22:04, 19 azaroa 2012ko berrikusketa aldatu ZéroBot (eztabaida \| ekarpenak) 68.284 edits t r2.7.1) (robota Erantsia: es:Zamná ← Aurreko ezberdintasuna		17:28, 20 azaroa 2012ko berrikusketa aldatu desegin Joxerra (eztabaida \| ekarpenak) 4.954 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:God D Itzamna.jpg\|thumb\|350px\| Itzamná [[Aro klasikoan]]n.]] '''Itzamná''' [[maia zibilizazioa]]n zeruko jainkoa zen, maia panteoian goi-goian dauden jainkoetariko bat. [[Paul Schellhas]]ek D letrarekin izendatu zuen. Ikertzaile batzuek [[Zamná]] apaizaren irudi jainkotua ikusten dute berarengan. Konkistaren ondorengo dokumentuetan "Zeruko Goi Jauna" bezala aipatzen dute. Askotan trono baten gainean irudikatzen zuten, beste jainko guztien gainean.<ref>''Los dioses mayas'', 36.</ref> Itzamná [[Hunab Ku]]ren semea zen. Hunab Ku maientzat gauza guztien sortzailea zen ~~maientzat~~. Hain handia zen ezen ezin zela bere irudia errepresentatu. Lan ikaragarri hori guztia egin ondoren Hunab Ku ezer egin gabe gelditu zen, gizakiekin ezin zuen gehiagorik egin, eta bere ~~semea~~semeak, ~~Itzamná~~Itzamnák, gizakiekiko bere funtzioak hartu zituen, maia panteoian goiko tokia hartuz. Itzamnák, besteti, heroi bezala munduaren sorkuntzan hartu zuen parte. == Etimologia == Itzamná izenaren etimologia oraindik ez dago garbi. [[Eric Thompson]] arabera bi elementu daude: "itzam" edo muskerra, eta "naaj", etxea. Biek "muskerraren etxea" izango litzateke.<ref>Eric S. Thompson. ''Historia y religión de los mayas'', 1970, 209-233 or.</ref> Gaur egungo [[epigrafia]] aldiz hasierako hitza beste modu batez ulertzen du: "iits", jariakinak azaltzeko erabiltzen den erroa ([[erretxina]], landare izerdi, giza hazia)<ref>http://www.mayas.uady.mx/diccionario/h_esp.html</ref> == Errepresentazioa == [[Maia erlijio]]an, [[dualtasun]]ean oinarrituta, aurkariak armonizatu egiten dira. Horregatik Itzamnák ere bi aurkako kosmiko biltzen ditu: txoria bezala, zeruaren errepresentazioa, eta sugea bezala, lurraren errepresentazioa. [[Maia kodex]]etan idazten agertzen da. Era [[antropomorfo]]an agertzen denean agure jakintsu bezala ikusiko dugu; begi karratuak eta handiak ditu, ahoa hortzik gabe edo bakar batekin; sudur-kakoa.<ref>''Los dioses mayas'', 38.</ref> == Mitoa == Heroe bezala Itzamnák nezakaritza, idazkera, egutegiak eta gizakien beste sorkuntzak asmatu zituen. Bera izan zen legeak diktatu zituena eta herria gobernatu zituen harek aukeratutakoen bidez. Itamná hodeien eta zeruaren ihintza zen; ur hori sakratua zen eta, horregatik, maiek biltzen zuten erritoetan erabiltzeko. Aldi berean, Itzamnák munduko zuhaitzarekin dauka lotura. Zuhaitz hori erdiguneko ardatz nagusia zen eta zerua, lurra eta [[azpimundu]]a lotzen zituen. == Erreferentziak ==

Itzamná: berrikuspenen arteko aldeak