Telefonia mugikor: berrikuspenen arteko aldeak

'''Komunikazio sarea''' edo '''telefonia mugikor sarea''', telefono mugikorra erabilzeaerabiltzea ahalbidetzen duen sarea da, irrati uhinak igortzen dituzten estazioz osatutaosatua. Haririk gabeko telefonoa erabiltzean, komunikazioa sortzen da estazio batekin, uhinak igorriz, eta sarea antolatzen duten sistemek komunikazioa igortzen diote beste estazio bati, prozesu hau errepikatuz. Estazioek gela sare bat osatzen dute, zeinak telefonoei estaldura ematen dien.

Lehenengo komunikazio sare automatikoa [[Japonia]]n sortu zen [[1974]]an, NTT estandarra alegia, eta atzetik [[Europa]]n [[1981]]ean [[NMT]] estandarra jaio zen, hau da, [[1G telefonia mugikorra]]. NMT telefono mugikorrentzako lehenengo sistema guztiz automatikoa izan zen, eta [[Suedia]], [[Danimarka]], [[Norvegia]] eta [[Finlandia]]n erabil zitekenzitekeen, Ericsson eta Mobira (gaur egungo [[Nokia]]) konpainien telefonoekin. [[Saudi Arabia]]k ere NMT estandarra erabili zuen.

[[1980]]ko hamarkadan herrialde nordikoetan eta [[Amerikako Estatu Batuak|Amerikako Estatu Batuetan]] telefonia mugikorreko zerbitzu komertzialak eskaintzen hasi ziren, eta handik abiatuta herrialde askotan teknologia berriak onarpen handia eduki eta urte gutxira zerbitzuak gainezka egiten hasi zuenzen. Hala, sarera sartzeko beste modu batzuk garatzearengaratu beharraren ondorioz, sistema analogikotik telefonia mugikor sare digitalera pasa zen, zeinean komunikazioa seinale digitalen bitartez egiten baitenbaitzen, irrati frekuentzien banden aprobetxamendua, eta seinaleen transmisioaren kalitatea hobetuz. Telefoniaren ''belaunaldiak'' sortu ziren teknologia berriez hitz egiteko, eta hala, [[2G telefonia mugikorra]]ren adierazle nagusia den [[GSM]], [[3G telefonia mugikorra]]ren [[UMTS]], eta [[4G telefonia mugikorra]] sortu dira. 2G eta 3G sareek 850/900 MHz bandetan funtzionatzen dute, eta [[2004]]an 100 milioi bezero baino gehiago izan zituzten. 4G sarea [[2013]]an sartu zen [[Euskal Herria]]n. Teknologia digitalaren agerpenarekin, deiak egiteaz gain bestelako ekintzak ere egin ahal izatera pasa dira terminalek, hala nola [[Internet]]era konektatu ahal izatea, horretarako mugikorretarako orrialde bereziak diseinatzen direla. Hau [[WAP]] (Wireless Application Protocol) teknologia izenezizenaz ezagutzen da.

Telefono mugikorra [[1973]]. urtean jaio zen. Hamabost urte ikertzen igaro ostean eta 150 milioi [[dolar]]reko inbertsioari esker teknologiaren munduan urrats garrantzitsua eman zen. Sorkuntzaren aita [[Motorola]] konpainiaren [[Martin Cooper]] exekutiboa izan zen. Hala ere, [[1983]]ra arte ez zen lehenbiziko mugikor modeloa diseinatu. Lehenengo mugikorra, [[Motorola DynaTAC]], [[Rudy Krolopp]]ek diseinatutakoa izan zen, kilo bat baino apur bat gutxiago pisatzen zuen eta 40004.000 dolarreko prezioan saltzen hasi zen. Bere neurriak hurrengoak ziren: 25 cm luzera, ia 8 cm sakonera eta ia 4cm zabalera. Bestalde, ordu bakarreko autonomia zuen komunikazioan, eta egonean zortzi ordu, [[diodo]] argi-igorle pantaila izanik. Telefono hau [[analogikoa]] zen. Cooper eta Kroloppek mugikorra patentatu zuten, eta handik aurrera Motorolak modelo berriak merkaturatu zituen, hala nola [[1989]]ko ''[[Motorola MicroTAC]]'', hasiera batean [[analogikoa]] zena eta [[1994]]tik aurrera [[digitala]], eta bere ondorengoa, [[1996]]ko ''[[Motorola StarTAC]]''.

Gizakien arteko komunikazioa erreztekoerrazteko iraultza ekarri zuen telefono mugikorrak. Ekonomiaren parte handi bat mugitzen duen sektorea bilakatu da azken hamarkadetan, eta hainbat enpresa daude multinazionalizatuta. Egun, garrantzi handia hartu dute [[ukimen-pantaila]]dun mugikorrak.