Wikipedia

Telefonia mugikor: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Laukatu (eztabaida | ekarpenak)
10.749 edits
No edit summary
Laukatu (eztabaida | ekarpenak)
10.749 edits
No edit summary
9. lerroa:
 
=== Historia ===
Lehenengo komunikazio sare automatikoa [[Japonia]]n sortu zen [[1974]]an, NTT sistemaestandarra alegia, eta atzetik [[Europa]]n [[1981]]ean [[NMT]] sistemaestandarra jaio zen, hau da, [[1G telefonia mugikorra]]. NMT telefono mugikorrentzako lehenengo sistema guztiz automatikoa izan zenazen, eta [[Suedia]], [[Danimarka]], [[Norvegia]] eta [[Finlandia]]n erabil zitekenaziteken, Ericsson eta Mobira (gaur egungo [[Nokia]]) konpainien telefonoekin. [[Saudi Arabia]]nk ere NMT sistema ereestandarra erabili zenzuen.
 
[[1980]]ko hamarkadan herrialde nordikoetan eta [[Amerikako Estatu Batuak|Amerikako Estatu Batuetan]] telefonia mugikorreko zerbitzu komertzialak eskaintzen hasi ziren, eta handik abiatuta herrialde askotan teknologia berriak onarpen handia eduki eta urte gutxira zerbitzuak gainezka egiten hasi zuen. Hala, sarera sartzeko beste modu batzuk garatzearen beharraren ondorioz, sistema analogikotik telefonia mugikor sare digitalera pasa zen, zeinean komunikazioa seinale digitalen bitartez egiten baiten, irrati frekuentzien banden aprobetxamendua, eta seinaleen transmisioaren kalitatea hobetuz. Telefoniaren ''belaunaldiak'' sortu ziren teknologia berriez hitz egiteko, eta hala, [[2G telefonia mugikorra]]ren adierazle nagusia den [[GSM]], [[3G telefonia mugikorra]]ren [[UMTS]], eta [[4G telefonia mugikorra]] sortu dira. 2G eta 3G sareek 850/900 MHz bandetan funtzionatzen dute, eta [[2004]]an 100 milioi bezero baino gehiago izan zituzten. 4G sarea [[2013]]an sartu zen [[Euskal Herria]]n. Teknologia digitalaren agerpenarekin, deiak egiteaz gain bestelako ekintzak ere egin ahal izatera pasa dira terminalek, hala nola [[Internet]]era konektatu ahal izatea, horretarako mugikorretarako orrialde bereziak diseinatzen direla. Hau [[WAP]] (Wireless Application Protocol) teknologia izenez ezagutzen da.
Gailuei dagokienez, telefono mugikorra [[1973]]. urtean jaio zen. Hamabost urte ikertzen igaro ostean eta 150 milioi [[dolar]]reko inbertsioari esker teknologiaren munduan urrats garrantzitsua eman zen. Sorkuntzaren aita [[Motorola]] konpainiaren [[Martin Cooper]] exekutiboa izan zen. Hala ere, [[1983]]ra arte ez zen lehenbiziko mugikor modeloa diseinatu. Lehenengo mugikorra, [[DynaTAC 8000X]], [[Rudy Krolopp]]ek diseinatutakoa izan zen, kilo bat baino apur bat gutxiago pisatzen zuen eta 4000 dolarreko prezioan saltzen hasi zen. Bere neurriak hurrengoak ziren: 25 cm luzera, ia 8 cm sakonera eta ia 4cm zabalera. Bestalde, ordu bakarreko autonomia zuen komunikazioan, eta egonean zortzi ordu, [[diodo]] argi-igorle pantaila izanik. Cooper eta Kroloppek mugikorra patentatu zuten, eta handik aurrera Motorolak modelo berriak merkaturatu zituen, hala nola [[1989]]ko ''Motorola MicroTAC'', edo [[1996]]ko ''Motorola StarTAC''. ▼
 
▲GailueiBestalde, gailuei dagokienez, telefono mugikorra [[1973]]. urtean jaio zen. Hamabost urte ikertzen igaro ostean eta 150 milioi [[dolar]]reko inbertsioari esker teknologiaren munduan urrats garrantzitsua eman zen. Sorkuntzaren aita [[Motorola]] konpainiaren [[Martin Cooper]] exekutiboa izan zen. Hala ere, [[1983]]ra arte ez zen lehenbiziko mugikor modeloa diseinatu. Lehenengo mugikorra, [[DynaTACMotorola 8000XDynaTAC]], [[Rudy Krolopp]]ek diseinatutakoa izan zen, kilo bat baino apur bat gutxiago pisatzen zuen eta 4000 dolarreko prezioan saltzen hasi zen. Bere neurriak hurrengoak ziren: 25 cm luzera, ia 8 cm sakonera eta ia 4cm zabalera. Bestalde, ordu bakarreko autonomia zuen komunikazioan, eta egonean zortzi ordu, [[diodo]] argi-igorle pantaila izanik. Telefono hau [[analogikoa]] zen. Cooper eta Kroloppek mugikorra patentatu zuten, eta handik aurrera Motorolak modelo berriak merkaturatu zituen, hala nola [[1989]]ko ''[[Motorola MicroTAC]]'', edohasiera batean [[analogikoa]] zena eta [[1994]]tik aurrera [[digitala]], eta bere ondorengoa, [[1996]]ko ''[[Motorola StarTAC]]''.
 
Gizakien arteko komunikazioa erraztekoerrezteko iraultza ekarri zuen telefono mugikorrak. Lehenengo alea kaleratu zenetik, gaur egun ia ezinbestekoa zaigu gure eguneroko bizitzan. Ekonomiaren parte handi bat mugitzen duen sektorea bilakatu da azken hamarkada honetanhamarkadetan, eta beraz hainbat enpresa daude multinazionalizatuta. Egun, garrantzi handia hartu dute [[ukimen-pantaila]]dun mugikorrak.▼
La red de telefonía móvil digital, aquí ya la comunicación se lleva a cabo mediante señales digitales, esto nos permite optimizar el aprovechamiento de las bandas de radiofrecuencia como la calidad de la transmisión de las señales. El exponente más significativo que esta red posee actualmente es el GSM y su tercera generación UMTS, ambos funcionan en las bandas de 850/900 MHz, en el 2004, llegó a alcanzar los 100 millones de usuarios. Martin Cooper fue el pionero en esta tecnología, a él se le considera como "el padre de la telefonía celular" al introducir el primer radioteléfono, en 1973, en Estados Unidos, mientras trabajaba para Motorola; pero no fue hasta 1979 cuando aparecieron los primeros sistemas comerciales en Tokio, Japón por la compañía NTT.
 
== Ekoizleak ==
[[2012]]ko hirugarren hiruhilekoaren datuen arabera, hurrengo ekoizleen telefono mugikorrak erabiltzen dira munduan:<ref>http://www.gartner.com/it/page.jsp?id=2237315</ref>
 
#[[Samsung]] %22,9
▲Gizakien arteko komunikazioa errazteko iraultza ekarri zuen telefono mugikorrak. Lehenengo alea kaleratu zenetik, gaur egun ia ezinbestekoa zaigu gure eguneroko bizitzan. Ekonomiaren parte handi bat mugitzen duen sektorea bilakatu da azken hamarkada honetan, eta beraz hainbat enpresa daude multinazionalizatuta.
#[[Nokia]] %19,2
Telefono mugikorrari buruz hitz egin beharko bagenu, 30 urteko jauzia eman beharko genuke iraganera.
#[[Apple]] %5,5
#[[ZTE]] %3,9
#[[LG]] %3,3
#[[Huawei]] %2,8
#[[TCL]] %2,2
#[[BlackBerry]] %2,1
#[[Motorola]] %2,0
#[[HTC]] %2,0
#[[Nec]] %1,0
#Bestelakoak %33,2
 
== Kutsadura elektromagnetikoa ==
 
Polemika bizia dago jendartean sakelako telefonoek sortaraz lezaketen gaitzezgaitzen inguruan. Beste edozein ekipo elektronikok bezala, telefonia mugikorrak ere [[kutsadura elektromagnetikoa]] sortzen badudu. ere,Hainbat ezeta dirudihainbat ikerketa egin dira, izaki bizidunentzat kaltegarri direnetzizan daiteken egiaztatzeko, eta mota guztietako emaitzak egiaztatzerikjaso dagoenikdira.▼
Komunikazio telefonikoa posiblea da zentral mugikorren eta publikoen arteko interkonexioei esker.
 
Telefono mugikorra gure ezinbesteko erreminta bat bilakatu da, edonora goazela ere, gurekin eramaten duguna. Egunero 10-12 ordu bitartean piztuta daukagu. Merkaturatutako azken mugikorra [[iPhone]]a izan da, [[Apple]] konpainiak disenaitu eta saltzen duen multimedia edukiak erreproduzitu eta [[Internet]]en nabigatzeko prestatuta dagoen telefonoa da. Neurriak: 115mm, 61mm eta 11.6.
 
Gaur egun garrantzi handia dute [[ukimen-pantaila]]dun mugikorrak.
 
[[Mugikor teknologia digitala]]ren agerpenarekin, [[Internet]]eko orrietara sartzea ahalbidetu zen bereziki sakelako telefonoetarako diseinatuta daudenetara. Hau teknologia [[WAP]] (Wireless Application Protocol) bezala ezagutzen da.
 
Fabrikatzaile nagusienak [[Nokia]], [[Samsung]], [[Motorola]], [[LG]], [[Sony Ericson]], [[Alcatel]], [[Apple]] eta [[HTC]] dira. Gaur egun Nokia da telefono mugikorren fabrikatzailerik handiena.
 
▲Polemika bizia dago jendartean sakelako telefonoek sortaraz lezaketen gaitzez. Beste edozein ekipo elektronikok bezala, [[kutsadura elektromagnetikoa]] sortzen badu ere, ez dirudi izaki bizidunentzat kaltegarri direnetz egiaztatzerik dagoenik.
 
== Ikus, gainera ==
* [[Smartphone3G]]
* [[Bideodeia]]
* [[Bluetooth]]
* [[QR kode]]
* [[Router]]
* [[Esku askeak]]
* [[PDA]]
* [[Tablet]]
* [[Telefonia mugikorreko operadore]]
* [[Telefonia mugikorreko operadore birtuala]]
* [[Telefono adimentsu]]
* [[USB]]
* [[WAP]]
* [[Wi-Fi]]
 
{{Commonskat|Mobile phones}}
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Telefonia_mugikor"(e)tik eskuratuta