Heliopolis: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa:
[[File:Obelisk-SesostrisI-Heliopolis.JPG|thumb|right|Al-Masalla [[obelisko]]a, Heliopolisko hondakin nagusia]]
'''Heliopolis''' [[Antzinako Egipto]]ko hiri garrantzitsu bat izan zen, [[Behe Egipto]]ko XIII. nomoaren hiriburua izan zena.
 
Hiria, [[Kairo]]tik iparrekialdera zegoen (gaur egungo [[aireportu]]tik gertu), [[Nilo]]ren mendebaldeko ibarretik pixkat aldendua, honekin, kanal baten bidez loturik zegoelarik.
 
* Izen egipziarraegiptoarra: '''Iunu'''. Izen greziarra: '''Heliopolis'''. Izen koptoa: '''On'''
 
Bere izen egipziarra '''Iunu''' izan zen, "pilarea" esan nahi duena. Heliopolis izena, greziar jatorrikoa da: Ἡλίου πόλις o Ἡλίουπόλις eta "Eguzkiaren Hiria" esan nahi du, izan ere, hiri hau, [[Ra]] eguzki jainkoaren gurtza egoitza nagusia zen. [[Antzinako Egipto]]ko hiru hiririk garrantzitsuenetako bat zen. Besteak, [[Tebas (Egipto)|Tebas]] eta [[Menfis]] dira. Koptoek, On bezala ezagutu zuten.
 
== Historia ==
Hiria, jada aipatua agertzen da [[K. a. 3000]]. urtean. [[Egiptoko II. dinastia|II. dinastian]] zehar, [[astronomia]] gune garrantzitsua izan zen. Apaiz nagusiak, ''Behatzaileen Nagusia'' izeneko titulua zuen. [[DyeserDjoser]] faraoiaren garaian, titulu hau [[Imhotep]]i zegokion.
 
Baliteke Heliopoliseko [[Eguzki Tenplua]], [[Abusir]]reko eguzki tenplu motaren oso antzerakoa izatea, V. dinastian zehar eraikiak, [[K. a. 2400]]. urte inguruan, [[Ra]]ren gurtza ezarri zuena gurtza nagusi bezala. Harresiaren eta tenpluren baten arrastoak aurkitu dira, horietatik nagusiena [[Amon]] eta [[Ra]]rena izan behar zuena. [[Egiptoko XII. dinastia|XII. dinastiako]] faraoia izan zen [[Senusert I.a]]ren obelisko bat kontserbatzen da, baita DyeserrenDjoserren kapera baten arrastoak ere. [[Egiptoko XVIII. dinastia|XVIII. dinastiako]] hilarri batek, ixtea, tenpluaren barrutiko harresien bidez oroitarazten zuen. Estatuak eta [[Egiptoko XIX. dinastia|XIX. dinastiako]] eraikinen arrastoak ere aurkitu dira.
 
[[K. a. II. milurteko]]aren erdialde inguruan, hiria bere punturik gailenera iritsi zen. [[K. a. 1300]]. urtean lortu zuen bere hedadurarik handiena; gainbehera, lehen milurtekoan hasten da.
17 ⟶ 18 lerroa:
 
Heliopolis ingurua, konpainia pribatu batek erosi zuen [[XX. mendea]]ren hasieran, eta, britainiar protektoratuaren garaian, eraikinak eraiki ziren eta kopto eta atzerritarrekin birpopulatu zen. Kairoren hazkuntzarekin, hiriburuak, bere auzo bat gehiago bezala barneratu zuen [[XX. mende]]ko bigarren erdialdean.
 
{{Commonscat|Heliopolis, Egypt}}
{{coord|30|07|46.3|N|31|17|20|E|type:landmark|display=title}}
 
[[Kategoria:Antzinako Egiptoko hiriak]]