * Reale, G./Antiseri, D. (1988): ''Historia del pensamiento filosófico y científico'', Barcelona, Herder. {{filosofia zirriborroa}} 29 ⟶ 34 lerroa: {{commonskat\|Parmenides of Elea}} 1. https://en.wikipedia.org/wiki/Eromenos#Terminology [[Kategoria:Filosofo presokratikoak]]

Parmenides: berrikuspenen arteko aldeak