Basilio Mazedoniarra: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
[[Fitxategi:Basil&leo.jpg|thumb|250px|Basilio I.a (ezkerrean) eta haren seme [[Leon VI.a Jakituna]] [[Ioannes Scylitzes]]en kronikan.]]
'''Basilio I.a''' ([[greziera]]z: Βασίλειος ὁ Μακεδών, ''Basíleios hō Makedṓn''; [[armeniera]]z: Բարսեղ Ա Մակեդոնացի, ''Barsegh A Makedonatsi''; [[826]]/[[835]]? – [[886]]ko [[abuztuaren 29]]a), '''Mazedoniarra''' eta '''Basilio I.a Handia''' deitua, [[867]]–886 bitartean [[Bizantziar Inperio]]ko enperadorea izan zen<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/55030/Basil-I Basil I] 2012. Encyclopædia Britannica Online. 2012ko abenduaren 23an begiratua.</ref>.
 
[[Armenia|Armeniatik]]tik etorri eta Mazedonian finkatu zen familia batean jaio zen. Nekazari xume sortu bazen ere, gortean hazi zuten, eta [[Mikel III.a]] enperadorearen tronua usurpatu zuen. Nahiz eta jatorri xumekoa izan, gaitasun handia erakutsi zuen estatuko gaiak gobernatzeko orduan. Horrela, botere inperialaren berpiztea eta arte bizantziarraren birsortzea eragin zuen. Bizantziarrentzat enperadore handienetako bat zen, eta hark fundatu zuen dinastiak, Mazedoniarrak, [[Bizantziar Inperio|Bizantziar Inperioaren]]aren aro oparo eta loriatsuena kontsideratzen den aroa gobernatu zuen.
 
Legegintzan ikaragarrizko lana egin zuen Basilio I.ak, [[Justiniano I.a]]ren bilduma eskuratu eta eguneratu zuen. ''[[Basilikak]]'' izeneko lanean bildu zituen legeak. Arlo eklesiastikoari dagokionez, [[Aita Santua|Erromarekin]] oso harreman onak izan zituen, baina, aldi berean, ez zuen Erromaren mende, neurri batetik harago, jartzeko asmorik.
 
Basilio I.aren agintaldia [[bogomilo|bogomiloak]]ak izeneko [[heretiko]]ekin izandako gerra korapilatsuak markatu zuen.
[[Italia|Italian]]n izandako garaipen militarrek bizantziarrek penintsula horretan izan zuten menderatze-aldi berria ireki zuten. Baina, batez ere, bizantziarrak [[Mediterraneo|Mediterraneoaren]]aren eta, bereziki, [[Adriatiko|Adriatikoaren]]aren jaun eta jabe izan ziren.
 
Basilio I.ak 19 urtez gobernatu zuen. 886an hil zen, ehiza-istripu larri baten ondoren.
23. lerroa:
 
{{commons|Basileios I}}
== Erreferentziak ==
{{ elhuyar | data=2012/11/29}}
 
[[Kategoria:Bizantziar Inperioko enperadoreak]]
[[Kategoria:886ko heriotzak]]
64 ⟶ 67 lerroa:
[[uk:Василій I Македонянин]]
[[zh:巴西尔一世]]
 
== Erreferentziak ==
{{ elhuyar | data=2012/11/29}}