«Erebo»: berrikuspenen arteko aldeak

[[Greziar mitologia]]n, '''Erebo'''<ref>{{erreferentzia|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua=82. araua. Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak|url= http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0082.pdf}}</ref> ([[antzinako greziera]]z Ἔρεϐος ''Érebos'', iluntasuna, itzalpea, [[latin]]ez ''Erebus'') [[greziar mitologiako jatorrizko jainkoak||jatorrizko jainko]] bat zen, iluntasuna eta itzalpearen pertsonifikazioa, munduko zoko eta zulo guztiak betetzen zituena. Skotos (Σκοτος) izean ere jasotzen zuen. Esaten zenez, bere iluntasunezko laino trinkoek, munduaren ertzak inguratzen zituzten eta lurrazpiko toki itzaltsuak betetzen zituzten. [[Kaos (mitologia)|Kaosaren]] semea zen honen kabuz, [[Nix]]en neba, eta, honekin, [[Eter (mitologia)|Eter]] eta [[Hemera]]ren aita, [[Hesiodo]]ren arabera (Teogonia, 124).

Hitza, ziuraski, protoindoeuroparra da, ''*h₁reg^wos'', [[antzinako eskandinabieraeskandinaviera]]zko rœkkretik [[kognatu]]a, gotikoerazko ''riqis''etik (iluntasuna), sanskritozko ''rajani''tik (gaua), eta, [[tokariera]]zko orkämetik''orkäm''etik (iluntasuna). Beste proposamen bat, [[semitera]]zko utzitako hitz bat da, [[hebreera]]zko ''erebh'' hitzarekin eta [[akadiko]]zko ereburekin''erebur''ekin (ilunabarra, gaua) (eta hortik ''iluntasuna''). Ilunabarraren etimologia bera iradoki da [[Europa]]rentzat.

Nixek, Ereboren laino ilunak barraieatzen zituen zerutik, mundua gauean murgilduz, Hemerak, sakabanatu egiten zituen bitartean, eguna ekarriz. Nixek, Eterraren argia oztopatzen zuen (gorengo airea, dizdiratsuadistiratsua eta argitsua), eta Hemerak iluntasuna kanporatzen zuen, Eterrak berriz lurra argitzea ahalbidetuz. (Kontutan izan antzinako kosmogonietan, egunaren iturria Eterra edo atmosfera dizdiratsuadistiratsua zela uste zela, [[Eguzki]]a beharrean).