Benigno Aquino III.a: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Artikulua euskarazko wikipedia aberasteko Elhuyar Fundazioak aurrera eramango duen HPSren proiektuaren barruan aldatuko den abisua jartzea
 
Euskarazko wikipedia aberasteko HPSren proiektuaren barruan Elhuyar Fundazioak egindako aldaketa.
1. lerroa:
[[Fitxategi:President Benigno S. Aquino III.jpg|thumb|right|Benigno S. Aquino III.a]]
{{ elhuyarlanean }}
 
'''Benigno Aquino III.a''' edo '''Benigno Simeón "Noynoy" Aquino III.a''' edo '''Benigno S. Aquino III.a''' (1960ko otsailean jaioa) politikari filipinarra eta Filipinetako presidentea da 2010z geroztik. Herritarrek '''Noynoy Aquino''' edo '''PNoy''' izenarekin ezagutzen dute.
 
== Bizitza ==
Benigno S. Aquino [[Manila|Manilan]] jaio zen, 1960ko otsailaren 6an, eta [[Benigno S. Aquino|Benigno S. Aquinoren]] eta [[Corazón Aquino|Corazón Aquinoren]] semea da. Benigno S. Aquino aita [[Ferdinand Marcos]] diktadorearen aurkako oposizio demokratikoko buruzagi historikoa izan zen. Marcosen diktaduraren ondorengo demokrazia-aldian Corazón Aquino [[Filipinak|Filipinetako]] presidente izatera iritsi zen.
 
Benigno Aquino III.ak Ateneo de Manila unibertsitatean ikasi zuen, eta 1981ean graduatu zen Ekonomian. Graduatua lortu ondoren, [[Massachusetts|Massachusetts-en]], [[AEB|AEBn]], erbesteratua zegoen bere familiarekin elkartu zen.
 
1983an, aita, Marcosen diktaduraren aurka borrokatzeko asmoarekin herrialdera itzuli zenean, hil egin zuten. Diktadorearen aginduetara zeuden indar paramilitarrei egotzi zitzaien hilketa. Corazón Aquinok oposizioko presidentetzarako hautagai gisa borrokan jarraitu zuen, eta 1986ko hauteskundeetan Marcosi irabazi zion.
 
Bitartean, Benigno Aquino III.ak enpresa-munduan bere ibilbidea egiten segitu zuen.
 
1987an, ama zuen Corazón Aquinoren gobernuaren kontrako [[estatu-kolpe]] saio batean, Benigno larri zauritu zuten; bost tiro jaso zituen.
 
1993an, Tarlac-en, amaldeko familiaren jabetzakoa zen azukre-lantegi batean, hasi zen lanean.
 
==Karrera politikoa==
Benigno Aquino III.ak gurasoen karrera politikoa segitzea erabaki zuen, eta hainbat kargu izan zituen 1998tik 2007ra arte. 2007an, Filipinetako Senatuko kide hautatu zuten, eta presidente izendatu zuten arte aritu zen kargu horretan. Parlamentari gisa, [[Gloria Macapagal Arroyo]] presidentearen gobernuaren aurkako oposizioaren buruzagietako bat izan zen.
 
2010eko maiatzean, presidentetzarako hauteskundeak egin ziren, eta aurkariekiko garaipen garbia lortu zuen. Aquino presidente izendatu zuten. 2010eko ekainean hartu zuen kargua Aquinok, eta bere aurreko Macapagal Arroyoren agintaldian herriak pairatu behar izan zuen sufrimenduari amaiera emango ziola agindu zuen.
 
== Kanpo-loturak==
* [http://www.president.gov.ph/default.aspx Filipinetako Erresumaren Presidentetzako webgune ofiziala] (filipineraz)
* [http://www.cidob.org/es/documentacion/biografias_lideres_politicos/asia/filipinas/benigno_aquino_iii CIDOB Fundazioaren eskutik, biografia] (gaztelaniaz)
 
 
[[Kategoria:Filipinetako politikariak]]
[[Kategoria:Filipinak]]
[[Kategoria:1960ko jaiotzak]]
 
[[bcl:Benigno Aquino III]]
[[be:Бенігна Акіна ІІІ]]
[[br:Benigno Aquino III]]
[[cbk-zam:Benigno Aquino III]]
[[ceb:Noynoy Aquino]]
[[cs:Noynoy Aquino]]
[[da:Benigno Aquino III]]
[[de:Benigno Aquino III.]]
[[en:Benigno Aquino III]]
[[eo:Benigno Aquino la 3-a]]
[[et:Noynoy Aquino]]
[[fi:Benigno Aquino III]]
[[fr:Benigno Aquino III]]
[[id:Benigno Aquino III]]
[[ilo:Benigno Aquino III]]
[[it:Benigno Aquino III]]
[[ja:ベニグノ・アキノ3世]]
[[ka:ბენინიო აკინო]]
[[ko:베니그노 아키노 3세]]
[[la:Benignus Aquinas Tertius]]
[[lb:Benigno Aquino III.]]
[[mr:बेनिनो आक्विनो ३ रा]]
[[ms:Benigno Aquino III]]
[[nl:Benigno Aquino III]]
[[no:Benigno Aquino III]]
[[pag:Benigno Aquino III]]
[[pam:Benigno Aquino III]]
[[pl:Benigno Aquino III]]
[[pt:Noynoy Aquino]]
[[ru:Акино, Бенигно III]]
[[simple:Benigno Aquino III]]
[[sv:Benigno Aquino III]]
[[th:เบนิกโน อากีโนที่ 3]]
[[tl:Benigno Aquino III]]
[[tr:Benigno Aquino III]]
[[vi:Benigno Aquino III]]
[[war:Benigno Aquino III]]
[[yo:Noynoy Aquino]]
[[zh:諾諾·艾奎諾]]
[[zh-min-nan:Benigno Aquino 3-sè]]
== Erreferentziak ==
{{ elhuyar | data=2012/11/29}}