20:37, 27 abendua 2012ko berrikusketa aldatu Marklar2007 (eztabaida \| ekarpenak) 212.793 edits t →‎Barne-politika ← Aurreko ezberdintasuna		06:10, 31 abendua 2012ko berrikusketa aldatu desegin TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Aldaketa kosmetikoak Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Ivan III of Russia.jpg\|thumb\|right\|250px\|Ivan III.a Errusiakoa]] '''Ivan III.a Errusiakoa''' edo '''Ivan III.a Vasilievitx''' (errusieraz, Иван III Васильевич; 1440 - 1505), Ivan ''Handia'' izenarekin ere ezaguna, [[Mosku~~\|Moskuko~~]]ko printze handia izan zen eta ''Rus guztien duke handia'' titulua hartu zuen lehena. Hainbatetan, "Rus guztien bateratzaile" gisa izendatu izan da, lurraldea hiru handiz handitu baitzuen. [[Moskuko Kremlina]] eraiki zuen, eta [[autokrazia]] bermatzeko erakundeak sortu zituen. Errusiaren historiako agintaldi luzeenaren protagonista izan zen. == Aurrekariak == 16. lerroa: == Kanpo-politika == Ivan III.aren agintaldian Moskoviak tartariarren uztarriari uko egin zion. 1480an, Ivanek Ahmed khan handiari ordaindu beharreko zergari uko egin zion. Armada errusiarra eta tartariarra Ugra ibaiaren bi aldeetan borrokan aritu ziren, Ahmed [[estepa~~\|estepara~~]]ra erretiratu zen arte. Hurrengo urtean, khan handia, Errusiaren aurkako espedizioa prestatzen ari zela, Ivaq khanak eraso egin eta hil egin zuen. 29. lerroa: Konstantinoplaren erorialdia eta gero, patriarka ortodoxoek enperadore bizantziarren ondorengo kontsideratu zituzten Moskoviako duke handiak. Mugimendu hori eta Ivan III.aren familian izan ziren aldaketak batera gertatu ziren. Lehen emaztea hil ondoren (1467), Ivan Sofia Paleologoarekin, Tomas Paleologoaren alabarekin, ezkondu zen. Fedea bateratzeko aita santuaren itxaropenak alde batera utzirik, Sofia ortodoxiara bihurtu zen. Aurrerantzean, duke handia [[boiardo~~\|boiardoengandik~~]]engandik urrun ibili zen. Gobernu patriarkalaren sistema zaharrak desagertu egin ziren, eta boiardoei ez zieten estatuko gaiei buruz kontsultarik egiten. Subiranoa sakrosantu bihurtu zen, eta boiardoak subiranoaren mendeko zerbitzari mailan jarri zituzten. Boiardoek iraultza egin zuten, hasieran nolabaiteko arrakastarekin. Vasili, bigarren emaztearekin izandako semea izendatu zuten erregeordekide aitarekin batera (1502ko apirila). {{Errusiako subiranoak\|state=collapsed}} {{ elhuyar \| data=2012/12/14}}▼ [[Kategoria:1440ko jaiotzak]] 86 ⟶ 87 lerroa: [[ur:ایوان سوم]] [[zh:伊凡三世]] ▲{{ elhuyar \| data=2012/12/14}}

Ivan III.a Errusiakoa: berrikuspenen arteko aldeak