Gartzia V.a Ramiritz: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Josugoni wikilariak «Gartzia V.a Nafarroakoa» orria «Gartzea IV.a Nafarroakoa» izenera aldatu du
No edit summary
1. lerroa:
{{Agintari infotaula
| izena = GartziaGartzea VIV.a Nafarroakoa
| irudia = King of Navarre GarciaIV.JPG
| tamaina = 200px
16. lerroa:
| ezkontidea = [[Margarita l'Aiglekoa]]<br />[[Urraka Gaztela eta Leongoa|Urraka Asturiarra]]<br />[[Ganfreda Lopez]]
| senideak = [[Ramiro Antso Nafarroakoa|Ramiro Antso]] (aita)<br />[[Kristina Rodriguez Diaz Vivarrekoa]] (ama)
| seme-alabak = [[Antso VI.a Nafarroakoa|Antso VI.a]]<br />[[Blanka Nafarroakoa (1133-1156)|Blanka]]<br />[[Margarita Iruñekoa|Margarita]]<br />[[Antsa Iruñekoa|Antsa]]<br />Rodrigo GartziaGartzea
| egoitza =
| sinadura =
| erlijioa = [[Kristautasuna|Kristaua]]
}}
'''GartziaGartzea Ramirez'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak''].</ref> edo '''Gartzea IV.a''', batzuetan '''V.a''', '''VI.a''' edo '''Gartzia RamirezVII.a''', «Berrezarlea» ezizenaz ezaguna, ([[?]] - † [[Lorka]], [[1150]]ko [[azaroaren 21]]a), [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko erregea]] ([[1134]]-[[1150]]) izan zen.
 
== Erregealdia ==
28. lerroa:
Aita [[Ramiro Antso Nafarroakoa|Ramiro Antso]], [[Monzon]] eta [[Logroño]]ko Jauna, eta ama [[Kristina Rodriguez Diaz Vivarrekoa]], [[El Cid]]en alaba, zituen.
 
[[Antso IV.a Nafarroakoa|Antso IV.a ''Peñalengoa'']] hil zenetik [[Alfontso I.a|Alfontso I.a ''Borrokalaria'']] hil zen arte [[Nafarroako Erresuma|Nafarroa]] eta [[Aragoi]]ko erresumak batera gobernatuak izan baziren ere, banatzeko proposamena egin zuten handikiek, aita [[Ramiro Antso Nafarroakoa|Ramiro Antso]] [[Aragoi]]ko erregea izatea eta GartziaGartzea semea, berriz, [[Nafarroa]]koa. Biek erresuma bana bazuten ere, bien artean Ramiro da nagusia.
 
[[Alfontso VII.a Leongoa]] [[Zaragoza]]ra sartu eta aragoiarrek basailutza egin zutenean, erresuma bien arteko banaketa areagotu zen, [[Antso III.a Nagusia|Antso III.aren]] [[Feudalismo|feudo]] baziren ere.
 
[[1137]]an GartziakGartzeak [[Alfontso I.a Portugalgoa]] kidetu eta, basailutza egina bazuen ere, [[Alfontso VII.a Leongoa]]ren aurka egin zuten. Bakea [[1139]] eta [[1140]] artean sinatu zuten.
 
Nafarrek [[1146]]an [[Deustia]] okupatu zuten, baina [[Alfontso VII.a Leongoa]]k erresuma bien arteko epailearena egin zuen.
 
[[1144]]an alargun gelditu eta gero, [[Alfontso VII.a Leongoa]]ren alaba zen [[Urraka Gaztelakoa|Urraka]] ezkondu zuen. Hortik aurrera, [[Nafarroako Erresuma|Nafarroa]] eta [[Aragoi]]ko erregeak [[Leongo Erresuma|Leon]] eta [[Gaztelako Erresuma|Gaztelako]] enperadorearekin senidetu ziren, era berean [[ErramonErramun BerenguerBerenger IV.a Bartzelonakoa|ErramonErramun BerenguerBerenger]] koinatua zen. Denek [[Alfontso VII.a Leongoa|Alfontso VII.a enperadorearen]] menpekotzat jo zuten.
 
Ordutik aurrera, GartziakGartzeak [[Alfontso VII.a Leongoa]] lagunduko du bere [[errekonkista]] kanpainetan. Esate baterako, [[1147]]an [[Almeria]] okupatzera lagundu zuen.
 
[[1149]]an bake-ituna sinatu zuen [[ErramonErramun BerenguerBerenger IV.a Bartzelonakoa|ErramonErramun BerenguerrekinBerengerrekin]]. Hori zela eta, katalanak [[Blanka Nafarroakoa (1133-1156)|Blanka]] alaba ezkonduko zuen, [[Petronila Aragoikoa]]ren senargaia bazen ere. Baina konpromisoa ez zen bete, GartziaGartzea hil zelako. [[1150]]ko [[azaroaren 21]]ean [[Lorka]]n hil zen, [[Lizarra]]tik gertu. [[Iruñeko katedrala|Iruñeko katedralean]] lurperatu zuten.
 
== Ezkontzak eta seme-alabak ==
GartziaGartzea VIV.a hiru aldiz ezkondu zen.
Lehenik, errege titulua ez zuelarik, [[1130]] inguruan, ezkondu zen [[Margarita l'Aiglekoa|Margaritarekin]], L'Aigleko jaunaren alabarekin. Margarita hil zen [[1141]]eko [[maiatzaren 25]]an, hiru seme-alabak izan zituelarik:
* '''[[Antso VI.a Nafarroakoa|Antso VI.a]]''', ondoko Nafarroako erregea
54. lerroa:
Hirugarrenez, [[Ganfreda Lopez]] ezkondu zuen.
 
Maitale ezezagun batekin GartziaGartzea Ramirez erregeak seme bat izan zuen:
* [[Errodrigo Iruñekoa|Errodrigo GartziaGartzea]], 1172ko urtarrila eta gero hila, Montescagliosoko kondea<ref>[[Hugo Falcando]]k "erreginaren neba ([[Margarita Iruñekoa]]rena) [[Palermo]]n geratu ... eta Errodrigo zuen izena ... erreginak Henrike izenera aldatzea eskatu eta Montescagliosoko konderria eman zion" dio, ''The History of the Tyrants of Sicily by Hugo Falcandus'', G. A. Loud eta T. Wiedmann, Manchester University Press, 1998, 155. orr.</ref>, [[1167]]an [[Rogelio II.a de Sizilia]]koaren alaba bat ezkondu zuena<ref>[[Salerno]]ko artzapezpikua zen Romualdo Guarnaren kronikak "''Henricus naturalis frater reginæ'' Siziliara heldu zenean ''comitatum Montis-Caveosi'' izendatu zutela eta ''unam de filiabus regis Rogerii'' ezkondu zuela" dio. ''Cronica di Romualdo Guarna arcivescovo Salernitano (Chronicon Romualdi II archiepiscopi Salernitani)'',''Cronisti e scrittori sincroni Napoletani'' G. del Re, 1845, Vol. 1 ([[Napoli]]), 31. orr.</ref>.
 
== Erreferentziak ==