Mesopotamiako mitologia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-sumeriar +sumertar) |
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-Sumeriar +Sumertar) |
||
1. lerroa:
'''Mesopotamiako mitologia''', modu orokorrean, [[sumeria]]r, babiloniar eta [[asiria]]r mitologiei emandako izena da.
== Kosmologia ==
[[Fitxategi:Cosmologia_sumeria.png|thumb|
Unibertsoa, lehen aldiz, [[Nanmu]]k, formarik gabeko osin bat, bere burua ireki eta, auto-ernalduz, [[Anu]] (zeruaren jainkoa) eta Ki (lurraren jainkosa), modu ohikoagoan Ninhursag bezala, aipatuak.
15. lerroa:
Nammuk [[Enki]] edo Abzu ere sortu zuen, uretako osinaren jainkoa. Enkik [[Me]]a ere kontrolatu zuen, fisika bezalako oinarrizko gauzak eta gizarte orden eta legeak bezalako gauza konplexuak gobernatu zituzten dekretu sakratuak. Honek, munduaren gehiengoaren jatorria kontutan hartzen du.
==
Mesopotamiar mitologiaren barnean, sumertar eta semitar jainkoen arteko zatiketa egin daiteke. Lehenik, sumertar jainkoak existitu ziren, ondoren, akadiar, babiloniar, asiriar, aramear eta kaldearrek hartu zituztenak, guztiak [[semitar herriak]].
22. lerroa:
Badakigu sumertarrak garai historikoen hasieratik, [[semita]]k ziren [[akad]]ioekin nahastuta bizi izan zirela, Sargon I. errege akadioa, 2300. urtean bere erreinua zabaldu haurretik, ''garai protodinastikoetan'', alegia. Sargon ondoren, akadiera izan zen Sumeriako hizkuntza ofiziala. Akadieraz idatzi ziren erlijio-liburu, jainkoen zerrenda edo mito gehienak, nahiz eta sumerioa mantendu zen erlijio hizkuntza bezala. Horregatik saila da bereiztea zeintzuk diren sumerioak eta zeintzuk akadioak. Nahasketa honetatik sortutako erlijioa gerora ere mantendu zen. [[Babiloniar inperioa|Babiloniarrek]] (2000. urtea – 539 K.a.), akadio eta sumerio haien nahasketa politiko-kulturala, Mesopotamiako ( Sumeria - Akad - Asiria - Babilonia) erlijioaren azken jarraitzaileak izan ziren. Hauen garaietan idatzi ziren epopeia eta poema garrantzitsuenetarikoak nahiz eta aldaketa eta berrikuntza garrantzitsuak ere egin ziren.
Hauek izan ziren jainko/jainkosa garrantzitsuenetarikoak:
|