Xenofonte: berrikuspenen arteko aldeak

65 bytes removed ,  Duela 10 urte
t
Robota: Aldaketa kosmetikoak
(Euskarazko wikipedia aberasteko HPSren proiektuaren barruan Elhuyar Fundazioak egindako aldaketa.)
t (Robota: Aldaketa kosmetikoak)
 
== Biografia ==
Atenas inguruan jaio zen, [[Atika]] eskualdean, K.a. V. mendearen bigarren erdian, familia dirudun batean. Haurtzaroa eta gaztaroa [[Peloponesoko Gerra|Peloponesoko Gerraren]]ren garaian (K.a. 431-404) igaro zituen.
 
[[Sokrates|Sokratesen]]en dizipulua izan zen eta harengan inspiratutako elkarrizketak idatzi zituen. Hogeita Hamar Tiranoen gobernuan, Xenofonte [[Persia|Persiara]]ra zihoazen mertzenario greziarrez osatutako espedizio batean sartu zen; espedizio horrek ''Hamar Milen Espedizioa'' zuen izena, eta [[Ziro Gaztea]] printze persiarrak kontratatuak ziren (Ziro Gaztearen adiskidea zen). Ziro Cunaxako Guduan hil zen, eta espedizioa bertan behera geratu zen.
 
Espedizio horren kontakizunak ''Anabasia'' du izena, eta Xenofonteren lanik ezagunena da. [[Alexandro Handia|Alexandro Handiak]]k [[Akemenestar Inperioa]] inbaditu zuenean idazlan bikain hori kontsultatu zuen, eta erabakiak hartzeko orduan lagungarri egin zitzaion.
 
Greziara itzuli zenean, Xenofonte [[Agesilao II.a]] errege espartarraren zerbitzura jarri zen. [[Asia Txikia|Asia Txikiko]] hiri greziarrak persiarrengandik babesteko espedizio bat gidatzen zuen Agesilaok.
Xenofontek Koroneiako Guduan parte hartu zuen, Agesilaoren zerbitzura, eta gudua eta gero deserrira joan behar izan zuen.
 
Autore batzuen iritziz, Xenofonte [[panhelenismo|panhelenismoaren]]aren ideiaren sortzaileetako bat da, Atenasen kaltetan askotan Espartaren aldeko bazen ere, polis greziar guztiak politikoki elkartzeko ideia bultzatu baitzuen.
 
== Idazlanak ==
* [[Peloponesoko Gerra]]
* [[Platon]]
== Erreferentziak ==
{{ elhuyar | data=2012/12/14}}
 
[[Kategoria:Antzinako Greziako literatura]]
[[zh:色诺芬]]
[[zh-classical:色諾芬]]
== Erreferentziak ==
{{ elhuyar | data=2012/12/14}}