Auschwitz: berrikuspenen arteko aldeak

| Izena = Auschwitz-Birkenau.<br />Alemania Nazikonaziko Kontzentraziokontzentrazio eta Sarraskideuseztatze Esparruaesparrua<br />(1940-1945)

'''Auschwitz''' ([[aleman]]ez: ''Konzentrationslager Auschwitz'') [[Hirugarren Reich|Alemania Nazikonaziko]] [[Kontzentraziokontzentrazio-esparru|Kontzentraziokontzentrazio]]- eta [[Sarraskideuseztatze-esparru|Sarraskideuseztatze]]- esparrurik handiena izan zen. Egungo [[Polonia]]ko hegoaldean kokaturikkokatua, Oświęcim (Auschwitz alemanieraz) hiritik hartu zuen izena.

Auschwitz hiru arlotan zegoen banaturik: Auschwitz I, administrazio-guneaadministraziogunea; Auschwitz II (Birkenau), Sarraskideuseztatze-esparrua edo ''Vernichtungslager'' alemanieraz; eta Auschwitz III (Monowitz), Kontzentraziokontzentrazio-esparrua. Lehenengo biak, [[UNESCO]]k, [[1979]]an [[Gizateriaren Ondare]] izendatu zituzten. AuswitzenAuschwitzen menpean, gainera, beste 40 esparru ere bazeuden.

Esparruko buruak, [[Rudolf Höss]]ek, [[Nurenbergeko epaiketak|Nurenbergeko epaiketan]] Auschwitzen 2,5 milioi lagun hil zirela adierazi zuen. Auschwitz-Birkenau Museoak [[1990]]ean kopuru hori berkalkulatuberriz kalkulatu zuen, eta azken estimazioekzenbatespenek diote 1.,1 - 1.,6 milioi bitartean kokatzen duteizan hildakoenzirela kopuruaerailak. Horietako %&nbsp;90 ia-ia [[Europa]]ko herrialde guztietako juduak izan ziren. Gehienak ziklon-[[Zyklon B]] gasa erabiliz hil zituzten, baina gose sistematikoak, bortxatutakobortxazko lanak, osasun-zaintzazaintzarik ezak, banakako exekuzioek, edoeta medikuntza-esperimentu izenekoek ere eragin zuten makina bat heriotza.

* {{en}} [http://en.auschwitz.org.pl/m/ Auschwitzeko museoaren web orrialdeawebgunea]