Eguzki-lore: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Theklan wikilariak «Eguzki-lore» orria «Carlina acaulis» izenera aldatu du, birzuzenketaren gainetik: Bi espeziek partekatzen dute "Eguzki-lore" izena |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Eguzkilorea, Euskal Herria - Basque Country.jpg|thumb|300px|Eguzki-lorea [[Lapurdi]]ko [[Senpere]] udalerriko [[baserri]] baten atean jarria.]]
'''Eguzki-lorea'''<ref>Euskaltzaindiaren [http://www.euskaltzaindia.net/index.php?sarrera=eguzki-lore&option=com_hiztegianbilatu&view=frontpage&Itemid=410&lang=eu&bila=bai Hiztegi Batuaren] arabera, bereizita idatzi behar da, marratxoarekin edo gabe. Beraz, ''eguzki-lore'' edo ''eguzki lore''.</ref> ''[[Carlina]]'' generoko bi landare espezie ezberdinen izen arrunta da: ''[[Carlina acaulis]]'' eta ''[[Carlina acanthifolia]]''
== Mitologia ==
[[Euskal Herriko mitologia]]n eguzki-loreak ikur gisa garrantzi handia du. Bere itxurak [[eguzki]]a irudikatzen zuen, horregatik antzinako sineskeren arabera etxeak, [[baserri]]ak eta [[borda]]k [[sorgin]] eta izpiritu edo izaki gaiztoez babesteko asmoz ateetan jartzeko ohitura zegoen, bestalde sorginkeria, aztikeria eta madarikazioen aurkako babeslea ere ba omen zen. Gaur egun oraindik baserri giroko leku askotan jarri ohi da. Sineskera horien arabera, eguzki-lorearen babes ahalmena [[San Joan eguna|San Joan eguneko]] goizaldean urte osoan baino indartsuagoa izan ohi zen.
Sineskera hau orokorrean [[Mendebaldeko Europa]]ko herrialde askotan jasotzen da: adibidez, [[Pirinioak|Pirinio]] mendietako bi alboetan, [[Aragoi]]n bai eta [[Alpeak|Alpeetako]] eskualdean ere, betiere sorgin eta izaki gaiztoen inguruko babesle gisa. Aragoin ''Cardo de bruixas'' edo ''Cardo machico'' deitu ohi zaio, Alpeetako zenbait lekutan ''Alpeetako eguzkia'' ere deitzen zaio.
[[Kategoria:Asteraceae]]
[[Kategoria:Euskal Herriko etnografia]]
[[Kategoria:Euskal Herriko mitologia]]
[[Kategoria:Euskal ohiturak]]
| |||