Giordano Bruno: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 85.87.166.138 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Zariquiegui wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
15. lerroa:
 
== Biografia ==
Jaiotzez AndreaFilippo izena jarri zioten. [[GenoaNola]] herrian jaio zen, [[Napoli]]n, Giovanni Bruno izeneko soldaduaren semea. BiologoFraide dominiko sartu zenean hartu zuen ''Giordano'' izena. Geroago, [[1572]]an, apaiztu egin zen.
 
[[Filosofia]]n oso interesatua zegoen. Filosofo zahar batzuen ideiek biziki erakarri zuten: [[Hermes Trismegistus]] eta [[Platon]].
25. lerroa:
 
== Kosmologia XVI. mendearen erdialdean ==
XIXXVI. mendearen erdialdean [[Nikolas Koperniko|Kopernikoren]] ideek ez zuten oraindik zabalkunde handirik. Ideia horiek besarkatu zituen lehen filosofoa ''Giordano Bruno'' izan zen. Brunok atera zituen ondorioak, XX. mendetik begiratuta, oso argiak izan ziren, baina orduko ideia tradizionalen kontrakoak ziren. Astronomo gutxik onartu zuten [[Nikolas Koperniko|Kopernikoren]] astronomia. Horien artean, zuhurtasunez bada ere, [[Michael Maestlin]] ([[1550]]-[[1631]]) eta [[Cristoph Rothmann]] alemaniarrak. [[Thomas Digges]] ingelesak [[A Perfit Description of the Caelestial Orbes]] liburua argitaratu zuen, atxikipen entusiasta eginez. Zerrenda honetan ezin ditugu kontatu [[Galileo Galilei|Galileo]] ([[1564]]-[[1642]]) eta [[Johannes Kepler|Kepler]] ([[1571]]-[[1630]]), oso gazte baitziren, eta ezta ''Giordano Bruno''ere, ez baitzen [[astronomo]]a, [[filosofo]]a baizik; [[Nikolas Koperniko|Kopernikoren]] ideiak onartzen zituen filosofo bakarra, bestalde. Bere idazkietan entusiasmo bizia erakusten du ideia hauekin. [[Aristoteles]] eta [[Platon]]en arabera, [[Unibertsoa]] mugatua eta esferikoa zen. Izarrak esfera batean finkatuak zeuden eta denak [[Lur]]retik distantzia berean. Lurra, jakina, zentroan zegoen geldi. [[Planeta]]k ere esfera solido batzuetan finkatuak zeuden eta bertan mugitzen ziren. [[Nikolas Koperniko|Kopernikok]] berdintsu pentsatzen zuen planetei buruz, baina [[Lur]]ra mugiarazten zuen, zentro geldia [[Eguzkia]] zelarik. Esferaren goiko partea mugatua ala infinitua ote zen ez zuen argitzen: filosofoentzat uzten zuen auzi hori.
 
== Giordano Brunoren ideiak ==