20:32, 4 apirila 2013ko berrikusketa aldatu Gorkaazk (eztabaida \| ekarpenak) 23.554 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		10:55, 5 apirila 2013ko berrikusketa aldatu desegin Gorkaazk (eztabaida \| ekarpenak) 23.554 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: '''Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa''' ('''NAF''' edo '''IPA''', ''International Phonetic Alphabet'') [[hizkuntzalari]]ek asmatutako [[~~trankripzio~~transkripzio ~~fonetiko~~(fonetikoa)\|transkripzio]]rako sistema bat da. [[Alfabeto fonetiko]]rik erabiliena da munduan; Estatu Batuetan bertako erakundeetan izan ezik. NAF [[Paris]]en sortu zen [[1886]] urtean [[Nazioarteko Fonetika Elkartea]]ren eskutik eta alfabetoak aldaketak izan zituen [[1989]], [[1993]] eta [[1996]] urteetan. [[Latindar alfabetoa]]n oinarrituta dago. [[2005]]ean 107 letra eta 56 diakritiko eta supersegmental zeuzkan alfabeto honek. [[File:International Phonetic Alphabet translated into basque Nazioarteko alfabeto fonetikoa eu.pdf\|thumb\|700px\|Nazioarteko alfabeto fonetikoa. 2005. urteko bertsioaren itzulpena.]] 7. lerroa: == Deskripzioa == [[Fitxategi:IPA chart 2005.png\|thumb\|550px\|2005ko NAF taula, ingelesez. (Gorago agertzen den taularen sorburua).]] Letra gehienetan alfabeto latindarraren antzekoak bilatzen saiatu ziren. Horregatik latindar edo greziarrak dira letra gehienak. Azken urteetan, hala ere, beste alfabetoetatik letra gehiago onartzen hasi dira.<p>NAF hau, hainbat letra eta hainbat sinbolo diakritiko nahastuz, [[transkripzio (fonetikoa)\|transkripzio]] estua lortzeko oinarrizko lanabesa da. == Erabilpena == ~~Transkripzioaren~~[[transkripzio (fonetikoa)\|Transkripzio]]aren zehaztasunaren arabera transkripzioa ''estua'' edo ''zabala'' izan daiteke. <p> '''~~Transkripzioa~~[[transkripzio (fonetikoa)\|Transkripzio]] estua''' ahal den bezain zehazki idazten du soinua edo hitza, zenbait alfabetoren hainbat letra erabiliz. Honetarako asmatu zen NAF edo IPA hau, transkripzio estu edo zehatzak egiteko.<p> Baina transkripzio estua lortzeko, NAF hau erabiltzen jakitea ez da nahikoa. Hizkuntza jakin batean transkripzio estu egokiak egiteko "belarria ohitua" behar da. Izan ere, hizkuntza jakin batean ondo trebaturik ez dagoen aditu batek, aditua izanda ere, lanak izango lituzke soinuak behar bezala bereizteko hizkuntzarekin behar bezala ohiturik ez badago.<p> '''Transkripzio zabala'''k, berriz, bereizketa gutxiago egiten ditu soinuen artean, eta dialektoen edo beste motatako hizkera erregistroen hainbat tasun, ñabardura handiegirik gabe idazten ditu. Transkripzio zabalak egiten dira transkripzioaren helburua fonetika kontuetatik urrun dagoenean. Esate baterako, ikerketa soziolinguistiko bateko transkripzio batean ñabardura fonetiko-fonologikoek, agian, ez dira zertan ardura berezia izan.<p>

Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa: berrikuspenen arteko aldeak