Wikipedia

Antso VI.a Nafarroakoa: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Robot: Changing Kategoria:Ximena leinua
No edit summary
1. lerroa:
{{Agintari infotaula
| izena = Antso VI.a Nafarroakoa
| irudia = SanchoelSabio.jpg
| tamaina = 200px
| irudioina =
| armarria = Arms of Sancho VI de Navarra (Golden escarbuncle variant).gif
| hasiera = [[1150]]ko [[azaroaren 21]]
| bukaera = [[1194]]ko [[ekainaren 27]]
| kargua = [[Iruñeko Erresuma|Iruñea/Nafarroako erregea]]
| aurrekoa = [[Gartzia V.a Nafarroakoa|Gartzia V.a ''Berrezarlea'']]
| ondorengoa = [[Antso VII.a Nafarroakoa|Antso VII.a ''Azkarra'']]
| jaiodata = ca. [[1133]]
| jaiolekua = [[?]]
| hildata = [[1194]]ko [[ekainaren 27]]
| hillekua = [[?]]
| ezkontidea =
| senideak = [[Gartzia V.a Nafarroakoa|Gartzia V.a]] (aita)<br />[[Margarita l'Aiglekoa]] (ama)
| seme-alabak = [[Berengaria Nafarroakoa|Berengaria]]<br />[[Nafarroako Antso VII.a|Antso VII.a]]<br />Fernando<br />[[Blanka Nafarroakoa (1177 - 1229)|Blanka]]<br />Ramiro edo Remigio<br />Konstantza
| egoitza = [[Iruñea]]
| sinadura =
| erlijioa = [[Kristautasuna|Kristaua]]
}}
{{beste erabilpenak|Nafarroako erregeari|Baskoniako dukea|Antso VI.a Gilen Gaskoniakoa}}
 
'''Antso VI.a, ''Jakituna''''', (ca. [[1133]]? - [[1194]]ko [[ekainaren 27]]). [[Iruñeko Erresuma|Iruñea/Nafarroako erregea]] ([[1150]] - [[1194]]) izan zen. ''Iruñeko erregea'' titulua erabiltzeari utzi zion lehendabiziko erregea zen ''Nafarroako erregea'' titulua erabiltzeko. Aita [[Gartzia V.a Nafarroakoa|Gartzia V.a ''Berrezarlea'']] eta ama [[Margarita l'Aiglekoa]] zituen.
 
Bere erreinaldian [[Gaztelako Erresuma|Gaztela]] eta [[Aragoi]]ren aurka jarkiera ugari egon ziren. Hala ere, Antsok erresuma egonkortzea eta leinua tronuan finkatzea lortu zituen. Gainera, obra asko egin eta monasterio [[Zisterko ordena|zistertar]] asko eratu zituen.
 
== Erreinaldia ==
Erresuma ahula jarauntsi zuen aitatik, [[Gaztelako Erresuma|Gaztela]] eta [[Leongo Erresuma|Leongo]] erregea zen [[Alfontso VII.a Gaztelakoa|Alfontso VII.a]] enperadoreak eta [[Bartzelona]]ko konde eta [[Aragoi]]ko printze erregeordea zen [[RamonErramun Berenguer IV.a Bartzelonakoa|Ramon Berenguer IV.ak]]k jazarria. Hauek [[1140]]an [[Iruñeko Erresuma]] banatzea adostu zuten [[Carriongo ituna]]n. Gainera, [[Aita Santuen Lurraldea|Erromak]] ez zuen erregetzat hartzen, [[Alfontso I.a]]ren testamentuaren arabera erresuma [[Tenpluko ordena|Tenpluko]], [[Maltako ordena|Maltako]] eta [[Jerusalengo Hilobi Sakratuaren ordena|Hilobi Sakratuaren ordenen]] artean banatu behar zelako. Hori zela eta, Erromarentzat [[Gartzia V.a Nafarroakoa|Gartzia V.a]] eta Antso VI.a ''Dux Pampilonensium'' edo ''Dux Navarrorum'' (Irundarren dukea edo Nafarren dukea, hurrenez hurren) baino ez ziren, hau da, orduan herriak hautatutako gobernariek zuten titulua.
 
Antsok [[RamonErramun Berenguer IV.a]]renganaarengana hurbiltzea saiatu zuenez, [[Alfontso VII.a Leongoa|Alfontso VII.ak]] erantzun eta [[Bartzelona]]ko kondearekin [[Tudejengo ituna]] sinatu zuen ([[1151]]ko [[urtarrilaren 27]]) [[Nafarroa]] banatzeko. Hiru egun geroago, Antso bere menpekotza berritu zuen [[Leongo Alfontso VII.a|Alfontso enperadorearekin]] eta [[Blanka Nafarroakoa (1133-1156)|Blanka]] arreba [[Antso III.a Gaztelakoa|Antso]], Alfontso VII.aren lehensemearekin ezkondu zuen. Hala ere, [[1157]]ko [[maiatz]]ean, Gaztelakoa eta Aragoikoak [[Lleidako ituna]] sinatu zuten [[Nafarroa]] banatzeko. [[1157]]ko [[abuztuaren 21]]ean enperadorea hil zen, Antsoren mesederako. Antsok bere menpekotza berritu zuen [[Antso III.a Gaztelakoa]]rekin urte hartako [[azaroaren 11]]n.
 
Baina, Antso III.a ez zuen luzaroan iraun [[1158]]ko [[abuztuaren 31]]n hil baitzen, tronua hiru urteko [[Alfontso VIII.a Gaztelakoa|Alfontso VIII.aren]] eskuetan utzita. Errege umearen tutoretza lortzeko borrokak [[Gaztelako Erresuma]] ezegonkortu eta ahuldu zuen eta Antso VI.a menpekotzatik ateratzea lortu zuen.
 
[[1162]]ko [[abuztuaren 8]]an [[RamonErramun Berenguer IV.a Bartzelonakoa|Ramon Berenguer IV.a]] hil zen, [[Aragoi]]ko erresuma eta [[Bartzelona]]ko konderria [[Petronila Aragoikoa|Petronila]] emaztearen eskuetan utzita. Honek [[1164]]an abdikatu zuen [[Alfontso II.a Aragoikoa|Alfontso II.a]] errege berria izateko. Hau zazpi urte zituenez, tutoretza ere behar zuen. Errege-ume biez inguratua, Antsok tregoa bat adostu zuen [[Aragoi]]arekin [[Gaztelako Erresuma]] erasotzeko.
 
Gaztelaren aurkako kanpaina hasi baino lehen, aldaketa nabarmena izan zen. Antsok ''Pampilonensium Rex'' (Iruindarren erregea) titulua erabiltzeari utzi zion ''Rex Navarre'' (Nafarroako erregea) titulua erabiltzeko.
20 ⟶ 42 lerroa:
[[1163]]an armada bidali zuen [[Muhammad ibn Mardanis|errege otsoa]] laguntzeko, [[almohade]]ak borrokatzen zituena.
 
Borrokatzeari utzita, diplomaziari ekin zion. [[1165]]eko [[urtarrilaren 28]] [[Fernando II.a Leongoa]]rekin [[Tuterako Ituna]] sinatu zuen. [[1167]]ko [[urria]]n Gaztelako Erresumarekin tregoa sinatu zuen eta [[1168]]ko [[abenduaren 19]]an [[Alfontso II.a Aragoikoa|Alfontso II.arekin]] ituna sinatu zuen [[musulman]]ei irabazitako lurraldea banatzeko.
 
[[1169]]ko [[azaroaren 11]]an, [[Alfontso VIII.a Gaztelakoa]] hamalau urte bete zuen eta adin nagusi bihurtu zen. Tronuan finkatuta, berriro egonkortasunak nagusi zuen [[Gaztelako Erresuma]]n.
68 ⟶ 90 lerroa:
 
== Ezkontza eta seme-alabak ==
[[1157]]ko [[ekainaren 2]]an, [[Carrion de los Condes]]en Antso VI.ak ezkondu zuen [[Gaztelako Erresuma|Gaztelako]] [[Alfontso VIII.a Gaztelakoa|Alfontso VII.a]] erregearen [[Antsa Gaztelakoa|Antsa]] alabarekinalaba ezkondu zuen. Bost seme-alabak izan zituzten:
* '''[[Berengaria Nafarroakoa|Berengaria]]''' ([[1165]] - [[1230]]), [[Rikardo I.a Ingalaterrakoa]] erregearekin ezkondua ([[1191]])
* '''[[Nafarroako Antso VII.a|Antso VII.a]]''' ([[1170]] - [[1234]]), Nafarroako erregea ([[1194]] - [[1234]]).
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Antso_VI.a_Nafarroakoa"(e)tik eskuratuta