Zizeron: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
EmausBot (eztabaida | ekarpenak)
t r2.7.2+) (Bot: Modificando io:Marcus Tullius Cicero por io:Cicero
borrar
5. lerroa:
Familia Arpinum-ekoa zen, [[Mario]]rena bezalakoa. Bizitza osoan bi familien arteko konparazioak jasan behar izan zituen Zizeronek. [[Mario]]rena aberatsagoa eta ospetsuagoa izanda, ez zituen konparazio horiek oso gustokoak.
 
Zizeron izena ''cicer'' hitzetik dator, zeinak latinez txitxirioa esan nahi duentxitxiuwtrlshgk.dfnv<ckmn [[Plutarko]]renxfvlk-dj-slidusiduslduudsudiuiudisui arabera,uöc Zizeronen arbasoren batek txitxirio baten moduko pikorra zeukan sudurraren puntan. Politikan sartu zenean ez zuen goitizena aldatu, hala eskatu bazioten ere.afffffffffffffffffff
 
==Bizitza==
=== Lehen urteak ===
Ikasle bikaina zen Zizeron, azkar baino azkarrago ikasten baitzuen dena. Erroma osoko arreta erakarri zuen. Poesia zuen gogokoen. K. a. 89 eta 88an [[Ponpeio Estrabon]] eta [[Sila]]ren alde borrokatu zuen Zizeronek.
 
K.a. 75ean, [[Sizilia]]n aritu zen ''kuestor''. Abokatu apartekoa izan zen hor. [[Verres]] gobernari ohia auziperatu eta zigorrarazi zuen. Arrakasta hori gorabehera, patrizioa ez zenez, arazoak izan zituen kontsul izenda zezaten. Gainera, kontsul-arbasorik ez zeukan azken gizona (''novus homo'' zeritzona) [[Mario]] iraultzailea izanak ez zion laguntzen Zizeroni.
 
=== Kontsul ===
Hala eta guiuwtrlshgk.dfnv<ckmn xfvlk-dj-slidusiduslduudsudiuiudisui uöc afffffffffffffffffff
Hala eta guztiz ere, K. a. 63an, Zizeron kontsul izendatu zuten, azken 30 urtetako lehen ''novus homo'' bihurtuz.
K.a. 75ean, [[KatilinaSizilia]]kn ihesaritu eginzen zuen''kuestor''. [[Etruria]]n [[Sila]]renAbokatu beteranoenapartekoa arteanizan armadazelegskövsmada bat osatzeko. Jarraitzaileak [[Erroma]]n geratu ziren iraultza barnetik bultzatzeko. Senatari guztien aurrean, jarraitzaileak konspirazioa aitortzera behartu zituen Zizeronek, galiarrei bidalitako mezua atzeman ondoren. Senatariek zigor aproposena zein zen eztabaidatzeari ekin zioten. Gerra-lege indarrean, atxiloketak edo herbestealdiek ez ziruditen arazoa konponduko zutenik. Senatari gehienak heriotza zigorraren alde agertu ziren hasiera batean. [[Julio Zesar]]rek, berriz, aurrekari arriskutsuegia izanen zela adierazi zien, eta hain zorrotz ez zen zigorraren alde jo zuen. Hala ere, [[Katon Minor]]ren hitzaldiaren ostean heriotza-zigorra adostu zen. Zizeronek ''Pater Patriae'' tituluta jaso zuen Estatuari egindako zerbitzuei esker.
 
Urteko lorpen garrantzitsuena [[Katilinaren konspirazioa]] bertan behera uztea izan zen. Zizeronek aurkitu zuen [[Katilina]] patrizioak [[Erromatar Errepublika]] desegiteko asmoa zuela. Zizeronek ''senatus consultum ultimum'' (gerra-lege moduko bat) deklaratuta, [[Katilina]] eta haren jarraitzaileak hiritik kanpo atera zituen lau hitzaldi ospetsuei esker. Haietan, konspirazioaren nondik norakoa azaltzeaz gain, Estatuaren defentsan parte-hartze zuzena eskatu zien erromatarrei, okerrena gertatuz gero.
 
[[Katilina]]k ihes egin zuen [[Etruria]]n [[Sila]]ren beteranoen artean armada bat osatzeko. Jarraitzaileak [[Erroma]]n geratu ziren iraultza barnetik bultzatzeko. Senatari guztien aurrean, jarraitzaileak konspirazioa aitortzera behartu zituen Zizeronek, galiarrei bidalitako mezua atzeman ondoren. Senatariek zigor aproposena zein zen eztabaidatzeari ekin zioten. Gerra-lege indarrean, atxiloketak edo herbestealdiek ez ziruditen arazoa konponduko zutenik. Senatari gehienak heriotza zigorraren alde agertu ziren hasiera batean. [[Julio Zesar]]rek, berriz, aurrekari arriskutsuegia izanen zela adierazi zien, eta hain zorrotz ez zen zigorraren alde jo zuen. Hala ere, [[Katon Minor]]ren hitzaldiaren ostean heriotza-zigorra adostu zen. Zizeronek ''Pater Patriae'' tituluta jaso zuen Estatuari egindako zerbitzuei esker.
 
=== Herbeteratu eta itzuli ===