Hirugarren Reicha: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
87. lerroa:
== Historia ==
[[1932]]ko uztaila eta urriko hauteskundeetan, [[Nazionalsozialismo|Alemaniako Langile Alderdi Nazional-Sozialistak]] %37,3 eta %33,0 hurrenez hurren lortu zuen. Ezegonkortasun politikoa eta gobernu sendo bat osatzearen ezintasunak gobernuko presidenteari kantzelari (''Präsidialkanzler'') hautarazi zuten, Parlamentuaren zeregina izan arren. [[1933]]ko [[urtarrilaren 30]]an, NSDAPen presioaren ondorioz, presidenteak (Estatuko burua) [[Paul von Hindenburg]]ek [[Adolf Hitler]], NSDAPko liderra, hautatu zuen Gobernu burua. Hindenburg, [[Lehen Mundu Gerra]]n zehar kantzelaria, hilaren ostean, bi karguak batu zuten eta [[Adolf Hitler]] Estatu eta Gobernua burua izan zen. Hau Alemania Nazi edo
▲[[1932]]ko uztaila eta urriko hauteskundeetan, [[Nazionalsozialismo|Alemaniako Langile Alderdi Nazional-Sozialistak]] %37,3 eta %33,0 hurrenez hurren lortu zuen. Ezegonkortasun politikoa eta gobernu sendo bat osatzearen ezintasunak gobernuko presidenteari kantzelari (''Präsidialkanzler'') hautarazi zuten, Parlamentuaren zeregina izan arren. [[1933]]ko [[urtarrilaren 30]]an, NSDAPen presioaren ondorioz, presidenteak (Estatuko burua) [[Paul von Hindenburg]]ek [[Adolf Hitler]], NSDAPko liderra, hautatu zuen Gobernu burua. Hindenburg, [[Lehen Mundu Gerra]]n zehar kantzelaria, hilaren ostean, bi karguak batu zuten eta [[Adolf Hitler]] Estatu eta Gobernua burua izan zen. Hau Alemania Nazi edo [[Hirugarren Reicha]]ren hasiera deitu dute.
''[[Lebensraum]]'' edo (''bizi-eremua'') lortzeko lurralde gertuak anexionatzearen Hitlerren politikak [[Bigarren Mundu Gerra]]ren hasiera eragin zuen [[1939]]ko [[irailaren 1]]ean, [[Polonia]] inbaditu zuenean. Hasiera batean, Alemania erraz lortu zituen garaipen militar handiak ''Blitzkrieg'' edo "tximista guda" taktikaren bitartez. Horrela [[Belgika]], [[Herbehereak]], [[Danimarka]], [[Luxenburgo]], [[Balkanak]], [[Grezia]] eta [[Norvegia]] Europan, eta [[Tunisia]] eta [[Libia]] Ipar Afrikan menperatu zituen. Baina gero, porrotak hasi ziren: [[Ingalaterrako Batailan]], [[Royal Air Force|RAFek]] [[Luftwaffe]] mendean hartu zuen ([[Australia]], [[Kanada]], [[Polonia]], [[Frantzia]], [[Finlandia]] eta abarren laguntzarekin). [[1941]]ean [[Errusiako Kanpaina]]n Alemaniako armada ez zen nahikoa hain lurralde zabala menderatzeko. Errusiako porrotak [[1941]]ean (Moskura heldu eta [[Siberia]]tik ekarritako hornidurak moztea) eta [[1942]]an ([[Kaspiar Itsasoa]]ren petrolioa kontrolatzea), eta [[Ameriketako Estatu Batuak]] [[1941]]eko abenduan gudan sartzeak gerra irauli zuen: aliatuek Alemania bonbardatu zuten [[1945]]eko [[maiatzaren 8]]an erregimen nazi kapitulatu zen arte.
| |||