00:19, 10 martxoa 2013ko berrikusketa aldatu Addbot (eztabaida \| ekarpenak) 123.542 edits t Robota: hizkuntza arteko 27 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:q335541 orrian ← Aurreko ezberdintasuna		17:58, 15 uztaila 2013ko berrikusketa aldatu desegin Marklar2007 (eztabaida \| ekarpenak) 212.793 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: {{Itsasontzi infotaula ~~[[Fitxategi:Exval.jpeg\|thumb\|250px\|Exxon Valdez petroliontzia]]~~ \| izena =Exxon Valdez '''Exxon Valdez''', [[1989]]ko maiatzak 24an, 1,48 milioi [[petrolio]] kupeleko karga zeramanean, [[Alaska]]ko [[Prince William Sound]]en 37.000 tona petrolio isuri zituelako zoritxarrez ospetsu egin zen [[petroliontzi]] bat izan zen.▼ \| irudia =Exval.jpeg \| titulua =Exxon Valdez petrolio-ontzia \| banderak = {{USA\|1}} (1986-2005)<br>{{MHL\|1}} (2005-2008)<br>{{PAN\|1}} (2008-2012) \| ontzigintza =National Steel and Shipbuilding Company<br>[[San Diego (Kalifornia)\|San Diego]], [[Kalifornia]] \| mota = \| agindua =1984ko abuztuaren 1 \| hasia =1985eko uztailaren 25 \| uretaratua =1986ko urriaren 14 \| izendatua = \| zerbitzua =1986ko abenduaren 11-2012ko martxoaren 20 \| desplazamendua =211.469 \| luzera =300 \| zabalera =51 \| zingoa =20 \| armamendua = \| aireontziak = \| propultsioa = 8 zilindroko Sulzer diesel itsas-motora \| abiadura = 16,25 \| autonomia = \| eskifaia =21 }} {{izenburu etzana}} ▲'''''Exxon Valdez''''', [[1989]]ko maiatzak 24an, 1,48 milioi [[petrolio]] kupeleko karga zeramanean, [[Alaska]]ko [[Prince William Sound]]en 37.000 tona petrolio isuri zituelako zoritxarrez ospetsu egin zen [[~~petroliontzi~~petrolio-ontzi]] bat izan zen. Alaskak, historiako bere hondamendi ekologikorik kaltegarriena jasan zuen ~~petroliontzioa~~petrolio-ontzia hondartu eta honek milioika litro ~~petroleo~~petrolio isuri zituenean kostaldeko 2000 kilometro baino gehiagoan. [[Marea beltz]]a garbitzeko, xurgagailuak eta presioan zegoen ur beroko ureztodiak erabili ziren eta, gainontzeko petrolioa, beste ~~petroliontzi~~petrolio-ontzi batetara pasa zen. Inguru honetan gertatu ziren faunarentzako kalteak, oraindik aztertzen jarraitzen dira. Isurketak, [[Ameriketako Estatu Batuak\|AEBetan]], ingurugiroari buruzko legedi berria onartzera eraman zuen (Oil Pollution Act 1990). == Gertaeraren deskribapena == 1989ko martxoak 24an, gauerdia baino ~~pixkat~~pixka bat beranduago, Exxon Valdez ~~petroliontziak~~petrolio-ontziak (existitzen den pertsona bat ez dela argitu behar dena), Alaskako Prince William Sounden dagoen Bligh Reef bezala ezagutzen den koral arrezifea jo zuen, 10,8 milioi petrolio gordin galoi isuriz (40,9 milioi litro inguru). Isuriak, tokiko, nazioko eta industriako antolaketa ahalmena proban jarri zuen, tamaina hartako hondamendi bati aurre egitera prestatzeko. Faktore askok zaildu zituzten isuriaren garbiketan parte hartu zuten gobernuaren eta industriaren ahaleginak, horien artean, isuriaren tamaina eta bere urruneko kokapena Prince William Sounden, nora soilik helikopteroz eta itsasontziz hel daitekeen. Isuriak, Prince William Soundeko arrantza profesionalaren industriak eusten zuen elikatze kate delikatuarentzako mehatxua suposatu zuen. Hamar miloi txori eta hegazti migratzaile ere arriskuan zeuden, baita ehundako itsas [[igaraba]] eta ertzeko beste dozenaka espezie ere, [[mazopa]]k, [[itsas lehoi]]ak eta [[balea]] barietate batzuk. Alyeska, Valdez portuan lan egiten duten zazpi ~~petolio~~petrolio konpainia ordezkatzen dituen erakundea, Exxon horien artean, garbiketaren ardura hartu zuen lehena izan zen, tokiko larritasun planifikazioaren arabera. Alyeskak, isuria gertatu eta gutxira, Valdezen larrialdi komunikazioko ~~zentru~~zentro bat ireki zuen, bigarren operazioak, Alaskako [[Anchorage]] hiritik zentralizatu ziren. === Garbiketan lagundu zuten erakundeak === 19 ⟶ 42 lerroa: * NOAA (Administrazio Nazional Ozeaniko eta Atmosferikoa), Prince William Sounderako eguraldi iragarpenen hornitzeaz arduratu zen, garbiketa taldeak, bere metodoak, baldintza atmosferikoen arabera egoki zitzan ahalbidetuz. * [[San Diego]]ko Hubbseko itsas armada institutuko espezialistek eta [[Kalifornia]]ko Berkeleyko txoriaren nazioarteko ikerketa ~~zentruak~~zentroak, itsas hegaztiak garbitu eta berrabiltzeko ~~zentru~~zentro bat ezarri zuten. == Erabilitako garbiketa metodoak == 40 ⟶ 63 lerroa: [[Kategoria:Hondamendi ekologikoak]] [[Kategoria:1989]] [[Kategoria:~~Ameriketako Estatu Batuetako~~Alaskako historia]] ~~[[Kategoria:Alaska]]~~

Exxon Valdez: berrikuspenen arteko aldeak