2011-2013ko murrizketa sozialen aurkako protestak Espainian: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Protestes Retallades Consell - Lluís Vives.JPG|thumb|right|300px|'''Valentziar Udaberriko''' protesten protagonistak ikasleak izan ziren. Modu baketsuan protestatu arren, [[poliziaren gehiegikeria]] pairatu zuten zenbaitetan.]]
 
'''2011 urtean murrizketa sozialen aurka Espainian abiarazitako protestak''' [[2008]] urtean hasitako [[2008-2012ko krisialdiAtzerakada ekonomikoaHandia|krisialdi ekonomikoari]] aurre egiteko Espainian egindako murrizketa sozialen aurkako [[protesta]]k dira. Espainia nahiz hainbat Autonomia Erkidegoetako gobernuek [[osasun publiko]]an nahiz [[hezkuntza-sistema]]n egindako murrizketak izan ziren protesten arrazoi nagusiak. Ildo beretik, politikoen ustelkeria eta nagusikeriaren aurkako mugimendu herritarra ere piztu zen, [[M-15 mugimendua]] izenekoa, zenbait astetan zehar Espainiako hainbat hiriburuetan kanpaldi iraunkorrak burutu zituena. Mugimendu horrek bereganatu egin zituen murrizketa sozialen aurkako erreibindikazioak, aldaketa politiko eta sozioekonomiko sakonak eskatuz. M-15 mugimenduak bere zabaltasuna galtzen zuen bitartean, bainahorren azkeneanharitik mugimenduasortutako indarraborroka galdusektorialak, hala nola hipoteka eta herritarrenkanporatzeen protestekaurkakoak, bereindartu bideaegin jarraituziren, zutenproposamen zehatzak eginez eta ekintza puntualen bitartez, langilehedabideen arreta erakarriz. 2011 urtearen bukaera aldera, [[Espainiako Alderdi Popularra]] estatuko agintera heldu eta ikaslemurrizketak asanbladekzabaltzean, [[ezker (politika)|ezker]]reko erakundeak, [[sindikatu]]ak besteak beste, protesta horietara bildu eta sindikatuekmugimendu bultzaturik.zabalagoa osatu zuten.
 
== ''Stop Desahucios'' mugimendua ==
Lehenengo protestak [[Katalunia]]n izan ziren, 2011ko hasieran, [[2010eko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeak]] burutu ondoren osaturiko gobernu berriak hartutako ''retallades'' (katalanez) edo murrizketa gogorren ondotik, bereziki osasun publikoan. 2011 urtean zehar Katalunia izan zen protesta bizienen eskualdea, baina 2012 urteaz geroztik, Espainiako beste tokietara zabaldu ziren, [[PP]] alderdiak [[2011ko Espainiako hauteskunde orokorrak]] eta hainbat Autonomia Erkidegoetako hauteskundeak irabazi ondoren, osaturiko gobernuek are eta murrizketa gogorragoak martxan jarri zituenean. Horrela, protestak [[Valentzia]]ra ere zabaldu ziren, non krisialdi ekonomikoak eta aginte ekonomikoen ustelkeriak bereziki kolpatu zituen bertako herritarrak. [[Valentziako Udaberria]]n, mobilizazioetan [[poliziaren gehiegikeria|poliziak izandako jokabide bortitza]] gaitzetsi zen, kasu askotan manifestari baketsuen aurka. Adibidez, [[2012]]ko otsailean [[Valentzia]]n ikasleek abiarazitako mobilizazio baketsua gogor erreprimitu zuen poliziak; jokabide horren aurka erreakzio zabala izan zen, eskuineko sektoreen aldetik ezkertiar sektoreen manipulazioa eta konspirazio ahalegina salatzen ziren bitartean.
 
2009 urtean [[hipoteka]] zuten pertsonek sortutako ''[[Plataforma de Afectados por la Hipoteca]]'' erakundeak ''Stop Desahucios'' kanpaina abiarazi zuen 2010eko azaroan, [[desobedientzia zibil]]az hipoteka-exekuzioak eta kanporatzeak eragotziz. Horrekin batera, [[etxebizitza ordainean emate]]aren aldeko aldarrikapenak egiten zituzten, kasu askotan euren etxetik kanporatutako pertsonek zorraren zati handi ordaintzeke geratzen zirelako, etxebizitzaren prezioaren gainbehera dela eta. 2011ko udazkenetik aurrera, M-15 mugimendutik sortutako indarrez, mugimendua gero eta presentzia handiagoa hartzen hasi zen hedabideetan, familia askok maileguaren kuotak ordaindu ezinik bizi zituzten egoera larriak salatuz. 2012ko udazkenean, gizarte-kezka larria sortu zen bi pertsonek agintariak euren etxetik kanporatzera zihoazela bere buruaz beste egin zutenean. Horren ondorioz, gobernueak kanporatze-lege berria prestatzeari ekin eta banku eta aurrezki kutxa zenbaitek hipoteka-exekuzioak eta kanporatzeak geldiarazi zituzten.
Protestak izan ziren, halaber, [[Madrilgo Komunitatea]]n. Komunitate honetan, aipatzekoa da ''Yo no Pago'' ("Nik ez dut ordaintzen") ekimena, [[garraio publiko]]an izandako prezio-igoera handien aurka protestatuz, [[metro (garraobidea)|metro]]an ordaindu gabe bidaiatzea sustatzen zuena [[desobedientzia zibil]] moduan.
 
== ''Yo no pago'' eta ''No vull pagar'' mugimenduak ==
2012ko ekainean, [[Asturias]], [[Leon]] eta komunitate batzuetako ikatz-[[mea|meatzariek]] protesta biziak burutu zituzten gobernuak ikatz-meagintzan egin beharreko diru-laguntzen murrizketen aurka, euren lanpostuak kolokan jarriz. Errepide-mozketak eta segurtasun-indarrekin istilu larriak izan ziren protesta horietan. [[Madril]]erainoko ibilaldi bat ere antolatu zen, non ehundaka meatzarik hartu zuten parte; ibilaladiaren bukaerako manifestazioan istilu larriak izan ziren meatzarien aldekoen eta poliziaren artean.
 
[[Madrilgo Komunitatea]]n ''Yo no Pago'' ("Nik ez dut ordaintzen") ekimena sortu zen, [[garraio publiko]]an izandako prezio-igoera handien aurka protestatuz, [[metro (garraobidea)|metro]]an ordaindu gabe bidaiatzea sustatzen zuena [[desobedientzia zibil]] moduan.
== ''Stop Desahucios'' mugimendua ==
 
Halaber, [[Katalan Herri]]etn ''No vull pagar'' ekimena sortu zen autobideetan [[bidesari]]ak ordaintzearen aurka [[desobedientzia zibil]]a eginez. Ekimen horren bultzatzaileen iritziz, autobideak amortizaturik zeuden eta Espainiako beste lurraldeetan zeuden doako autobideen aldean diskriminatzaileak ziren.
2009 urtean [[hipoteka]] zuten pertsonek sortutako ''[[Plataforma de Afectados por la Hipoteca]]'' erakundeak ''Stop Desahucios'' kanpaina abiarazi zuen 2010eko azaroan, [[desobedientzia zibil]]az hipoteka-exekuzioak eta kanporatzeak eragotziz. Horrekin batera, [[etxebizitza ordainean emate]]aren aldeko aldarrikapenak egiten zituzten, kasu askotan euren etxetik kanporatutako pertsonek zorraren zati handi ordaintzeke geratzen zirelako, etxebizitzaren prezioaren gainbehera dela eta. 2011ko udazkenetik aurrera, M-15 mugimendutik sortutako indarrez, mugimendua gero eta presentzia handiagoa hartzen hasi zen hedabideetan, familia askok maileguaren kuotak ordaindu ezinik bizi zituzten egoera larriak salatuz. 2012ko udazkenean, gizarte-kezka larria sortu zen bi pertsonek agintariak euren etxetik kanporatzera zihoazela bere buruaz beste egin zutenean. Horren ondorioz, gobernueak kanporatze-lege berria prestatzeari ekin eta banku eta aurrezki kutxa zenbaitek hipoteka-exekuzioak eta kanporatzeak geldiarazi zituzten.
 
== ''Yayoflautas'' izenekoen mugimendua ==
 
''Yayoflautas'' edo ''iaioflautas'' murrizketa sozialen aurkako protestak antolatu zituzten [[jubilatu]] eta [[adineko pertsona]]k ziren, hedabideek protestetan aritzen ziren gazteei modu gaitzeagarrian jarritako ''[[wikt:eu:perroflauta|perroflauta]]'' izena hartuz, euren buruari jarritako izena izan zen. Bartzelonan sortutako talde baten ekimena izan zen eta gero estatu osora zabaldu zena.
 
== Mugimendua Espainian zehar ==
 
Lehenengo protesta handiak [[Katalunia]]n izan ziren, 2011ko hasieran, [[2010eko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeak]] burutu ondoren osaturiko gobernu berriak hartutako ''retallades'' (katalanez) edo murrizketa gogorren ondotik, bereziki osasun publikoan. 2011 urtean zehar Katalunia izan zen protesta bizienen eskualdea, baina 2012 urteaz geroztik, Espainiako beste tokietara zabaldu ziren, [[PP]] alderdiak [[2011ko Espainiako hauteskunde orokorrak]] eta hainbat Autonomia Erkidegoetako hauteskundeak irabazi ondoren, osaturiko gobernuek are eta murrizketa gogorragoak martxan jarri zituenean. Horrela, protestak [[Valentzia]]ra ere zabaldu ziren, non krisialdi ekonomikoak eta aginte ekonomikoen ustelkeriak bereziki kolpatu zituen bertako herritarrak. [[Valentziako Udaberria]]n, mobilizazioetan [[poliziaren gehiegikeria|poliziak izandako jokabide bortitza]] gaitzetsi zen, kasu askotan manifestari baketsuen aurka. Adibidez, [[2012]]ko otsailean [[Valentzia]]n ikasleek abiarazitako mobilizazio baketsua gogor erreprimitu zuen poliziak; jokabide horren aurka erreakzio zabala izan zen, eskuineko sektoreen aldetik ezkertiar sektoreen manipulazioa eta konspirazio ahalegina salatzen ziren bitartean.
 
Protestak izan ziren, halaber, [[Madrilgo Komunitatea]]n. Komunitate honetan, aipatzekoa da ''Yo no Pago'' ("Nik ez dut ordaintzen") ekimena, [[garraio publiko]]an izandako prezio-igoera handien aurka protestatuz, [[metro (garraobidea)|metro]]an ordaindu gabe bidaiatzea sustatzen zuena [[desobedientzia zibil]] moduan.
 
Lehenengo protestak [[Katalunia]]n izan ziren, 2011ko hasieran, [[2010eko Kataluniako Parlamentuko hauteskundeak]] burutu ondoren osaturiko gobernu berriak hartutako ''retallades'' (katalanez) edo murrizketa gogorren ondotik, bereziki osasun publikoan. 2011 urtean zehar Katalunia izan zen protesta bizienen eskualdea, baina 2012 urteaz geroztik, Espainiako beste tokietara zabaldu ziren, [[PP]] alderdiak [[2011ko Espainiako hauteskunde orokorrak]] eta hainbat Autonomia Erkidegoetako hauteskundeak irabazi ondoren, osaturiko gobernuek are eta murrizketa gogorragoak martxan jarri zituenean. Horrela, protestak [[Valentzia]]ra ere zabaldu ziren, non krisialdi ekonomikoak eta aginte ekonomikoen ustelkeriak bereziki kolpatu zituen bertako herritarrak. [[Valentziako Udaberria]]n, mobilizazioetan [[poliziaren gehiegikeria|poliziak izandako jokabide bortitza]] gaitzetsi zen, kasu askotan manifestari baketsuen aurka. Adibidez, [[2012]]ko otsailean [[Valentzia]]n ikasleek abiarazitako mobilizazio baketsua gogor erreprimitu zuen poliziak; jokabide horren aurka erreakzio zabala izan zen, eskuineko sektoreen aldetik ezkertiar sektoreen manipulazioa eta konspirazio ahalegina salatzen ziren bitartean.
 
2012ko ekainean, [[Asturias]], [[Leon]] eta komunitate batzuetako ikatz-[[mea|meatzariek]] protesta biziak burutu zituzten gobernuak ikatz-meagintzan egin beharreko diru-laguntzen murrizketen aurka, euren lanpostuak kolokan jarriz. Errepide-mozketak eta segurtasun-indarrekin istilu larriak izan ziren protesta horietan. [[Madril]]erainoko ibilaldi bat ere antolatu zen, non ehundaka meatzarik hartu zuten parte; ibilaladiaren bukaerako manifestazioan istilu larriak izan ziren meatzarien aldekoen eta poliziaren artean.
 
== Ikus, gainera ==